فساد حكومتي، نقض حقوق بشر و سركوب فعالان سياسي در عربستان
دكتر "محمد فهد القحطاني " در گفت‌وگوي تفصيلي خود با شبكه تلويزيوني "الحوار " به بررسي فساد در خاندان سعودي، وضعيت حقوق بشر و وضعيت سياسي در اين كشور پرداخت.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي در آغاز اين گفت‌وگو به بازداشت شخصيت‌هاي سياسي و حقوقي در اين كشور پرداخت و گفت: يكي از وكلاي معروف عربستان و از قضات سابق اين كشور كه داراي پرونده حقوقي درخشاني است، به خاطر فعاليت حقوقي خود در داخل كشور مجازات و به زندان افتاده است تا اراده او را درهم بشكنند و بعد از خارج شدن ديگر نتواند حرف بزند.
وي افزود: من مي‌خواهم اوضاع كشورمان را اصلاح كنم تا مردم با حقوق تضمين شده خود زندگي كنند.
القحطاني اين پرسش را مطرح كرد كه چرا بايد بسياري از مردم كشورهاي عربي از جمله عربستان سعودي براي برخورداري از آزادي مجبور شوند از كشور خود سفر كرده و به ساير مناطق جهان برود و چرا شهروندان سعودي بايد بگويند كه ما چيزي از اين كشور نمي‌خواهيم و با وجود اينكه كشورمان ثروتمند است، ما مي‌خواهيم از اين كشور برويم؟
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي تاكيد كرد كه مردم مي‌خواهند نظام، شرافت انساني همگان را حفظ كند نه اينكه بر مردم حكومت كنند و درسايه آن مردم سركوب شوند، اين امر قابل قبول نيست.
* مردم عربستان بايد خود بر سرنوشتان حاكم باشند
محمد فهد القحطاني تصريح كرد: در كشور عربستان اجراي دقيق و درست شريعت اسلامي و جلوگيري از نقض حقوق مردم فقط در صورتي امكان‌پذير است كه مردم اراده امور را خودشان به دست داشته باشند.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي در پاسخ به اين سوال كه چرا با وجود ثروت هنگفت نفتي عربستان، شمار زيادي از جوانان اين كشور بيكار هستند و همزمان تعداد زيادي از اتباع ساير كشورها در اين كشور مشغول بكار مي‌باشند، تصريح كرد: اين امر يكي از تضادهاي موجود در كشور و من سخن شما را تاييد مي‌كنم.
* خزانه عظيم عربستان به جيب طبقه‌اي خاص مي‌رود
القحطاني در اشاره به تقسيم ناعادلانه ثروت در كشور عربستان و بهره مندي يك قشر خاص از آن تصريح كرد: خزانه كشور عربستان مملو از پول است اما اين پول‌ها به دست طبقات مختلف مردم نمي‌رسد بلكه يك طبقه خاص است كه از اين پول‌ها بهره مي‌برد.
وي گفت: الان وضعيت مردم كشور بر سر دو راهي قرار دارد به گونه‌اي كه يا بايد با همه مردم تعامل و براي آنها اشتغالزايي شود و به آنها كمك هاي اقتصادي صورت گيرد يا همچنان از منافع اين طبقه خاص جامعه عربستان حفاظت شود.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي در پاسخ به اين سوال كه آيا در عربستان سعودي هر فردي براساس صلاحيت و شايستگي خود امور را در دست دارد و تا چه ميزان اين معيار در عربستان اجرا مي شود، گفت: اين سوال مطرح است كه آيا وزيري كه براي پست وزارتخانه تعيين مي شود، براي خدمت به طرفي كه او را تعيين كرده است، مي‌باشد يا براي خدمت به مردم؟ با كمال تاسف، او معمولا به جاي اينكه به مردم خدمت كند به طرفي كه او را تعيين كرده است، خدمت مي‌كند.
* فساد اداري، مالي و سياسي عربستان را دربرگرفته است
وي درباره وضعيت شوراي مشورتي عربستان گفت: شوراي مشورتي عربستان با ساختار كنوني آن خدمتي به مردم نمي‌كند بلكه فقط به كساني كه اعضاي مجلس را تعيين كرده‌اند، خدمت مي‌كند.
