به گزارش سرویس فرهنگ ایثار و شهادت شیرازه، به محض اینکه نام راهیان نور به گوش می‌رسد یاد لحظاتی به یاد ماندنی برای زائرین شهدا تداعی می‌شود، دوباره روح و ذهنشان به سمت کربلای ایران پر می‌کشد و حتما به کسانی که به این زیارت نرفته اند پیشنهاد بازدید از مناطق دفاع مقدس را می دهند.

این سفر معنوی بسیار مهم بوده که یک روز در تقویم جمهوری اسلامی ایران به نام "روز ملی راهیان نور" نام گذاری شده است، روزی كه رهبر معظم انقلاب حضرت امام  آيت‌الله خامنه‌ای به كربلای ايران سفر كرده اند و به همین مناسبت به نام روز ملی راهيان نور نامگذاری شده است.

همه ساله اسفند و فرودين اردوهای نوروزی برای بازيد از مناطق دفاع مقدس و تجديد بيعت با مقام شهيدان برپا می شود. البته باید توجه کرد که در فصل تابستان به دلیل مساعد بودن شرایط جوی استان های غربی کشور، بازدید از مناطق عملیاتی سومار، سرپل ذهاب، ارتفاعات قراویز، یادمان بازی دراز و... انجام می شود.

آیت‌الله امام خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی اسفند ماه سال ۷۵ در گلزار شهدای هویزه حضور یافتند و یاد شهیدان والامقامی را که در دفاع از حریم پاک این منطقه از میهن اسلامی به شهادت رسیدند، گرامی داشتند و پس از آن کاروان راهیان نور از سال ۱۳۷۶ آغاز به حرکت کرد.

این حرکت که بعد از پایان جنگ ایران و عراق، توسط گروه‌های مردمی خودجوش متشکل از رزمندگان شکل گرفته بود در ایامی خاص نظیر عید نوروز، ایام محرم و… کارون‌هایی را برای بازدید از مناطق جنگی سامان می‌دادند و محل‌هایی نظیر یادمان‌های فعلی شلمچه، اروندکنار و فتح‌المبین مورد بازدید این کاروان‌ها قرار می‌گرفت.

در سال ۱۳۷۷ بسیج دانشجویی از ظرفیت‌های اردو‌های راهیان نور استفاده کرد و اعزام کاروان‌های دانشجویی شروع شد و سپس بسیج محلات نیز شروع به اعزام کاروان کردند.

راهیان نور نوعی از «گردشگری جنگ» در ایران محسوب می‌شود. سازمان دهنده و متولی اصلی اردوهای سراسری راهیان نور، «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس» است که هر ساله گروه‌هایی از مردم مناطق مختلف ایران را برای بازدید از مناطق جنگی غرب و جنوب غربی این کشور، به استان‌های هم‌مرز با عراق راهی می شوند.

در سال ۱۳۸۴ و با ابلاغ رهبر معظم انقلاب، ستاد مرکزی راهیان نور در قالب اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مأموریت خود را از سر گرفت. به همین منظور ستاد مرکزی راهیان نور با هدف سامان‌دهی به وضعیت راهیان نور در سال ۱۳۸۳ ذیل ساختار بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تعریف شد و یک سال بعد در سال ۱۳۸۴ این ستاد تأسیس گردید. اردوهای راهیان نور از سال ۱۳۹۰ در قالب محتوای آموزشی وارد مدارس کشور شد و به عنوان دوره عملی درس آمادگی دفاعی دبیرستان قرار گرفت.

حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی، با اشاره به کار بزرگ «شهدا» در هشت سال جنگ تحمیلی فرموده‌اند: «این کار بزرگ را باید تبیین کرد.» و «نکته‌ اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای «زیارت با معرفت» است.»

ایشان در فروردین سال 89 فرمودند: من از این حرکت راهیان نور -که چند سال است بحمدالله روزبه‌روز هم در کشور توسعه پیدا کرده- بسیار خرسندم و این حرکت را حرکت بسیار بابرکتی میدانم.

رهبر معظم انقلاب در جمع دست اندر کاران راهیان نور گفتند: خاطره‌های هشت سال دفاع مقدّس، شد یک ثروت عظیم و ملّی. این‌قدر هم این خاطره‌ها زیاد و متنوّع و پُرمغز و گویا است که هیچ زبان گویایی هم -نه حالا زبان بنده که زبان قاصری است- قادر نیست که همه‌ی آنها را بیان کند. اگر شما بخواهید از ثروت استفاده کنید، باید فنّاوری‌اش را بلد باشید؛ من میگویم این راهیان نور یک فنّاوری است؛ این یک فنّاوری است برای استفاده‌ی از این ثروت عظیم. این معدن طلای عظیمی که در اختیار ما است.

