کد خبر: ۱۵۹۸۶۶
تاریخ انتشار: ۰۹:۳۳ - ۱۰ تير ۱۴۰۲
گزارش شیرازه از اجرای سند فرهنگی فارس ؛

از نقشه مهندسی فرهنگی فارس چه خبر؟

در آستانه نزدیک شدن به یک سالگی سند فرهنگی فارس و با توجه به اتفاقات رخ داده در حوزه‌های مختلف که یک بعد اصلی آن فرهنگ است، بر آن شدیم تا به بررسی میزان پیشرفت این نقشه مهندسی بپردازیم.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه تحلیلی خبری«شیرازه»، اهمیت سند مهندسی فرهنگی به عنوان یک راهکار برای مقابله با تهاجم فرهنگی به‌حدی است که مقام معظم رهبری چندین سال مداوم بارها این موضوع را به مسئولان تأکید و در سال ۱۳۸۱ برای نخستین بار درباره مهندسی فرهنگی صحبت کردند و شورای عالی انقلاب فرهنگی را به عنوان نهاد قرارگاه مهندسی فرهنگی کشور برشمردند؛ ایشان فرمودند:«کار دیگر شورا، مهندسی فرهنگ کشور است. فرهنگ کشور کلاً به یک نظم و جهت‏‌گیری و جهت یابی و انسجام بخش‌های گوناگون دولتی و غیردولتی در باب فرهنگ احتیاج دارد و در این جاست که این مقوله می‏تواند تأمین شود.

از همین‌جا بود که دستگاه‌های متولی فرهنگ و دیگر دستگاه‌های مرتبط ملکف شدند در کوتاه‌ترین زمان ممکن این نقشه مهندسی را تنظیم، تهیه و به مرحله اجرا درآورند.


هر چند ایشان بارها و بارها بر این موضوع تاکید داشتند، اما کار به کندی پیش رفت تا اینکه استان فارس به عنوان پیش‌قدم در این امر، مهرماه ۱۴۰۰ همزمان با سفر رئیس جمهور به این استان ان را تا حدودی به سرانجام رساند؛ نقشه مهندسی فرهنگی فارس نخستین برش استانی سند بالادستی فرهنگ عمومی کشور بود که از سال ۱۴۰۰ تلاش کرده تا همه فعالیت‌های فرهنگی این استان را در مسیری مشخص و کارشناسی شده هماهنگ کند و به سرانجامی روشن برساند.

این نقشه مهندسی فرهنگی در استان فارس پس از تدوین اولیه، مهر ماه ۱۴۰۰ در سفر رئیس جمهور به استان، رونمایی شد و برای اجرا در اختیار شورای فرهنگ عمومی قرار گرفت؛ این سند بالادستی به عنوان آئین‌نامه‌ای اجرایی، وظایف دستگاه‌های مختلف را برای اجرا مشخص کرد.

 این سند در ابتدا نیاز به گفتمان‌سازی برای اجرایی شدن داشت، بنابراین اخذ برنامه‌ها از دستگاه‌های اجرایی آغاز شد تا در قالب نقشه‌ای یکپارچه، فرهنگ فارس را مهندسی کند. این برش‌های دستگاهی سپس در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی مورد بررسی و تحلیل قرار خواهند گرفت.

به گفته حمیدرضا قانعی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس این مهم به مدت ۲ ماه در اتاق فکر این شورا با نقشه مهندسی فرهنگی فارس انطباق سنجی و سرانجام ۱۷۶ سرفصل اجرایی برای آن مشخص شد که از مردادماه سال گذشته به مرحله اجرا درآمد.

اکنون در آستانه نزدیک شدن به یک سالگی این سند فرهنگی در فارس و با توجه به اتفاقات رخ داده در حوزه‌های مختلف که یک بعد اصلی آن فرهنگ است، بر آن شدیم تا به بررسی میزان پیشرفت این نقشه مهندسی بپردازیم.


آیت‌الله لطف‌الله دژکام نماینده ولی فقیه در استان فارس و رئیس شورای فرهنگ عمومی استان، نقشه مهندسی فرهنگی فارس را  هماهنگ کننده و هویت‌ساز برشمرد و گفت: نقشه مهندسی فرهنگ عمومی این استان در راستای منویات رهبر معظم انقلاب و تاکید بر ایجاد هویت اسلامی شکل گرفته و فارس به عنوان نخستین استان با تدوین این سند در مسیر پیشبرد اهداف تعیین شده قرار گرفته است.

وی در پاسخ به این سوال که مهمترین ویژگی‌های برش‌های دستگاهی نقشه مهندسی فارس برای پرهیز از ناهماهنگی و موازی‌کاری چیست؟ تدوین این برش‌های اجرایی را به اجتهاد شبیه دانست و گفت: در این فرآیند باید نوعی اجتهاد رخ دهد.

