گزارش شیرازه از هویت فرهنگی، ملی کلانشهر شیراز؛
بی توجهی به احیای بافت تاریخی، عدم استقبال سرمایه‌گذار را در پی دارد
به اعتقاد کارشناسان حوزه میراث فرهنگی، اگر توجهی به احیای بافت تاریخی نشود، در نتیجه اقبالی به سرمایه‌گذاری در این مناطق وجود نخواهد داشت.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه تحلیلی خبری«شیرازه»، از دیرباز تا کنون شهر، فضاهای شهری و حتی معماری ساختمان‌ها و اماکن عمومی، بیانگر هویت، فرهنگ، اندیشه‌ها و عقاید و حتی تعاملات میان مردمان هر منطقه می‌باشد.
در این میان بافت تاریخی و قدیمی هر منطقه و محله، قطعا الگو و نمونه بارزی از این هویت و فرهنگ غنی است که توجه به آن و احیا این بافت می‌تواند گامی موثر در راستای حفظ ارزش‌های هویتی نسل‌های نو باشد. نسلی که با پیشرفت روزافزون بشر روز به روز از هویت ملی خود دور شده و فرهنگ غنی خود را به فراموشی می‌سپارد.
از همین رو احیاء اینگونه بافت‌ها و پیاده کردن ایده‌ها و طرح‌های گردشگری نو و ترکیبی راهکار مناسبی است جهت جلب توجه نسل جدید و گردشگران و از سویی ایجاد اقتصاد گردشگری می‌شود.
شهر شیراز یا همان سومین حرم اهل بیت(پس از سفر مقام معظم رهبری به استان فارس در سال ۱۳۸۷ این نام را بر شیراز نهادند) یکی از شهرهایی است که هم به لحاظ قدمت و پیشینه و هم به خاطر دارا بودن مشاهیر و شاعران و عارفان و چندین امام زاده واجب‌التعظیم مانند شاهچراغ((ع) همواره مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی بوده و همین ظرفیت موجب شده که بافت های تاریخی از اهمیت بیشتری برخوردار شوند.
اما در این میان از چند سال پیش طرحی با عنوان «توسعه حرم‌های مطهر احمد ابن موسی و سید علاءالدین حسین» در دستور کار متولیان امور گردشگری فارس قرار گرفت که اگر چه راهکار مناسبی جهت تسهیل آمد و شد گرشگران می‌باشد اما همواره این نگرانی را برای اهالی میراث فرهنگی و ساکنان اطراف حرم ایجاد کرد که منازل تاریخی به واسطه این طرح تخریب شود و هر از چند مدت یکبار هم یک رسانه یا گروهی خاص با پرداختن به این موضوع جو جدیدی ایجاد می کنند.
اکنون و در تازه‌ترین جریان‌سازی پیرامون این موضوع چند روز پیش یکی از رسانه‌ها با اشاره به نامه یکی از اساتید دانشگاه به استاندار فارس در خصوص تخریب منازل تاریخی، نوشت:«یک استاد دانشگاه پس از بررسی و پرس‌وجوهای میدانی از بافت تاریخی شیراز، از آغاز شمارش معکوس برای تخریب تعداد زیادی از خانه‌های تاریخی تا چند روز آینده خبر داد و گفت که در این شرایط سخت زندگی، به ساکنان فرصتی چند روزه برای ترک خانه‌ها داده شده و چنانچه خانه را ترک نکنند آب، برق و گاز آن‌ها قطع خواهد شد.»
پس از انتشار این خبر واکنش‌های متعددی را از سوی استاندار فارس اعضای شورا و دیگر متولیان امر شاهد بودیک که به شدت این خبر را تکذیب کردند.
شورای شهر شیراز در اطلاعیه‌ای این موضوع را رد کرد.
در اطلاعیه شورای شهر آمده است:
به اطلاع عموم مردم شریف و فرهنگ دوست میهن عزیز اسلامی بویژه شهروندان فرهیخته کلانشهر شیراز می‌رساند؛ گزارش منتشر شده با موضوع "آغاز شمارش معکوس تخریب خانه های تاریخی شیراز" تکذیب می‌شود.
بافت تاریخی شیراز گوهرهای ارزشمند به نام حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) و دیگر فرزندان و نوادگان امامان معصوم (ع) را در خود جای داده است و این آستان‌های مقدس، شمع فروزان و پیونددهنده مردمان این دیار از دیرباز بوده‌اند.
