یکی از جذاب‌ترین برنامه‌هایی که در دنیا برای گروه سنی کودک و نوجوان تولید می‌شود، پویانمایی یا همان انیمیشن و کارتون است. کارتن‌هایی که به عبارتی بچه‌ها با آنها بزرگ شده و با مشاهده‌شان بسیاری از موارد لازم و تربیتی را آموزش می‌بینند. از کارتن‌هایی نظیر پند پارسی، مثل‌نامه، میچکا، شکرستان گرفته تا انیمیشن‌های نقاش کوچولو، ماهی بادکنکی، یوز ایرانی و ... همگی از تولیدهایی است که توسط مرکز صبا تهیه و تولید شده است. 

اما در کنار برنامه‌های نوروزی که تلویزیون برای مخاطبان خود در این ایام در نظر گرفته است و علاوه بر سریال، برنامه، مسابقه، مرکز صبا این روزها تولید انیمیشن‌هایی را برای سیزده روز ابتدایی فروردین ماه تدارک دیده است. انیمیشن‌هایی که هر کدام بسته به محتوایی که دارند، مناسب گروه سنی خردسال، کودک و نوجوان‌ها هستند و قصد دارند سبک زندگی ایرانی اسلامی، ادبیات کهن ایران زمین و هر آنچه مربوط به فرهنگ ایرانی اسلامی است را در این آثار گسترش دهند. «محمد رحیم لیوانی» مدیر مرکز صبا، درباره تولیدهای جدید پویانمایی این مرکز، برنامه‌های نوروزی و تابستان مرکز صبا با ما به گفت‌وگو نشست. 

** مرکز صبا از جمله هسته‌های مرکزی است که برای سازمان صداوسیما تولید انیمیشن می‌کند. مرکز صبا به تازگی چه برنامه‌ها و انیمیشن‌های جدیدی را در دست تولید و پخش دارد؟

- فصل بعدی و مناسبت بعدی ما نوروز است. برای این ایام مجموعه 50 ساعت برنامه پویانمایی جدید را آماده کردیم که شامل مجموعه‌های متعددی برای حوزه‌های خردسال،‌ کودک و نوجوان است که در این ایام با فراغ بال بیشتری می‌توانند به دیدن این برنامه‌ها بنشینند و زمان خود را بگذرانند.

** گویا قرار است تا سری جدید انیمیشن شکرستان نیز تولید و به پخش برسد؟

- بله قرار بر این است سری جدید شکرستان نیز در نوروز ۹۹ پخش شود.

** پخش نوروزی این مجموعه انیمیشن چند قسمت است؟

- شکرستان نوروزی در سیزده قسمت طراحی شده است.

** در بخش محتوا نیز به مناسبت نوروز اشاره می‌کنید؟

- بله این سیزده قسمت را ویژه نوروز طراحی کردیم تا مخاطبان اصلی ما که گروه سنی کودک و نوجوان هستند بتوانند با فراغ بال بیشتری این انیمیشن‌ها را تماشا کنند. 

** و تمامی این قسمت‌ها جدید هستند؟

- بله، تمام این سیزده قسمت که هر قسمت نیز زمانی حدود 15 دقیقه دارد، از تولیدهای جدید مرکز صبا هستند.

** شکرستان با همان گروه قبلی و قدیمی تولید شد؟

- بله، سید مسعود صفوی تهیه کنندگی کار را به عهده دارد و به همراه گروه کارگردانی مشغول به کار هستند.  

** یکی از خبرهایی که اتفاقا جریان ساز هم شد، به جضور شهاب حسینی به عنوان راوی در این مجموعه انیمیشن تلویزیونی بود.

- ان شاءالله بتوانیم شهاب حسینی را به عنوان راوی در مجموعه جدید شکرستان هم داشته باشیم.

** تا به حال چند قسمت با حضور حسینی ضبط شده است؟

- قسمت اعظمی از روایت وی نیز تا به حال ضبط شده است.