القطحاني با اشاره به فساد در نظام حاكمه عربستان و ساختار حكومتي آن اين پرسش را مطرح كرد كه چرا فساد مالي و اداري در كشور گسترش مي‌يابد؟
وي گفت: در عربستان، تنها فساد اداري و مالي ساده‌اي وجود ندارد بلكه فساد نيز سياسي وجود دارد.
القحطاني افزود: در نظام‌هاي دموكراتيك، نظارت و شفافيت وجود دارد اما اين امر در عربستان وجود ندارد و آن هم به خاطر ماهيت انتصابات سياسي است يعني فردي براي دستگاهي تعيين مي شود و مي‌داند كه چهار يا پنج سال يا بيشتر يا كمتر در پست خود قرار دارد بنابراين مي‌خواهد كه از اين جايگاه خود استفاده كند و معمولا شيوه آن هم اين است كه وي با چند نفر همدست مي شود و بيت‌المال را به سرقت مي‌برد.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي گفت: دولت بودجه‌هاي گسترده‌اي براي بخش‌هاي آموزش و بهداشت در عربستان اختصاص مي‌دهد اما بازده آن به ميزان مبلغ اختصاص يافته نيست.
* گزارش فساد گسترده را به شاه عربستان داده‌ايم اما نتيجه‌اي نگرفته‌ايم
وي درباره اينكه آيا جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي موارد فساد، رشوه گيري و نبود شفافيت در نهادهاي كشور را تهيه كرده است، گفت: اين جمعيت در پيام خود به شاه عربستان به تفصيل درباره گسترش فساد اداري كه ما آن را ناشي از فساد سياسي مي‌دانيم، اشاره كرده است و ما چهار شيوه اصلي چگونگي به سرقت رفتن بيت‌المال را شرح داده‌ايم كه اين سرقت از بيت‌المال همچنان وجود دارد اما نتيجه‌اي از كميته‌اي كه براي رسيدگي به آن از سوي شاه عربستان تشكيل شد، بيرون نيامده است.
القحطاني گفت: هم اكنون بيش از يكسال مي‌گذرد اما افراد (متهم به فساد) به صورت علني بازخواست نشده‌اند. ما يك ابتكار سياسي را مطرح كرديم و مردم به آن اميد بستند اما به خاطر وجود برخي افراد داراي منافع و نفوذ در نظام سياسي عربستان، اين ابتكار عمل از مسير اصلي خود منحرف شد.
وي افزود اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا اين ابتكارعمل به صورت عملي اجرا شد و آيا باعث كاهش نفوذ اينگونه افراد در نظام سياسي شد؟ از نظر من، نفوذ اين افراد كاهش نيافت بلكه همچنان ادامه يافته است و اگر خواسته باشند كه عملا فساد مالي و اداري را كاهش يا از بين ببرند، بايد موسسات را قادر به پيگرد مفسدان كرد.
* نهادهاي مبارزه با فساد خود از مفسدان دانه درشت حمايت مي‌كنند
وي گفت: موسساتي كه انتظار مي‌رود مفسدان دانه درشت را بازخواست كنند، موسساتي است كه در آن بروكراسي حاكم است و نمي‌توانند اين مفسدان را بازخواست كنند بلكه به سراغ افراد ساده‌اي مي روند كه مقدار ناچيزي از بيت المال را دزديده‌اند.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي درپاسخ به اينكه مردم عادي اكثرا رياست موسسات كشور را برعهده دارند و نه شاهزادگان سعودي و آنها اداره امور را برعهده دارند لذا بايد بخشي از مسئوليت را برعهده بگيرند اما چرا وظيفه خود را انجام نمي دهند، گفت: ما كسي را مبرا نمي دانيم اما مسئوليت پذيري در حد پست هر فرد است، گاهي سياست معيني از طرف افراد بانفوذ در نظام سياسي به آنها تحميل مي‌شود و او فقط در اينجا نقش يك كارمند را بازي مي‌كند.