آیت‌الله دژکام با بیان اینکه هر دستگاه‌ باید منطبق با نقشه مهندسی فرهنگی استان و متناسب با نیازمندی‌ها، برنامه اجرایی خود را ارائه دهد، به شکلی که جایگاه هر برنامه در تحقق اهداف این سند بالادستی روشن باشد، افزود: نقشه فرهنگ عمومی کشور در سطح ملی با نظر رهبر معظم انقلاب تدوین و برش استانی آن نیز با عنوان مهندسی فرهنگی فارس رونمایی شده است، بنابراین باید همه برنامه‌ها اهداف آن را محقق و مسئله فرهنگی موجود را حل کند.

به گفته آیت‌الله دژکام امروز برای دست‌یافتن به هویت ایرانی – اسلامی در کشور تلاش می‌کنیم و به این منظور نقشه‌راه خود را تدوین کرده‌ایم؛ بنابراین مدیران دستگاه‌ها باید این نقشه را بخوانند و با برنامه‌های کلان آشنا باشند تا بدانند رویدادهایی که با تولی‌گری هر یک از دستگاه‌ها اجرایی می‌شود، منطبق با این نقشه باشد.

از نقشه مهندسی فرهنگی فارس چه خبر؟

به گزارش شیرازه، حالا این سوال مطرح است که آیا اکنون پس از گذشت یک سال از تدوین این سند بالادستی مدیران استان فارس آن‌گونه که شایسته است  اطلاع کافی از مفاد آن پیدا کرده و در اجرای درست و به موقع آن دست به کار شده‌اند؟

اکنون برای پاسخ به این سوال و بررسی اجمالی از آنچه در یک سال گذشته در راستای اجرای نقشه مهندسی فرهنگی فارس گذشته، قانعی مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، توضیحاتی در این خصوص ارائه داده و آمار و ارقامی را از میزان عملکرد هر دستگاه عنوان نموده که به نظر می‌رسد با توجه به رسالت مهم رسانه‌ها در راستای شفاف‌سازی و عمل به فرمایش مقام معظم رهبری در راستای جهادتبیین لازم است پیگیری و بررسی‌هایی صورت گیرد.

 به گفته قانعی در بررسی‌هایی که تا پایان ۱۴۰۱ انجام شده، بر اساس خود اظهاری دستگاه‌ها، ۶۸ درصد اهداف محقق شده، ۱۱ درصد در دست اجرا است و ۲۱ درصد آن متوقف مانده است.

وی این را هم گفته که سال گذشته اعتبار جداگانه‌ای به عملیاتی شدن نقشه مهندسی فرهنگی اختصاص نیافت و بودجه‌های دستگاه‌های مختلف در این مسیر به کارگرفته شد.

مهم‌ترین مباحث فرهنگی استان در نقشه مهندسی فرهنگی فارس

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس و دبیر شورای عمومی استان، حاکم نبودن سبک زندگی اسلامی در نهاد خانواده، برجسته شدن تمایزات قومی مذهبی و تضعیف انسجام اجتماعی یکی از کلان مسائل فرهنگی فارس است که ۲۰ دستگاه در این زمینه نقش آفرین هستند و بیشترین اقدامات این حوزه بر عهده شهرداری و جهاد دانشگاهی است.

به گفته وی برجسته شدن تمایزات قومی مذهبی و تضعیف انسجام اجتماعی از دیگر چالش‌ها کلان استان است که اقدامات ۱۷ دستگاه در این حوزه بسیج شده و شهرداری در این حوزه بیشترین نقش‌آفرینی را دارد.

وجود ساختارهای معیوب اداری و مدیریت ناسازگار با رویکرد مدیریت جهادی و وجود بی عدالتی‌های اجتماعی و اقتصادی از دیگر مسائل کلانی است که قانعی مطرح کرد و گفت: در این ۲ حوزه ۹ و ۱۲ دستگاه نقش آفرینی می‌کنند و به ترتیب سازمان مدیریت و برنامه ریزی و شهرداری و دادگستری بیشترین وظایف را به عهده دارند.

به گفته قانعی ضعف انسجام جبهه فراگیر انقلاب اسلامی حوزه فرهنگ، رسانه متعهد و هنر متعالی از دیگر مسائل کلان فرهنگی فارس است که هفت دستگاه برای بهبود آن فعالیت می‌کنند و حوزه هنری بیشترین نقش را به عهده دارد.

دبیر شورای فرهنگ عمومی استان فارس اعتماد عمومی، روحیه کنشگری و شادابی اجتماعی را از دیگر مسائلی مطرح کرد که باید منطبق با نقشه مهندسی فرهنگی فارس بهبود یابد و در این راستا به ترتیب پنج، ۹ و پنج دستگاه فعالیت می‌کنند و ستاد امر به معروف و نهی از منکر و شهرداری پرکارترین هستند.