هویت شهر شیراز در بافت تاریخی این شهر است و هنوز در کوچه پس کوچه‌های منطقه تاریخی- فرهنگی، صدای گام‌های مشاهیر فرهنگی، ادبی و مذهبی شیراز از جمله آیت‌الله سید نورالدین حسینی الهاشمی و سومین شهید محراب، آیت‌الله شهید سید عبدالحسین دستغیب به گوش می‌رسد.
اینجاست که نه تنها هر شیرازی، بلکه هر ایرانی روی شیراز و داشته‌های فرهنگی و تاریخی آن عرق دارد. تاریخی که با اکتشافات اخیر در تپه پوستچی به هفت هزار و پانصد سال قبل دلالت دارد و چه سال‌های نزدیک‌تر در دو سه قرن پیش که شیراز در دوران زندیه، پایتخت ایران بود و طی این دوره و دوره قاجاریه، بخشی از آثار تاریخی شیراز که نتیجه ذوق و قریحه مردمان این دیار بود، شکل گرفت و تا به امروز به یادگار ماند.
بنابراین هیچ یک از دوستداران میراث فرهنگی و تاریخی شیراز نباید در این خصوص نگرانی و دغدغه‌ای داشته باشند، چرا که در این خصوص، اجازه تخریب حتی یک خانه تاریخی و ثبت ملی در این شهر داده نخواهد شد.
اداره کل میراث فرهنگی گرشگری و صنایع دستی فارس نیز در این خصوص واکنش نشان داد و گفت: وزارت میراث فرهنگی و به تبع آن اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس بر اساس وظیفه ذاتی و مطابق با ضوابط قانونی با هر گونه تخریب بافت تاریخی مخالف بوده و هیچگونه مجوز یا پاسخ استعلام مثبتی از طرف این اداره کل که منجر به تخریب بافت و از بین رفتن تاریخ، فرهنگ و هویت شود صادر نکرده و با آن مخالف است...
پاسخ استاندار فارس در واکنش به این خبر:
محمدهادی ایمانیه استاندار فارس نیز روز جمعه ۲۱ بهمن ماه در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه ضمن اشاره به شایعات مطرح شده پیرامون تخریب خانه‌های تاریخی اطراف حرم مطهر شاهچراغ (ع) گفت: بنای ما ساماندهی محدوده ۵۷ هکتاری اطراف حرم است، اما این ساماندهی به معنای تخریب نیست...
از آنجا که این شایعه به سرعت در فضای مجازی چرخید و موجب نگرانی اهالی مناطق قدیمی و بافت تاریخی شهر شیراز شد، موضوع روز گذشته به صحن علنی شورای شهر هم کشیده شد به گونه‌ای که نائب رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر شیراز نطق پیش از دستور خود را به این موضوع اختصاص داد.
مهدی نصیری عضو هیئت رئیسه شورای شهر شیراز که در سال جاری به عنوان ناظر منطقه بافت تاریخی مشکلات و اتفاقات این منطقه را پیگیری می‌کند، عنوان کرد: بافت تاریخی، فرهنگی بخشی از هویت اسلامی، ایرانی و شیرازی ماست و حفظ و احیاء آن بر همه ما لازم و ضروری است.
وی در ادامه تصریح کرد: شرایط فعلی بافت شرایط خوبی نیست و صرف ثابت نگه داشتن بافت از اینکه اتفاقی در آن نیافتد باعث می‌شود که هویت خودش را از دست بدهد و به مرور زمان دچار خرابی شود. کما اینکه در حال حاضر هم در برخی از نقاط بافت این اتفاق افتاده و اگر ما توجهی به احیای بافت نداشته باشیم توسط مالکان هم به خوبی نگهداری نخواهد شد و اقبالی به سرمایه‌گذاری در این منطقه هم وجود نخواهد داشت.