وي گفت: هر فردي كه بيت‌المال را بدزدد، مسئول است و مردم بايد با فساد اداري و سرقت اموال عمومي مبارزه كنند اما ما بايد معياري را قائل شويم يعني مسئوليت براساس ميزان اختيارات و صلاحيت ها است.
* راه فشار بر نظام عربستان پيوستن مردم به نهادهاي جامعه مدني است
القحطاني درپاسخ به اين سوال كه مردم عربستان چگونه بايد مطالبات خود را دنبال كنند، گفت: معتقديم اولين گام اين است كه مردم به روند مسالمت‌آميز و سازمان يافته بپوندند كه با نهادهاي جامعه مدني در ارتباط است به اين معنا كه افراد به يك موسسه بپيوندند كه خواهان حقوق مدني و سياسي است.
وي گفت: ر‍ژيم هاي عرب در گذشته مدعي بودند كه مردم مطالبه نمي‌كنند اما امروز صداها بلند شده است.
القحطاني گفت: جرياني كه به طور مسالمت آميز و علني خواسته‌هاي حقوقي خود را مطرح مي كند، به نتيجه خواهد رسيد و مردم را در روند امور ،مشاركت خواهد داد يا حداقل ظلم را از آنها خواهد برداشت.
وي گفت: كار و فعاليت حقوقي و علني در كشورهاي عربي نظير اين است كه شما روي ميدان مين حركت مي‌كنيد يعني همكاران ما در عربستان به طور خودسرانه دستگير و به زندان افتاده‌اند و ما از آنها دفاع كرده‌ايم.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي گفت: كار دشوار است اما مي‌توانيم به مردم خود حداقل بگوييم كه براي اصلاح امور تلاش كرده‌ايم و شايد موفق شويم يا نشويم اما ما تلاش مي كنيم. بحث اين نيست كه مثلا من علني به حاكم اعتراض كردم اما موفق نشدم پس ساكت مي‌شوم، ما به تلاش خود ادامه مي‌دهيم.
وي درباره عملكرد جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان گفت: جرياني از 20 سال پيش با تشكيل كميته‌ها به دنبال مطالبه حقوق حركت كرد و ما امتداد اين جريان هستيم. درست است خطرات وجود دارد اما معتقدم نتايج بدست آمده - هرچند اندك باشد- حداقل اين درسها را به جامعه مي‌دهد كه مي‌تواند فعاليت مسالمت آميز انجام دهد.
* نظام دادگاه‌هاي سري در عربستان تشكيل داده است
القحطاني درپاسخ به سوالي درباره اينكه شما در هفتم فوريه سال جاري ميلادي خواهان تشكيل كميته حقيقت‌ياب درباره موارد نقض حقوق بشر از سوي وزارت كشور عربستان و همچنين خواهان تشكيل كميته‌اي به نام "مصارحه وانصاف " و كميته "آشتي " شديد،؛ آيا اين درخواست ها موفق بوده‌ايد، گفت: بله، اين درخواست خود نظام را مخاطب قرار مي‌دهد مثلا از زماني كه دولت از تاسيس دادگاه‌هاي محرمانه براي محاكمه افراد خبر داد، ما به اين امر به طور علني اعتراض كرديم و نامه‌اي به پادشاه نوشتيم و به 20 مسئول كشور نامه نوشتيم و گفتيم كه چنين كاري نبايد صورت گيرد.
وي درپاسخ به سوالي كه پاسخ دولت عربستان به اين اعتراض شما چه بود، گفت: درباره محاكمه‌هاي محرمانه، دولت قبول كرد كه محاكمه‌ها علني خواهد بود و هرچند كه متاسفانه عملا اين كار اجرا نشد اما حداقل ما تلاش خود را كرديم.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي گفت: ما همچنين نامه ديگري درباره دستگاه قضايي سري نوشتيم زيرا عملا حقوق بشر را نقض مي كند و ما به ارسال نامه‌ها ادامه مي‌دهيم و ما وقتي اين كار را مي‌كنيم به مردم آموزش مي‌دهيم كه چگونه حقوق خويش را مطالبه كنند.