از نقشه مهندسی فرهنگی فارس چه خبر؟

اعتیاد، افزایش ازدواج و کاهش طلاق، امید به زندگی و خانواده از مساله‌هایی است که او از آنها به عنوان کلان مسائل فارس نام برد و گفت: در این حوزه ها به ترتیب ستاد مبارزه با مواد مخدر، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، شهرداری و آموزش و پرورش و دادگستری بیشترین نقش‌آفرینی را به عهده دارند.

بنا به اعلام مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس، عفاف و حجاب، قانون‌گرایی، گرایش به دین و وحدت اجتماعی نیز از دیگر مسائل کلان فرهنگی این استان هستند که دستگاه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، ستاد امر به معروف و نهی از منکر، تبلیغات اسلامی و شهرداری‌ها بیشترین وظایف را برای حل آنها به عهده گرفته‌اند.

اقدامات فرهنگی و اجتماعی به تفکیک دستگاه‌های فارس

براساس آمار قانعی، وضعیت هر یک از دستگاه‌ها در عمل به برنامه‌های خود در قالب نقشه مهندسی فرهنگی فارس به تفکیک مشخص شده است که بر این اساس تنها دستگاه‌هایی که در تحقق ۱۰۰ درصدی برنامه‌های خود موفق بوده‌اند، کمیته امداد امام خمینی و سپاه پاسداران بوده‌اند و پس از آن بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز توانسته اند ۸۸ درصد از برنامه‌های خود را عملیاتی کنند.

سپس اداره کل‌ اطلاعات، مرکز مدیریت حوزه علمیه، صدا و سیما و سازمان برنامه و بودجه نیز توانسته‌اند ۸۰ درصد از اهداف خود را محقق کنند.

بر اساس این آمار، بنیاد ملی نخبگان تنها توانسته ۴۲ درصد از وظایف خود را به انجام برساند، اداره‌کل‌های بهزیستی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دادگستری، صنعت، معدن و تجارت و پارک علم و فناوری و سازمان فضای مجازی سراج موفقیت ۵۰ درصدی داشته‌اند و سایر دستگاه‌ها در میانه طیف جای گرفته‌اند.

قانعی در ادامه بیان کرد: این پایش‌ها اکنون انجام شده و نگاشت‌های پایانی این نقشه مطابق با شرایط روز احیا شده، برخی از خلاهای نخست با هم فکری کارشناسان مختلف در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی رفع شده و تدوین برش ۱۴۰۲ مرحله نهایی خود را سپری می‌کند و امید است تا یکماه آینده آماده شود.

آنطور که وی معتقد است، در این برش سالانه مسائل کلان و اقدامات ملی و استانی همچنان در جای خود باقی می‌ماند و برنامه فعالیت‌های دستگاه‌ها با توجه به اقتضائات روز جامعه تغییرات جزئی داشته است که در قالب برش ۱۴۰۲ برای اجرا به دستگاه ارسال می‌شود.

هنوز مدیران با بسیاری از مسائل کلان فرهنگی فارس به خوبی آشنایی ندارند


آیت‌الله دژکام رئیس شورای فرهنگ عمومی فارس در بخش دیگری از این گفتگو به مهمترین نقطه ضعف در عمل به نقشه مهندسی فرهنگی استان هم اشاره کرد و گفت: هنوز مدیران با بسیاری از مسائل کلان فرهنگی فارس به خوبی آشنایی ندارند و برای رفع این نقص، مطالعه نقشه و برپایی دوره‌های آموزشی برای مدیران، کارکنان و نیروهای نقش‌آفرین در این زمینه الزامی است.

قانعی دبیر شورای فرهنگ عمومی نیز عقیده دارد که مهمترین مساله، باور مدیران به سند کلان فرهنگی است که اگر رقم نخورد دچار پراکنده‌کاری خواهیم شد.


کلام آخر اینکه:

همانطور که دبیر شورای فرهنگ عمومی استان نیز بیان کرد وظایف دستگاه‌ها که در قالب نقشه مهندسی فرهنگی فارس هماهنگ شده، با وظیفه‌های ذاتی آنها تفاوت یا تقابلی ندارد و قرار نیست این دستگاه‌ها فعالیت‌های فوق‌العاده‌ای انجام دهند، بلکه تنها باید هماهنگ با دیگر دستگاه‌ها عمل کنند تا به نوعی جورچین حل مسائل فرهنگی این استان شکل گیرد.

به گزارش شیرازه، این رسانه بنا به وظیفه ذاتی خود که مطالبه‌گری و عمل به جهاد تبیین و شفاف‌سازی جهت افزایش اعتماد بین مردم است در روزهای آتی، گام‌به‌گام به بررسی هر یک از آمار و ارقام ذکر شده در این سند بالادستی و عملکرد هر دستگاه که توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده می‌‌پردازد.

انتهای پیام/224224




نظرات بینندگان