پس می‌توان دریافت که اردوی یا سفر راهیان نور تنها یک سفر معمولی مانند بازدید از اماکن گردشگری و صرفا آشنایی با مناطق عملیاتی و دلاوری رزمندگان اسلام نیست، بلکه یک حرکت متعالی تربیتی، معرفتی و تاثیر گذار است.

راهیان نور طی سالیان اخیر در قالب کاروان دانش آموزی، دانشجویی، محلات و شخصی انجام می شود.

برای درک بهتر این موضوع شیرازه به سراغ زائرین مناطق، رزمندگان و راویان دفاع مقدس رفته است که در ادامه سخنان آن ها را می خوانیم:

سید رضا متولی از رزمندگان دفاع مقدس و راویان مناطق راهیان نور در گفتگو با شیرازه با بیان اینکه سفر راهیان نور بزرگترین عملیات فرهنگی در مبارزه با تهاجم فرهنگی است، گفت: سفر راهیان نور یکی از بهترین اقداماتی است که در رابطه با حفظ و نشر آثار دفاع مقدس می توان انجام داد که طی سالیان گذشته با فراز و نشیب های زیادی همراه بود و در طول دوسال اخیر به دلیل شیوع بیماری کرونا دشخوش تغییراتی شد.

وی افزود: متولیان امر با ایده و نوآوری توانسته اند فضای معنوی مناطق دفاع مقدس را در فضای مجازی پیاده کنند؛ راهیان نور ادامه حرکت رسیدن به اهداف و عقاید شهدا است و زائران با سفر به یادمان های دفاع مقدس در مناطق گرم جنوب غربی و مناطق سر غرب کشور در میابند که جوانان دلیر، مسلمان و شجاع در مقابل دشمنان صف آرایی کردند و نگذاشتند که ذره ای از خاک کشور جدا نشود.

بنا به عقیده متولی، راهیان نور همانند زیارت امام حسین (ع) در کربلا مخصوصا حماسه اربعین حسینی که با حضور شیعیان و دیگر ادیان سراسر دنیا انجام می شود، یک سفر معمولی نیست بلکه یک سفر معنوی و یک رزمایش بزرگ برای رسیدن به آن لحظه موعود است.

این راوی دفاع مقدس تصریح کرد: این سفر آماده سازی زمینه ظهور با تاسی از سیره و زندگانی شهدا و آشنایی با مرام آزادی، عدالت، شجاعت و خدامحوری است؛ یک رزمایش و یک عملیات باید دارای سرفرماندهی و دیگر بخش ها باشد و باید بازدید از مناطق دفاع مقدس نیز دارای کار تشکیلاتی باشد چرا که خروجی آن تربیت انسان هایی برای دفاع از اسلام و ارزش های اسلام ناب محمدی است.

وی با بیان اینکه برای هر یک از اقشار جامعه و سنین مختلف، حضور در مناطق دفاع مقدس یک معنی و مفهوم خاصی دارد؛ اظهار داشت: جوانان و نوجوانان که نسل های بعد از دفاع مقدس هستند، می توانند با مفهوم کلماتی نظیر ایثار، از خودگذشتگی و شجاعت آشنا بشوند.

متولی با تاکید بر اینکه انسان ها با آشنایی با سیره شهدا می توانند خط سرخ راه امام حسین (ع) را ببینید؛ اضافه کرد: نقش آفرینی که جوانان شهید و رزمندگان از خودشان برای عرصه ۱۲۰۰ کیلومتر ارضی در مقابل جلوه های شجاعت انسانیت و دین مداری و حتی وطن پرستی.

وی خاطرنشان ساخت: همچنان که انسان با حضور در بقا متبرکه و مشهد امامان آرامش می یابد، حضور در سرزمین های نور اگر با حضور قلب و معرف باشد، یقینا تاثیر خودش را خواهد گذاشت؛ انسان در راهیان نور آرامش خاصی دست پیدا می کند و فکرش از درگیری ها و مشغله های دنیا خارج می شود و احساس ارتباط بهتر با خداوند متعال را دارد. کسانی که بعد از سفر به دیار خوشان بر می گردند، این آرامش قلبی را تا مدت زیادی دارند.