نصیری ادامه داد: بیشترین بودجه عمرانی امسال با وجود مساحت و فضای کمتر نسبت به دیگر مناطق به بافت تاریخی اختصاص پیدا کرد با این وجود چالش‌های بسیاری وجود دارد که توجه همه مسئولان استانی و کشوری و علاقمندان به بافت را نیاز دارد.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر شیراز عنوان کرد: از بین مشکلات موجود دو چالش اهمیت بالاتری دارد؛ اولین چالش بحث خانه‌های مخروبه‌ای است که وجود دارد. خانه‌هایی که در اثر گذر زمان، عدم توان مالی مالکان آن و یا سرمایه‌گذارانی که آن را خریده و رها کرده‌اند دچار نابسامانی شده است.
این عضو شورای شهر به چالش دوم اشاره و بیان کرد: در این منطقه بحث حضور معتادان به یک معضل بدل شده که یکی از عوامل اصلی حضور معتادان، همین خانه‌های مخروبه است که باعث شده تبدیل به زباله‌دانی بشوند و چالش زباله‌دانی خود باعث بروز بیماری‌هایی مثل سالک در این منطقه شده ث که به لحاظ زیست محیطی هم موجب نگرانی است.
وی اضافه کرد: برای این مشکلات باید بررسی کنیم که چه راهکارهایی نیاز است تا به رگ‌های بافت تاریخی‌مان خون جاری شود.
نصیری همچنین کف سازی و بدنه سازی، نورپردازی و آواربرداری از خانه‌هایی که مخروبه شده‌اند را از جمله اقداماتی عنوان کرد که در دستور کار قرار گرفته است
عضو هیئت رئیسه شورای شهر شیراز همچنین ادامه داد: برخی از این پروژه‌ها با هزینه کمی انجام شده است. مثلاً کوچه قهر و آشتی با هزینه ۳ میلیارد تومان احیا و یک محل گردشگری در بافت انجام شده است. همچنین کوچه هفت پیچ، کوچه‌های گل و یا بازارهای تاریخی که احیای آن به صورت جدی در حال انجام است.
وی با بیان اینکه بحث بافت از جنبه‌های دیگری مثل تبدیل محله سنگ سیاه به محله شیراز قدیم یا محله بالا کفت که سابقاً یک محله هنری بوده به محله هنر، از موارد مهم دیگری است که باید در دستور کار قرار گیرد، اظهار کرد: در حال حاضر بزرگترین چالشی که وجود دارد عدم هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی در منطقه بافت تاریخی و فرهنگی است.
کلام آخر اینکه:
هر چند مسؤلان استانی و شورای شهر شیراز با واکنش‌های صریح، خبر تخریب منازل تاریخی را رد کردند، اما توجه بیش از پیش به بافت تاریخی، احیاء مناطق قدیمی که ظرفیت تبدیل شدن به اماکن گردشگری و بوم‌گردی را دارند می‌بایست در دستور کار متولیان امر قرار گیرد تا گامی باشد در راستای ترویج فرهنگ غنی این استان و کلانشهر شیراز و همچنین شناساندن هویت ملی به نسل جدید.
انتهای پیام/224224
در این میان بافت تاریخی و قدیمی هر منطقه و محله، قطعا الگو و نمونه بارزی از این هویت و فرهنگ غنی است که توجه به آن و احیا این بافت می‌تواند گامی موثر در راستای حفظ ارزش‌های هویتی نسل‌های نو باشد. نسلی که با پیشرفت روزافزون بشر روز به روز از هویت ملی خود دور شده و فرهنگ غنی خود را به فراموشی می‌سپارد.
از همین رو احیاء اینگونه بافت‌ها و پیاده کردن ایده‌ها و طرح‌های گردشگری نو و ترکیبی راهکار مناسبی است جهت جلب توجه نسل جدید و گردشگران و از سویی ایجاد اقتصاد گردشگری می‌شود.
شهر شیراز یا همان سومین حرم اهل بیت(پس از سفر مقام معظم رهبری به استان فارس در سال ۱۳۸۷ این نام را بر شیراز نهادند) یکی از شهرهایی است که هم به لحاظ قدمت و پیشینه و هم به خاطر دارا بودن مشاهیر و شاعران و عارفان و چندین امام زاده واجب‌التعظیم مانند شاهچراغ((ع) همواره مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی بوده و همین ظرفیت موجب شده که بافت های تاریخی از اهمیت بیشتری برخوردار شوند.
