راه رسیدن به کمال از نگاه امام باقر (ع)

علم و دانش امام محمد باقر (ع) همانند دیگر ائمه اطهار (ع)، از سرچشمه وحی نشأت می‌گرفت و هیچ کس در آن زمان به پایه علمی ایشان نمی‌رسید.

به گزارش فرهنگی و عترت شیرازه، امام محمدباقر (ع) پنجمین امام شیعیان جهان در روز جمعه (یا دوشنبه یا سه شنبه) اول (غره) ماه رجب یا به روایتی سوم ماه صفر سال ۵۷ هجری قمری در مدینه منوره چشم به جهان گشود.

پدر ارجمندش حضرت امام سجاد (ع) پسر امام حسین (ع) و مادر گرامیش ام عبدالله، فاطمه دختر امام حسن مجتبی (ع) است و بنابراین امام محمدباقر (ع) اولین امامی است که از نسل هر دو فرزندان امام علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) یعنی امام حسن (ع) و امام حسین (ع) می‌باشد.

حضرت امام سجاد (ع) پس از تولد فرزند بزرگوارش، او را در آغوش گرفت و نوازش کرد و بر گوش راست او اذان و بر گوش چپش اقامه خواند و این مولود مبارک را «محمد» نام نهاد.

حضرت امام جعفر صادق (ع) در مورد مادر گرامی پیشوای پنجم شیعیان می‌فرماید: «آن بانو (فاطمه دختر امام حسن مجتبی (ع)) صدیقه‌ای بود که همانند او در میان فرزندان امام حسن علیه السلام دیده نشده است.»

از قول حضرت امام باقر (ع) هم واقعه‌ای شگفت انگیز در مورد آن بانوی ارجمند بیان شده که بیانگر مقام والای ایشان است. امام باقر (ع) می‌فرماید: «مادرم نزدیک دیواری نشسته بود که ناگهان دیوار شکافته شد و ما صدای هولناک فرو ریختن دیوار را شنیدیم. در این حال، مادرم دست خود را بلند کرد و به سوی دیوار گرفت و گفت: نه، به حق مصطفی صلی الله علیه و آله سوگند یاد می‌کنم که خداوند اجازه سقوط به تو نداده است. پس دیوار در هوا معلق ماند تا مادرم از آن بگذشت. پس از آن، پدرم امام سجاد علیه السلام، یک صد دینار از برای مادرم صدقه داد.»

کنیه امام باقر (ع) «ابوجعفر» و معروف‌ترین لقب ایشان «باقر العلوم» به معنای شکافنده علوم است، زیرا آن حضرت (ع)، شکافنده معضلات فکری و حل کننده مسائل و پیچیدگی‌های علوم، و در گستردگی دانش و معارف، سرآمد و شخصیت منحصر به فرد عصر خویش بود.

شاکر، هادی، امین، صابر، ذاکر، جامع و حاضر از دیگر القاب آن حضرت (ع) است که هر یک بر وجه خاصی از کمالات و فضایل آن حضرت (ع) دلالت دارد.

حضرت امام محمدباقر (ع) همزمان با واقعه جانگداز عاشورا در سال ۶۱ هجری، در سن ۴ سالگی بود که به همراه پدر و در کنار جد عزیزش حضرت سیدالشهداء (ع) در کربلا حضور داشت.

آن حضرت (ع) در زمان شهادت پدر بزرگوارشان امام سجاد (ع) در سال ۹۴ هجری قمری، ۳۶ سال سن داشت که امامت شیعیان را عهده دار شد.

مدت امامت پنجمین پیشوای شیعیان جهان تا زمان شهادت ایشان، ۱۹ سال و دو ماه بود.

آوازه منزلت علمی امام (ع) به حدی بود که همه تاریخ نویسان، اعم از مسلمان و غیر مسلمان، در توصیف کمالات ایشان بدون استثنا به مقام علمی آن حضرت (ع) اشاره نموده اند.