این راوی دفاع مقدس در خصوص سوال خبرنگار ما در خصوص معجزات سفر به سرزمین های نور گفت: تاثیراتی از راهیان نور آنچنان به عینه می بینند که شبیه به معجزه می شود؛ دخترانی عزیزانی بوده اند که تعلق خاطری به حجاب نداشتند و برای گردش به این این سفر آمده بودند، تغییرات جدی و عقیدتی برای آنان ایجاد شد و خودشان مروج حجاب شدند.

متولی با اشاره به ویروس کرونا گفت: از سال گذشته راهیان نور به دلیل شیوع کرونا تعطیل شد و امسال هم قطع به یقین با حوادث جدید در استان خوزستان، اجرا نخواهد شد اما در فضای حقیقی نباید افکار را به سمتی ببرد که تمام شده است اما این راه تمام نیست، خیلی از افراد به دلایل مختلف نمی توانند در این سفر نورانی باشند برای همین در سنوات گذشته ایده اجرا سفر راهیان نور را در شهر خودشان داشتیم و به گونه ای مختص ایام اسفند و عید نباشد و دائمی اجرا شود؛ راهیان نور در گلزار شهدای شهر ها باشد و راویان هر پنج شنبه در کنار مزار مطهر شهدا به روایت گری بپردازند.

وی با بیان اینکه اکنون راهیان نور مجازی یکی از اقداماتی است که عدم حضور در سرزمین های دفاع مقدس را جبران کند، باید برنامه ریزی ها صورت گیرد کمااینکه برای دانش آموزان سفر راهیان نور اجرا شده است؛ اظهار داشت: پیشنهادم این است که در فضای مجازی راهیان نور دائمی باشد و الان که بهتر می توانیم در این فضای مجازی بهتر کار کرد.

متولی تصریح کرد: کلیپ یک خواننده ای که کیان خانواده ایرانی را هدف گرفته در چند دقیقه چندین میلیون بازدید در اینستاگرام دارد و پخش میشود، با مشاهده بازخورد این ترانه می توان عمق فاجعه را فهمید، باید دانست که تهاجم فرهنگی جدی است؛ رهبر انقلاب سالیان سال است که در خصوص تهاجم و شبیخون فرهنگی هشدار می دهند، چرا ما نمی تونیم اقدامات خودمان در فضای مجازی آنقدر گسترش بدیم که بتواند مقابله کند؟

این یادگار دفاع مقدس وضعیت کنونی جامعه را ناشی از کم کاری دانست و افزود: در این زمینه کار نشده و اگر صورت گرفته خیلی کم بوده است، باید مسئولین امر به این موضوع توجه ویژه داشته باشند و دست اندرکاران راهیان نور از این ظرفیت عظیم استفاده کنند.

متولی در پایان سخنان خود از تغییرات برخی از نوجوانان بزه کار در راهیان نور گفت و اظهار داشت: در سال ۸۹ مسئولین در مرکز اصلاح و تربیت شهر شیراز که نوجوانان بزه کار وجود دارند، مراجعه کردند و گفتند مجوزات را گرفته ایم که یک اتوبوس از این نوجوانان را به راهیان نور ببریم اما کسی به ما کمک نمی کند، حتی اتوبوس هم در اختیار ما قرار نمی دهند و اینگونه بود که به ازای هر نفر از این نوجوانان یک مامور محافظ باید می آمد.

این راوی دفاع مقدس ادامه داد: پذیرفتیم و راهی سرزمین های دفاع مقدس شدیم، در بازه اردوی دانش آموزی بود و این ها آمدند وارد مناطق شدند و منطقه آخر شلمچه انتخاب شد و چند نفر درخواست کردند که دست بند ها باز شود؛ جرم این نوجوانان قتل، دزدی، شرارت و سرقت و... بود و به تناسب جرم ها محافظت شدید تر می شد؛ تماس گرفتند و با مسئول هماهنگ شد و با پیگیری ها متعدد و پافشاری مجوز ها اخذ شد و دست بند ها باز شد لذا واقعا صحنه عجیبی در شلمچه رخ داد و اشک های آنان خاک شلمچه را به گل تبدیل می کرد، این قدر تحول رخ داد.