وي در پاسخ به اين مطلب كه آنچه شما مي‌خواهيد تغيير سياسي ريشه‌اي و فراگير در عربستان است و اين خواسته‌اي است كه به نظر نمي‌رسد مسئولان آن را بپذيرند، گفت: نظام‌ها بايد واقع‌گرا باشد. الان ما بر سر دو راهي قرار داريم يا بايد وضعيت موجود ادامه يابد كه اين ممكن نيست لذا نظام سياسي عربستان براي اينكه ادامه حيات دهد بايد امتيازاتي به مردم بدهد.
القحطاني گفت: بخشي از اين امتيازات پاسداري از حقوق اساسي مردم نظير آزادي بيان و تجمعات است.
* فعالان حقوق بشر به خاطر بيان ديدگاه‌هاي خود به زندان افتاده‌اند
وي درباره نبود آزادي بيان در عربستان سعودي گفت: دكتر "محمد عبدالله عبدالكريم " از فعالان حقوق بشر عربستان چندي پيش صرفا به خاطر بيان ديدگاهش در يك مقاله درباره وضعيت سياسي بازداشت مي شود و به زندان مي‌افتد.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي گفت: ما خواهان وضعيت موجود در عربستان نيستيم و ديدگاه ما مخالف با وضعيت موجود است لذا بايد ديدگاه خود را مطرح كنيم و نظام هم بايد ديدگاهش را مطرح كند و فصل‌الخطاب و قضاوت كننده درباره اين ديدگاه، مردم هستند.
وي گفت: هرچند نگراني در بين مردم وجود دارد و آنها از پيوستن به فعاليت‌هاي سياسي علني در عربستان مي‌ترسند يعني از امضاي بيانيه يا انتشار اسامي خود هراس دارند اما بسياري از مردم با ما همراه هستند مثلا درمورد بيانيه‌اي كه اخيرا درباره اعتصاب صادر كرديم، بسياري از مردم در پايگاه اينترنتي ما يا از طريق ارسال نامه هاي الكتروني، نظر خود را بيان كردند.
القحطاني افزود: اما آنها همچنان بيم دارند.، مي‌خواهيم به مردم ياد بدهيم كه وقتي نام خود را علني منتشر مي‌كنيد، شما با اين كار درحقيقت از خودتان محافظت مي‌كنيد.
مجري شبكه تلويزيوني "الحوار " در ادامه بخش‌هايي از بيانيه جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان را درباره بازداشت دكتر محمد عبدالله عبدالكريم از فعالان حقوق بشري اين كشور قرائت كرد و گفت كه براساس اين بيانيه، اين فعال حقوق بشر درپي نوشتن مقاله‌اي با عنوان "بحران درگيري سياسي بين جناح‌هاي حكومت " عربستان دستگير و به زندان افتاده است.
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي دراين باره گفت: چندي پيش سميناري در قاهره براي بررسي وضعيت سياسي عربستان برگزار شد و اين سوال مطرح است كه چرا مردم درعربستان از بحث و گفت‌وگو درباره مسائل مربوط به خود محروم هستند؛ درحالي كه به كشورهاي ديگر هم پيمان عربستان اجازه داده مي شود كه آن را به طور علني بررسي كنند؟ چرا نويسندگان - كه درعربستان حضور ندارند- مي توانند اين مسائل را بررسي كنند اما دكتر محمد عبدالله عبدالكريم از اين كار محروم مي شود؟
وي گفت: من وكيل قانوني عبدالكريم هستم و به اقدامات حقوقي براي آزادي وي ادامه خواهيم داد، بايد متذكر شوم كه دكتر عبدالكريم و شخصيت هايي نظير او باعث آگاه سازي افكار عمومي در عربستان مي شوند و او ديدگاه خودش را به عنوان يك استاد و شخصيت فرهنگي آن طور كه مي بيند، مطرح كرد و به آگاه سازي مردم كمك مي‌كند.