** از روایتی که توسط شهاب حسینی انجام شده است، راضی بودید؟

- مخاطب باید راضی باشد. خدا را شاکریم که مخاطبان از قسمت‌های قبلی رضایت کامل داشتند و امیدوارم در این سری جدید نیز بتوانیم رضایت‌شان را جلب کنیم.

** شما از بین چند گزینه آقای حسینی را برای راوی شکرستان انتخاب کردید و اساسا چه معیارهایی برای انتخاب شهاب حسینی به عنوان راوی در نظر داشتید؟

- این یک همکاری دو جانبه بود. آقای حسینی به حوزه پویانمایی ابراز علاقه کرده بود و از آنجایی که چنین تجربه‌ای نداشت، به این حوزه علاقه‌مند بود تا کاری در این بخش هنری نیز انجام دهد. از طرفی در پویانمایی در کل دنیا نیز مرسوم است که چهره‌های سینمایی و شاخص حوزه سینما و تلویزیون و تئاتر در پویانمایی کار می‌کنند و این همکاری متقابل است و مخاطب نیز می‌تواند تجربه جدیدی را داشته باشد و هنرمندان مورد علاقه خود را در پویا نمایی نیز ببیند.

** حضور ستاره‌های سرشناس سینما و تلویزیون در حوزه پویانمایی به عنوان راوی یا صداپیشه از قدیم تعریف مشخصی داشته است؟ چراکه در گذشته بیشتر به دنبال صدای شاخص بودند اما الان چهره بودن این افراد مهمتر است.

- در همین مجموعه شکرستان، راوی ما صرفا راوی نیست و در برخی سکانس‌ها با شخصیت‌های داستان وارد گفت‌وگو می‌شود و دیالوگ هم دارد و در واقع به نوعی بازیگر- راوی است. بنابراین فردی که می‌خواستیم انتخاب کنیم باید حتما قابلیتی در صدایش وجود داشت که بتواند با کاراکترها ارتباط بگیرد و با آنها همراه باشد. در واقع راوی ما بازیگر-راوی است که خوشبختانه مخاطبانمان نیز این را پسندیدند. تا زمانیکه این رضایت دو جانبه بین مخاطب و شخص هنرمند وجود دارد، این همکاری نیز می‌تواند ادامه دار باشد و امیدواریم بتوانیم این را در سایر تولیداتمان گسترش دهیم.

** راوی قبلی شما مرحوم مرتضی احمدی بود و بعد از فوت وی چند سالی گذشت تا به شهاب حسینی رسیدید.

- بله و زمانی که مرتضی احمدی مرحوم شد ما دچار یک چالش بزرگ شدیم و نمی‌دانستیم باید چه کسی را به عنوان راوی برای این مجموعه پویانمایی انتخاب کنیم. آقای همت مومیوند در یک مجموعه راوی بود و حضور موثر و قوی داشت و در دو مجموعه بعدی نیز شهاب حسینی صحبت کرد. در هر صورت ما از انجام تجربه‌های جدید استقبال می‌کنیم، منتهی تا زمانی که مخاطب هم بپسندد.

** شهاب حسینی در مجموع در چند قسمت راوی بوده است؟

- آقای حسینی در دو مجموعه سیزده قسمتی راوی بوده است.

** پخش نوروزی مجموعه شکرستان به چه صورت است و قرار است از چه شبکه‌ای روی آنتن رود؟

- به طور معمول شکرستان از شبکه نسیم، دو و کودک پخش می‌شود. سال گذشته شبکه نسیم ساعت ۹ صبح شکرستان را پخش کرد اما نمی‌دانم برنامه و زمان‌بندی این شبکه برای سال نوروز سال آینده به چه صورت خواهد بود.