اما در این میان از چند سال پیش طرحی با عنوان «توسعه حرم‌های مطهر احمد ابن موسی و سید علاءالدین حسین» در دستور کار متولیان امور گردشگری فارس قرار گرفت که اگر چه راهکار مناسبی جهت تسهیل آمد و شد گرشگران می‌باشد اما همواره این نگرانی را برای اهالی میراث فرهنگی و ساکنان اطراف حرم ایجاد کرد که منازل تاریخی به واسطه این طرح تخریب شود و هر از چند مدت یکبار هم یک رسانه یا گروهی خاص با پرداختن به این موضوع جو جدیدی ایجاد می کنند.
اکنون و در تازه‌ترین جریان‌سازی پیرامون این موضوع چند روز پیش یکی از رسانه‌ها با اشاره به نامه یکی از اساتید دانشگاه به استاندار فارس در خصوص تخریب منازل تاریخی، نوشت:«یک استاد دانشگاه پس از بررسی و پرس‌وجوهای میدانی از بافت تاریخی شیراز، از آغاز شمارش معکوس برای تخریب تعداد زیادی از خانه‌های تاریخی تا چند روز آینده خبر داد و گفت که در این شرایط سخت زندگی، به ساکنان فرصتی چند روزه برای ترک خانه‌ها داده شده و چنانچه خانه را ترک نکنند آب، برق و گاز آن‌ها قطع خواهد شد.»
پس از انتشار این خبر واکنش‌های متعددی را از سوی استاندار فارس اعضای شورا و دیگر متولیان امر شاهد بودیک که به شدت این خبر را تکذیب کردند.
شورای شهر شیراز در اطلاعیه‌ای این موضوع را رد کرد.
در اطلاعیه شورای شهر آمده است:
به اطلاع عموم مردم شریف و فرهنگ دوست میهن عزیز اسلامی بویژه شهروندان فرهیخته کلانشهر شیراز می‌رساند؛ گزارش منتشر شده با موضوع "آغاز شمارش معکوس تخریب خانه های تاریخی شیراز" تکذیب می‌شود.
بافت تاریخی شیراز گوهرهای ارزشمند به نام حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) و دیگر فرزندان و نوادگان امامان معصوم (ع) را در خود جای داده است و این آستان‌های مقدس، شمع فروزان و پیونددهنده مردمان این دیار از دیرباز بوده‌اند.
هویت شهر شیراز در بافت تاریخی این شهر است و هنوز در کوچه پس کوچه‌های منطقه تاریخی- فرهنگی، صدای گام‌های مشاهیر فرهنگی، ادبی و مذهبی شیراز از جمله آیت‌الله سید نورالدین حسینی الهاشمی و سومین شهید محراب، آیت‌الله شهید سید عبدالحسین دستغیب به گوش می‌رسد.
اینجاست که نه تنها هر شیرازی، بلکه هر ایرانی روی شیراز و داشته‌های فرهنگی و تاریخی آن عرق دارد. تاریخی که با اکتشافات اخیر در تپه پوستچی به هفت هزار و پانصد سال قبل دلالت دارد و چه سال‌های نزدیک‌تر در دو سه قرن پیش که شیراز در دوران زندیه، پایتخت ایران بود و طی این دوره و دوره قاجاریه، بخشی از آثار تاریخی شیراز که نتیجه ذوق و قریحه مردمان این دیار بود، شکل گرفت و تا به امروز به یادگار ماند.
بنابراین هیچ یک از دوستداران میراث فرهنگی و تاریخی شیراز نباید در این خصوص نگرانی و دغدغه‌ای داشته باشند، چرا که در این خصوص، اجازه تخریب حتی یک خانه تاریخی و ثبت ملی در این شهر داده نخواهد شد.
واکنش میراث فرهنگی فارس:
پاسخ استاندار فارس در واکنش به این خبر:
محمدهادی ایمانیه استاندار فارس نیز روز جمعه ۲۱ بهمن ماه در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه ضمن اشاره به شایعات مطرح شده پیرامون تخریب خانه‌های تاریخی اطراف حرم مطهر شاهچراغ (ع) گفت: بنای ما ساماندهی محدوده ۵۷ هکتاری اطراف حرم است، اما این ساماندهی به معنای تخریب نیست...
از آنجا که این شایعه به سرعت در فضای مجازی چرخید و موجب نگرانی اهالی مناطق قدیمی و بافت تاریخی شهر شیراز شد، موضوع روز گذشته به صحن علنی شورای شهر هم کشیده شد به گونه‌ای که نائب رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر شیراز نطق پیش از دستور خود را به این موضوع اختصاص داد.