القحطاني گفت: مقاله دكتر عبدالكريم به طور گسترده منتشر و وي بازداشت شد كه زيرا سخنش از خطوط قرمز نظام سياسي حاكم در عربستان عبور كرد.
* برخي شاهزادگان سعودي در فاجعه سيل جده مقصر هستند
وي درباره اين مطلب كه اكنون بحث درباره امتيازات برخي شاهزادگان سعودي و نقش آنها در بروز فاجعه سيل جده به خاطر قراردادهاي احداث ساختار زيربنايي اين شهر است كه بررسي دقيقي در اجراي آن صورت نگرفته است، گفت: اين وضعيت فقط به شهر جده محدود نمي‌شود و بحث درباره آميختگي اختيارات مطلق در نظام سياسي و فعاليت‌هاي تجاري و سود‌آور است كه معتقدم كاري بسيار خطرناك است يعني نمي توان اين فرد را بازخواست كرد؛ خواه پروژه را اجرا كرده يا نكرده باشد.
وي گفت: مسئله روشن است. موضوع بستن قراردادهاي بزرگ با مبالغ هنگفتي است؛ بدون اينكه اجرا شود. مردم از طريق پست الكتروني موارد زيادي را براي ما ارسال مي‌كنند.
* مفسدان به جاي بازخواست ارتقاي پست يافته‌اند
القحطاني درپاسخ به اين سوال كه آيا شما نامه‌هايي به مسئولان سعودي و شخص پادشاه براي بازخواست در اين باره و درخواست براي اتخاذ اقداماتي در اين زمينه فرستاده‌ايد، گفت: بله، ما با اطمينان از درستي گزارش‌هاي خود به مسئولان و شخص پادشاه نامه مي نويسيم و در اين زمينه تجربيات شخصي داريم از جمله اينكه به رغم مراجعه به موسسات ذيربط در مبارزه با فساد اداري و تحويل شخصي نامه‌ها نامه‌ها، سال‌هاست كه با وجود دلايل و مدارك موثق كاري صورت نگرفته و مسئولان بازخواست نشده‌اند بلكه ارتقاء پست هم يافته‌اند.
وي درباره دستاوردهاي جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي گفت: ما موفقيت بزرگي كسب كرده‌ايم و توانسته‌ايم خانواده كساني را كه به طور خودسرانه بازداشت شده‌اند، ترغيب كنيم تا شكايت كنند يعني توانسته‌ايم مانع اساسي را بشكنيم و به آنها تاكيد كرده ايم كه از آنها حمايت حقوقي خواهيم كرد.
القحطاني افزود: خانواده‌هاي زياد ديگري هم هستند كه تماس گرفته و مي خواهند شكايت كنند و راه ديگري نيز براي آنها نمانده است و اين امر به نوبه خود، يك دستاورد به شمار مي‌رود. امروز مردم سخن گفتن از حقوق خود را در عربستان آغاز كرده اند و موضوع بيت المال و فساد سياسي و قبضه قدرت درحال مطرح شدن است.
وي گفت: از نظر من، اين موارد خود يك دستاورد بزرگ در كشوري مانند عربستان به شمار مي‌رود و نياز به مدت بيشتري دارم تا اين تجربه خود را ارزيابي كنيم.
*جهان عرب گرفتار استبداد بزرگي است
مجري شبكه تلويزيوني الحوار سپس بخشي از مقاله "نبيل شبيب " يك نويسنده عرب را درباره وضعيت جهان عرب قرائت كرد و به نقل از وي گفت: جهان عرب گرفتار استبداد بزرگي است به گونه‌اي كه حاكم عربي تظاهرات را آشوب، ديدگاه آزاد را خطر، مطالبه حقوق را تعدي، انتقاد از مسئولان را اهانت و بازخواست درباره مسئوليت‌هاي سياسي را بدعت، اسناد ارايه شده را نمايش، انديشه مردم را صداي فرياد آنها و گفت‌وگو با يك شبكه ماهواره‌اي را تمرد و تحريك كردن افكار عمومي و كشف فساد را خيانت مي‌داند و او كسي است كه بين مردم و آينده آنها سدي را ايجاد كرده و مانع از پيشرفت كشورش مي‌شود.