** این سری هم به روال سابقه پیش می‌روید؟ و در سری جدید مجموعه شکرستان کاراکتری حذف یا اضافه دارید؟

 - تقریبا در هر مجموعه که از نظر ما ۱۳ قسمت است یک الی دو کاراکتر جدید به فراخور قصه‌ها اضافه می‌شوند و هیچ مجموعه‌ای نداریم که کاراکترهای جدیدی به نسبت فصل قبل نداشته باشد. اما معمولا کاراکترهای اصلی که مخاطب توانسته با آنها ارتباط برقرار کند، حضور دارند و کاراکترهای جدید مثل بازیگران مهمانی هستند که در برخی قسمت‌های یک سریال می‌آیند و می‌روند.

** نام و سمت کاراکترهای جدیدی که در قسمت‌های نوروز قرار است مهمان مخاطبان باشند، را در خاطر دارید؟

- آنقدر تعداد این شخصیت‌ها زیاد است که متاسفانه نام این شخصیت‌ها در ذهنم نمانده است.  

** شما دو سال پیش مجموعه تلویزیونی شکرستان عروسکی را نیز تولید کردید. مجموعه‌ای که هزینه‌های فراوانی برای دکور و ساخت عروسک‌ها و لباس‌های آنها شده بود. کماکان وقتی با صداپیشه و عروسک‌گردان‌های این مجموعه صحبت می‌کنیم از عدم پرداخت دستمزدهایشان گلایه دارند. شما با تهیه کننده تسویه کرده بودید؟

- من اطلاعی از این صحبت شما ندارم اما این را می‌دانم که مرکز صبا با تهیه کننده وقت کار آقای جواد فرحانی، به طور کامل تسویه کرده بود. حدود دو سال پیش و در ابتدای حضورم در مرکز صبا با این مجموعه تلویزیونی به طور کامل تسویه کردیم. حالا از اینکه تهیه کننده دستمزد عوامل را نداده است، واقعا اطلاعی ندارم. ما صرفا با تهیه کننده‌ها قرارداد داریم و برگه تسویه وی نیز موجود است  از دو سال پیش تا همین الان مطمئنم که عوامل این گروه هیچ حساب و کتابی با ما ندارند. حالا ما الان در جریان جزئیات قرارداد بین عوامل و تهیه کننده هم نیستیم چون قراری هم نیست که اینطور باشد.

** به غیر از مجموعه‌هایی که قرار است برای نوروز روی آنتن روند، تولیدهای دیگری برای سایر ایام سال در دستور کار دارید؟

- مرکز صبا همیشه تولیدهای جدیدی را در دستور کار دارد. مجموعه تولیدهای پویا نمایی، مجموعه‌هایی به هم پیوسته است و ما حدود ۴۵۰ ساعت پویانمایی در دستور تولید داریم و ۵۰۰ ساعت پویانمایی در دست نگارش داریم و ۵۰۰ ساعت از تولیدهای ۴۵۰ ساعته حمایت می‌کند. همیشه به گروه‌های تولیدی می‌گویم که باید همیشه در فیلم‌نامه جلوتر باشیم تا به سرعت بتوانیم مجموعه جدیدی را شروع کنیم.

** درباره نام مجموعه انیمیشنی «چیا» نیز بفرمائید.

- چیا نامی دو پهلو است. هم خردسالی است که سوال کننده است و سوال‌های زیادی را در ذهن دارد که باید به آنها پاسخ داده شود و هم نام پسرانه کردی به معنی کوه و کوهستان است.