وی افزود: هر کدام با شهیدی انس گرفتند، دلنوشته هایی نوشتند که وصف ناپذیر است. سفر که تمام شد ۶ ماه بعد دیداری داشتیم از مرکز کانون اصلاح و تربیت شیراز، سراغ همسفر ها را گرفتیم و مسئول مرکز گفت که همگی آزاد شدند. کسی که مرتکب قتل شده بود، خانواده مقتول در لحظه آخر بخشیدند و نجات پیدا کرد؛ این ها به جامعه برگشتند، انسان های متنبع شدند و بعضی ها به عنوان خادم در راهیان نور خدمت کردند. جایگاه عروج شهیدان محل خودشناسی و توبه است، انسان با خودشناسی به خدا می رسد.

رزق معنوی یک ساله‌ام را در سفر راهیان نور می‌گیرم

علی مرادی یکی از زائران و خادمین شهدا که بیش از 20 بار به سرزمین راهیان نور رفته است در گفتگو با شیرازه گفت: راهیان نور یک فرصت برای آشنایی با محل و مقتل شهدا است تا یادمان نرود چه کسانی رفتند تا امروز ما در ایران با آرامش زندگی کنیم.

وی با بیان اینکه رزق معنوی یک سال ام را در این سفر ها کسب می کنم، اظهار داشت: پس از این که از مناطق بر می گردیم آرامش خاصی داریم که در زندگی روزمره خیلی تاثیر گذار است. هدف از این زیارت آشنایی با فرهنگ شهادت و ایثارگری است تا بتوان به لحظات ناب و وصال خداوند دست پیدا کرد چرااینکه شهدا از اولیا خدا هستند.

راهیان نور سفری دعوتی است

اولویت برگزاری راهیان نور امسال استفاده از ظرفیت زیارت مجازی است

سردار نادر ادیبی دبیر ستاد مرکزی راهیان نور کشور در مصاحبه ای در خصوص برگزاری راهیان نور در سال جاری بیان کرده است: سال ۹۹ که ما توقف راهیان نور را در دستور کار داشتیم، یادمان‌ها تعطیل نبود و متولیان مربوط به اداره یادمان حضور داشتند و خدمات خود را به مردمی که با خودروی شخصی به مناطق می‌رفتند، ارائه می‌کردند. بر اساس شرایطی که ستاد ملی کرونا اعلام کرد، استان‌هایی که مسیرشان مسدود نبود و مردم می‌توانستند به یادمان‌ها سفر کنند، ارائه خدمات با توجه به رعایت پروتکل‌های بهداشتی ادامه یافت.

سردار ادیبی تصریح کرد: ما تمام پیش‌بینی‌های لازم جهت ارائه خدمات را انجام داده‌ایم و آمادگی میزبانی از مسافران را داریم و به محض اینکه متولیان امر سلامت اعلام کنند سفر به استان خوزستان بلامانع است، آماده ارائه خدمات به خودرو‌های شخصی هستیم. در تغییر وضعیت‌ها، ما نیز شرایط خود را تغییر می‌دهیم. امیدواریم سال ۱۴۰۰ به همت تمام دانشمندان و مسؤولان، در حوزه سلامت اتفاقات خوبی رخ دهد و راهیان نور به‌سرعت پذیرای مردم باشد.

وی با بیان اینکه اولویت ما در راهیان نور زیارت مجازی است، گفت: ما برای روز ملی راهیان نور برنامه‌های رسانه‌ای و فرهنگی را در کل کشور ترتیب داده‌ایم و جلسات ویژه‌ای در این زمینه برگزار شده است، قرارگاه رسانه‌ای راهیان نور اقدامات رسانه‌ای را در اسفند و فروردین برنامه‌ریزی کرده که مردم می‌توانند این تلاش‌ها را ببینند. هم‌اکنون برنامه‌ریزی‌های لازم با صداوسیما در حال انجام است. امیدواریم هر چه زودتر این ویروس منحوس از بین برود و مردم با حجم حداکثری در این حوزه فرهنگی حضور پیدا کنند، ولی عملا تمرکز فعالیت‌ها زیارت از راه دور است و در صورت تغییر وضعیت در استان‌های میزبان یادمان‌های راهیان نور، ما آماده پذیرایی از مردم هستیم.

حرف آخر اینکه ....

راهیان نور نه تنها یک سفر جذاب است بلکه یک کار تربیتی، آموزشی، فرهنگی و معرفتی بوده و افرادی در جامعه هستند که هرساله، سال جدید خود را همراه با خانواده در کنار مشهد شهدا آغاز می کنند. امیدواریم که با ریشه کن شدن ویروس کرونا این سفر معنوی به صورت حضوری برگزار شود.