مهدی نصیری عضو هیئت رئیسه شورای شهر شیراز که در سال جاری به عنوان ناظر منطقه بافت تاریخی مشکلات و اتفاقات این منطقه را پیگیری می‌کند، عنوان کرد: بافت تاریخی، فرهنگی بخشی از هویت اسلامی، ایرانی و شیرازی ماست و حفظ و احیاء آن بر همه ما لازم و ضروری است.
وی در ادامه تصریح کرد: شرایط فعلی بافت شرایط خوبی نیست و صرف ثابت نگه داشتن بافت از اینکه اتفاقی در آن نیافتد باعث می‌شود که هویت خودش را از دست بدهد و به مرور زمان دچار خرابی شود. کما اینکه در حال حاضر هم در برخی از نقاط بافت این اتفاق افتاده و اگر ما توجهی به احیای بافت نداشته باشیم توسط مالکان هم به خوبی نگهداری نخواهد شد و اقبالی به سرمایه‌گذاری در این منطقه هم وجود نخواهد داشت.
نصیری ادامه داد: بیشترین بودجه عمرانی امسال با وجود مساحت و فضای کمتر نسبت به دیگر مناطق به بافت تاریخی اختصاص پیدا کرد با این وجود چالش‌های بسیاری وجود دارد که توجه همه مسئولان استانی و کشوری و علاقمندان به بافت را نیاز دارد.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر شیراز عنوان کرد: از بین مشکلات موجود دو چالش اهمیت بالاتری دارد؛ اولین چالش بحث خانه‌های مخروبه‌ای است که وجود دارد. خانه‌هایی که در اثر گذر زمان، عدم توان مالی مالکان آن و یا سرمایه‌گذارانی که آن را خریده و رها کرده‌اند دچار نابسامانی شده است.
این عضو شورای شهر به چالش دوم اشاره و بیان کرد: در این منطقه بحث حضور معتادان به یک معضل بدل شده که یکی از عوامل اصلی حضور معتادان، همین خانه‌های مخروبه است که باعث شده تبدیل به زباله‌دانی بشوند و چالش زباله‌دانی خود باعث بروز بیماری‌هایی مثل سالک در این منطقه شده ث که به لحاظ زیست محیطی هم موجب نگرانی است.
وی اضافه کرد: برای این مشکلات باید بررسی کنیم که چه راهکارهایی نیاز است تا به رگ‌های بافت تاریخی‌مان خون جاری شود.
نصیری همچنین کف سازی و بدنه سازی، نورپردازی و آواربرداری از خانه‌هایی که مخروبه شده‌اند را از جمله اقداماتی عنوان کرد که در دستور کار قرار گرفته است
عضو هیئت رئیسه شورای شهر شیراز همچنین ادامه داد: برخی از این پروژه‌ها با هزینه کمی انجام شده است. مثلاً کوچه قهر و آشتی با هزینه ۳ میلیارد تومان احیا و یک محل گردشگری در بافت انجام شده است. همچنین کوچه هفت پیچ، کوچه‌های گل و یا بازارهای تاریخی که احیای آن به صورت جدی در حال انجام است.
وی با بیان اینکه بحث بافت از جنبه‌های دیگری مثل تبدیل محله سنگ سیاه به محله شیراز قدیم یا محله بالا کفت که سابقاً یک محله هنری بوده به محله هنر، از موارد مهم دیگری است که باید در دستور کار قرار گیرد، اظهار کرد: در حال حاضر بزرگترین چالشی که وجود دارد عدم هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی در منطقه بافت تاریخی و فرهنگی است.
کلام آخر اینکه:
هر چند مسؤلان استانی و شورای شهر شیراز با واکنش‌های صریح، خبر تخریب منازل تاریخی را رد کردند، اما توجه بیش از پیش به بافت تاریخی، احیاء مناطق قدیمی که ظرفیت تبدیل شدن به اماکن گردشگری و بوم‌گردی را دارند می‌بایست در دستور کار متولیان امر قرار گیرد تا گامی باشد در راستای ترویج فرهنگ غنی این استان و کلانشهر شیراز و همچنین شناساندن هویت ملی به نسل جدید.
انتهای پیام/224224
نظرات بینندگان
