آیا هیولای مجازی دنیای حقیقی را میبلعد
به گزارش شیرازه،محمدکلهر؛ سندروم گوشیهای هوشمند روزبهروز خطرناکتر میشود و قربانیان بیشتری میگیرد. این قربانیان یا وابستگان ذهنی به شبکههای اجتماعی هستند یا دلباختگان بازیهای موبایلی. یکی از جدیدتری این بازیها، «پوکمون گو» نام دارد.
«پوکمون» نام یک بازی قدیمی مربوط به دهه 90 میلادی
(در کنسول نینتندو) است که اخیراً برای سیستمعاملهای اندروید و ios
بازسازی شده است.
در این بازی فرد با ورود به بازی و فعال کردن دوربین و موقعیتیاب گوشی
خود، محیط اطراف را از نمایشگر گوشی میبینید و با استفاده از ابزارهایی که
در بازی تعریف شده، پوکمونها (هیولاهای انیمیشنی) را شکار کند.
با وجود اینکه سِرور «محبوبترین بازی موبایل تاریخ آمریکا» هنوز در اکثر
کشورهای جهان فعال نشده، اما کاربران از طرق غیررسمی به دانلود آن پرداخته و
محو دنیای «واقعیت افزوده» میشوند.
تفاوت این بازی با دیگر بازیهای آنلاین نظیر کلشآفکلنز در این است که
بازیکن نیاز به حرکت در فضاهای مختلف و حضور در اماکن گوناگون دارد. به
همین دلیل، این بازی تاکنون دردسرهای متعددی را برای 21 میلیون مخاطبش و
اطرافیان آنها به وجود آورده که به برخی از آنها اشاره میشود:
ـ سقوط دو مرد از ارتفاع 15 و 27 متری در سندیگو، هنگامی که لبه پرتگاه مشغول شکار پوکمون بودند!
ـ شلیک به سمت دو نوجوان که شبانه در خیابانهای کولورادو به دنبال پوکمون بودند، به تصور اینکه دزد هستند!
ـ گمشدن سه کودک زیر 7 سال در جستجوی هیولای نزدیک خانه به مدت یک شبانهروز در میشیگان
ـ هجوم مردم به پایگاه پلیس در استرالیا برای یافتن پوکمون بیشتر موجب شد،
پلیس محلی در بیانیهای از بازیکنها تقاضا کند برای یافتن پوکمون ها به هر
جایی نروند!
ـ حضور افراد در اماکن مذهبی کویت برای یافتن پوکمون موجب شده این کشور
استفاده از پوکمون گو را در مکانهای مذهبی، نظامی و تأسیسات نفتی ممنوع
کند.
ـ شناسایی 11 نوجوان 16 تا 18 سال به کمک پوکمونگو و سرقت از آنها در ایالت میسوری
ـ یک گارسون 24 ساله در نیوزلند کار خود را رها کرده
و قصد دارد برای یافتن پوکمونهای بیشتر، طی دو ماه از شمال تا جنوب
نیوزلند را سفر کند.
ـ یک مرد 28 ساله نیویورکی حین رانندگی مشغول بازی پوکمون بود که دچار سانحه رانندگی شد و یک پای خود را از دست داد!
ـ بیتوجهی به قداست مسجد توسط پوکمونبازها موجب شد مرکز دینی وابسته به
ائمه جماعات مساجد ترکیه ممنوعیت اجرای این بازی در مساجد و اماکن مقدس را
خواستار شود.
ـ استقبال مردم مصر از پوکمونگو به حدی بود که واکنش قائممقام الازهر را
در پی داشت. عباس شومان در اینباره گفت: شاید در آینده با مواردی مواجه
خواهیم شد که افراد با کفش وارد مساجد، عبادت گاه ها، زندانها، و یگانهای
نظامی شوند تا گمشده خود را بیابند، آیا این افراد کار و تلاش برای کسب رزق
و روزی را کنار میگذارند تا پوکمون را بیابند؟!
ـ یهودیان نیز بازیکردن کنار دیوار ندبه را تقبیح کرده و حضور در موزه
«هولوکاست» را برای یافتن هیولاهای پوکمون، بیاحترامی دانستهاند.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که به عقیده چینیها، این بازی ابزاری
بالقوه برای «جاسوسی ایالات متحده و ژاپن از مراکز سرّی چین» است. بدین
صورت که نینتندو میتواند پوکمونهای کمیاب را در قسمتهایی از نقشه
پراکنده سازد، و اگر بازیکنان نتوانند آنها را به دست آورند، مشخص میشود
که دسترسی به منطقه فوق ممنوع بوده و به احتمال زیاد، آن قسمت از نقشه یک
مرکز نظامی یا حساس خواهد بود.
به فرض پوچ بودن این ادعا، باز هم چیزی از بدیعبودن پدیده «پوکمون گو» نمیکاهد. پدیدهای که مرزهای مجاز و واقعیت را در هم نوردیده و ذهن انسان را میان این دو معلق نگه میدارد. پدیدهای که مواجهه با آن به همفکری جامعهشناسان، روانشناسان و کارشناسان بازیسازی نیاز دارد و مسدودکردن آن (یکی از راهکارهای اعلامشده از سوی بنیاد ملی بازیهای رایانهای) پاسخگو نخواهد بود.