** در حالت کلی قصه‌هایی که در اختیار شما قرار می‌گیرد باید از چه ویژگی‌هایی برخوردار باشد تا به یک مجموعه انیمیشن مناسب تبدیل شوند؟

- مجموعه اولویت‌های سیما که منعطف به نیازهای شبکه‌ها است به مرکز پویانمایی صبا ابلاغ می‌شود و اینکه چه اولویت‌هایی مد نظر تولید برنامه‌های پویانمایی است و شبکه‌های سیما که ما نیاز پویانمایی‌شان را برطرف می‌کنیم چه نیازهایی دارند نیز از جمله ویژگی‌هایی است که باید در نظر گرفته شود. اینها در طرح و برنامه مرکز صبا و در طرح و برنامه ما، از طرح و برنامه‌های شبکه‌های پخش کننده حضور دارند. با حضور اینها نیازهایی مطرح شده و تبدیل به طرح می‌شود. طرح‌هایی که مصوب می‌شود و در گروه فیلم نامه تبدیل به فیلم نامه می‌شود و فیلم‌نامه را سازندگان پویا نمایی با نظارت ما تولید می‌کنند. وقتی اینها به یک فصل می‌رسد وارد مرحله تولید می‌شوند و این چرخه همیشه به همین صورت است و دائما در حال تازه شدن است و ما در هر سال ۵ مجموعه جدید را به مرحله تولید می‌رسانیم.

** بخشی از تولیدهای مرکز صبا به تولید ادامه کارهایی برمی‌گردد که در گذشته پخش شده‌اند. مثل شکرستان، جوانمردان و ... و سعی دارید تا از ظرفیت ایجاد شده در بستر انیمیشن بهره ببرید.

- بله ما هیچ وقت از کارهای قبلی غافل نیستیم. برای مثال همین مجموعه شکرستان سالها پیش تولید شده بود و مجموعه جدیدش به تازگی و بعد از سالها وقفه تولید شده است.

** از این تعداد انیمیشن‌ها چند کار در حال تولید دارید؟

- مجموعه انیمیشن «پهلوانان» در صد قسمت جدید در حال پیش تولید است و نگارش فیلم‌نامه‌ آن در ۲۶ قسمت به طور کامل به پایان رسیده است. همچنین مجموعه «فرید فرزند نیشابور» را با همان گروه سازنده عوامل مجموعه پهلوانان در دستور تولید داریم. در واقع مجموعه کاملا جدیدی است که این روزها در حال پیش تولید است. در ادامه نیز مجموعه جوانمردان سال گذشته در قالب  یک مجموعه هشت قسمتی تولید شد، ما قصد داریم فصل‌های بعدی این اثر را تولید کنیم که در تابستان به پخش برسد.

** این انیمیشن‌ها در ادامه تولیدهایشان، محتوای متفاوتی از سایر کارهای مرکز صبا دارند یا در همان محتوای قبلی ساخته می‌شوند؟

- اینها عمدتا از حکایت‌ها، متون کهن، ادبیات غنی و حکمت‌های ایرانی برداشته شده است و سبک زندگی ایرانی اسلامی در آنها مستتر است. از طرفی سعی شده است تا جنبه‌های آموزشی، تربیتی و اخلاقی در آنها وجود داشته باشد. در عین حال این قصه‌ها می‌توانند جذاب هم باشند تا مخاطب را جذب کنند.

** با توجه به اینکه به تازگی و بعد از شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی برخی از گروه‌های نمایشی قصد دارند تا برای تقدیر از رشادت‌های این سردار شهید اثری را درباره زندگی ایشان بسازند، شما نیز چنین آثاری را در دستور کار دارید؟

- یک مجموعه‌ای به نام چهل شاهد در حال تولید است و ۴ قسمت از آن تولید شده است. این مجموعه درباره زندگی ۴۰ شهید برجسته بعد از انقلاب اسلامی، انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، دفاع از حرم، شهدای هسته‌ای، شهدای موشکی است. تحقیق و نگارش یک فصل از این مجموعه به طور کامل انجام شده است. یکی از قسمت‌های این مجموعه چهل شاهد مختص به زندگی سردار حاج قاسم سلیمانی است که به تازگی تحقیق و نگارش آن شروع شده است و امیدواریم برای سالگرد شهادت شهید آماده پخش شود.