* بازداشت خودسرانه فعالان سياسي و عدم دسترسي آنها به وكيل
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان در واكنش به اين مطلب نويسنده عرب گفت: اين وضعيت به طور صد درصد در خصوص عربستان سعودي صدق مي كند و بسياري از فعالان به خاطر آزادي بيان يا پيوستن به يك گروه علني و حقوقي بازداشت مي شوند و از جمله دكتر شمري است كه به طور خودسرانه بازداشت شد؛ بدون اينكه حقوق مدني و سياسي و توانايي وي در دسترسي به وكيل در نظر گرفته شود. اينها همه موارد نقض حقوق بشر است.
وي گفت: ما خواهان برداشته شدن ظلم از مردم در عربستان و حفاظت از حقوق آنها هستيم و اولويت ما اجراي اصلاحات سياسي در عربستان است زيرا اعتقاد راسخ داريم كه همه موارد نقض حقوق بشر به ساختار سياسي كنوني برمي گردد و از اين رو، ما بر آن تمركز مي كنيم.
القحطاني گفت: ما از نظام عربستان مي خواهيم كه بازداشت‌هاي خودسرانه و ارعاب را متوقف كند.
* بين ميزان سركوب سياسي و خشونت در جامعه ارتباط مستقيم وجود دارد
وي درباره وضعيت جامعه عربستان گفت: ارتباط بسيار زيادي به سركوب سياسي و محروم كردن مردم از حقوق آنها و خشونت در جامعه وجود دارد لذا بايد درها را به روي مردم بازكرد تا علني ديدگاه‌هاي خود را مطرح كنند و به خشونت روي نياورند و بايد شما راهكار جايگزيني براي خشونت به آنها ارايه كنيد و اينكه آيا نظام مي تواند يا تحمل آن را دارد كه بگذارد مردم حرف خود را بزنند؛ پرونده محمد عبدالكريم يك نمونه واضح در اين زمينه است. آيا وي سلاح بدست گرفته يا خواهان خشونت شده است؟ نه، وي فقط ديدگاه خود را آن طوري كه هست بيان كرد و بازداشت شد.
* بايد به شهروندان اجازه داد تا حرف خود را بزنند
رئيس جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي گفت: بايد به شهروندان اجازه داد تا سربلند كنند و حرف خود را بزنند، زيرا وقتي آنها مي خواهند اين كار را بكنند، سركوب مي‌شوند لذا بايد به آنها اجازه اين كار داده شود.
وي درباره جمعيت حقوق مدني و سياسي عربستان سعودي و اتهامات نظام حاكم عليه آن گفت: ما متهم شده‌ايم كه مخالف سياسي و حزب هستيم اما ما نه مخالف سياسي و نه حزب هستيم. با اين وجود، معتقديم كه وجود مخالفان سياسي در نظام‌هاي سياسي امري قابل قبول است. پيشرفت جوامع در وجود صداي مخالف است. لذا بايد به مردم اجازه داد كه ديدگاه خود را بيان كنند؛ بدون اينكه مجازات شوند اما آنها [مسئولان سعودي] اكنون ديگران را متهم مي‌كنند كه شما حزب هستيد و با نظام‌هاي خارجي در ارتباط هستيد، اين اتهامات عليه ما اصلا درست نيست.
* عربستان نمونه نقض حقوق بشر در جهان شده است
القحطاني درپايان خطاب به مسئولان عربستان سعودي درخصوص لزوم تغيير وضعيت حقوق سياسي و مدني در اين كشور گفت: متاسفانه عربستان سعودي نمونه‌اي براي نقض حقوق بشر در جهان شده است و بسياري در جهان در زمينه نقض حقوق بشر از عربستان سعودي سخن مي گويند. ما بايد طرح و برنامه روشني را براي ارتقاي حقوق بشر تدوين كنيم. هريك از افراد بايد بتواند از خودش دفاع كند اما الان وكلا نيز از تهديدها در امان نيستند. بايد وضعيت را تغيير داد.
انتهای پیام/70