حضرت امام محمد باقر (ع) همانند اجداد پاکش عابدترین فرد روزگار خود محسوب می‌شد و در عبادت، الگوی راستین عابدان بود. اما علیرغم کثرت عبادت هرگز به گوشه نشینی و دوری از فعالیت‌های اجتماعی روی نیاورد، گر چه به قول امام صادق (ع)؛ «آن قدر شب‌ها نماز می‌خواندند که در نتیجه ایستادن در حال نماز، پا‌های ایشان ورم می‌کرد.» و به گفته ابن صباغ؛ «تمام عمر امام علیه السلام در راه طاعت خدا بود.»

آن امام همام (ع) با این همه، خود را در عبادت خدا قاصر می‌دید و می‌فرمود: «چه کسی می‌تواند، چون علی علیه السلام خدا را عبادت کند؟»

حضرت امام محمد باقر (ع) سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری و در سن ۵۷ سالگی با توطئه مرموز و مخفیانه هشام بن عبدالملک دهمین خلیفۀ اموی در شهر مدینه مسموم شد و به شهادت رسید و پیکر پاکش در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

مرقد نورانی شریف آن حضرت (ع)، در کنار مرقد جد بزرگوارشان امام حسن مجتبی (ع)، پدر ارجمندشان امام سجاد (ع) و فرزند عزیزشان امام جعفر صادق (ع) قرار دارد و زیارتگاه و ملجأ شیعیان، عاشقان و ارادتمندان است.

امام باقر (ع) راه رسیدن به کمال را در چه می‌دانست؟

حجت الاسلام محمد علی فیض آبادی، کارشناس مذهبی درباره ویژگی علمی امام باقر (ع) گفت: هنگام مطالعه تاریخ شیعی، پس از شهادت امام حسین (ع)، از تعداد یاران امام و علی الخصوص شیعیان واقعی کم شد.

وی افزود: امام سجاد (ع) اغلب سخنانشان را در قالب دعا بیان کردند، اما دوران امام باقر (ع) با نابودی دوران بنی امیه همراه بود. امام باقر (ع) از فرصت به وجود آمده استفاده کردند و به تالیف کتاب‌های مذهبی پرداختند.

به گفته این کارشناس دینی، حدود چهار هزار شاگرد پای درس ایشان می‌نشستند که حتی چهار تنشان از اهل سنت بودند. شاگردان اهل سنت امام باقر (ع) شامل امام مالکی، امام حنفی، امام شافعی، امام حنبلی بود

این کارشناس مذهبی همچنان سخنی از امام باقر (ع) درباره رسیدن انسان به کمال واقعی بیان کرد و گفت: امام باقر (ع) سه ویزگی را برای رسیدن به کمال واقعی بیان کرده است، اولین آن تفقه در دین است؛ یعنی دین ما دارای طاهر و باطن است. ظاهر دین نماز و روزه و ... است و باطن دین عمقی فهمیدن باطن آن است. مثلا برخی افراد نماز می‌خوانند، اما دروغ هم می‌گویند. این نشان دهنده این است که به عمق مسائل دین پی نبرده اند. اگر افراد به عمق دین پی می‌بردند وقتی خداوند متعال در قرآن می‌فرماید که از اندوخته هایتان انفاق کنید به حرف خدا گوش می‌دانند و دیگر دچار مشکلات فراوان در جامعه نمی‌شدیم.

وی افزود: دومین ویژگی، مدیریت اقتصادی است یعنی اگر فرد به تعادل در دخل و خرجش برسد، آنگاه بسیاری از مشکلاتش حل می‌شود. سومین ویژگی نیز صبر بر مشکلات است، زیرا انسان همیشه در زندگی اش با معضلاتی همراه است که نباید خودش را ببازد.

انتهای پیام/ح

گزارش خطا

نظرات بینندگان