به گزارش سرویس اقتصادی شیرازه، فرش ایرانی در سراسر جهان معروف است و هیچکس نمیتواند این اهمیت و محبوبیت را انکار کند. با این حال باز هم فرش ایرانی هنوز جایگاه خود را در بازار ملی پیدا نکرده است. با اینکه حمایت از این بازار میتواند به کسب و کارهای دیگری از صنایع دستی هم کمک کند اما با این تفاسیر قوانین مربوط به واردات و تامین کالا و ارز ترجیحی هنوز هم کسبه این بخش را با مشکل روبرو کرده است.

علی اصغر مصطفوی مدیر عامل شرکت بانو بافت ایلات پارس با بیان اینکه در حوزه فرش دست بافت فارس که از اصیلترین فرش های ایران شناخته شده اند و در بازار جهانی هم جایگاه ویژه خود را دارند، در سالهای اخیر اتفاقاتی رخ داده که باعث شده این بازار دچار تنش و چالش هایی گردد، گفت: از جمله چالش ها این است که تولید کنندگان فرش فارس به سمت کپی طرحهای فرش هم پیش رفته اند،هزینه‌ های تمام شده تولید را در بعضی موارد میتوان کاهش داد به عنوان مثال هزینه گازوییل رنگرزی های گیاهی که در حال حاضر باید به صورت آزاد گازوئیل را تامیین کنند،پایین نگه داشتن اجرت بافنده توسط برخی از تولید کنندگان باعث شده بافنده در فارس به سمت مشاغل دیگر از جمله کشاورزی و یا حتی شغلهای کاذب بروند.

وی افزود: استفاده بعضی از تولید کنندگان از رنگهای شیمیایی به جای رنگهای طبیعی و گیاهی، نداشتن مکانی در فارس به صورت تخصصی که  جهت شور و پرداخت فرشهای دست بافت فارس به کار گرفته شود و از رفتن فرش دست بافت فارس به تهران یا قم جهت شور و پرداخت جلوگیری گردد(چون تولید کنندگان بعد از شور و پرداخت فرشها از همان گمرک تهران فرش را صادر میکنند به این ترتیب امار کمرگ فارس کاهش میابد) از دیگر مواردی است که در حوزه فرش دستباف باید به آن توجه داشت.

مصطفوی در پاسخ به این سوال که چه راهکارهایی برای برون رفت از چالشها و مشکلات فعلی وجود دارد؟ اظهار کرد: فرش فارس را باید باز تعریف کرد، به این معنا که وقتی در یک فرآیند تولیدی شکل میگیرد تعریف تولید شکل میگیرد و بعد از گذر زمان در حین تولید نقاط ضعف و قدرتی آشکار میشود، اما در باز تعریف تولید نقاط ضعف و قدرت شناسایی میشوند و نقاط ضعف در جهت کامل بر طرف شدن پیش می روند و نقاط قوت پررنگتر می گردد تا شامخ و شاخص شوند، فرش فارس را باید به صورت زنجیره ارزش تعریف کرد تا تحولی عظیم در تولید شکل بگیرد. به این معنا که اگر  تمام پنج حلقه زنجیره ارزش را بعلاوه حلقه تحقیق و توسعه مدیریت  کنیم فراتر از زنجیره تولید کار می کنیم  آنوقت ما زنجیره ارزش هستیم.

این کارآفرین حوزه فرش ادامه داد: همچنین باید بهحلقه پشتیبان یا همان تحقیق و توسعه (شامل طراحی، ایجاد طرحهای سنتی و نوین، حمایت‌های آموزشی و پژوهشی، حمایت های مالی، مدیریت نیروی انسانی و ...) توجه کافی کرد و در نهایت  هماهنگیهای لازم بین سازمانی در جهت رشد فرش فارس باید به گونه ای شایسته صورت پذیرد.

وی در ادامه  گفت: از سازمان صنعت و معدن و تجارت فارس،اتاق بازرگانی،جهاد کشاورزی و سازمانهای دیگر امام جمعه محترم آقای دژکام و استاندار محترم جناب آقای ایمانیه و رییس محترم دادگستری فارس جناب آقای موسوی تقاضا دارم  نگاه ویژه ایی به فرش دست بافت فارس با توجه به داشتن بیش 170 هزار بافنده که بیشتر آنها زنان سرپرست خانوار و بد سرپرست هستند داشته باشند تا با نگاه ویژه مسئولان این قطار بزرگ اشتغال پرقدرت در رشد اشتغال زایی پیش رود.

در ادامه و در حاشیه نمایشگاه بین المللی فرش دستباف که در شیراز برگزار شده است، گفتگویی با فرح‌ناز رافع، رئیس مرکز ملی صنعت فرش ایران انجام داده و نظر وی را در خصوص چالش ها و ظرفیت های این حوزه جویا شدیم.
وی با بیان اینکه تولید کنندگان و کارآفرینان سردمداران جبهه‌ اقتصادی در این شرایط تحریمی هستند، مطرح کرد: در تولید فرش دستباف موانع بیرونی و درونی متعددی به ویژه در زمینه تحریم‌های ظالمانه وجود دارد که تمامی این موارد شناسایی شده‌اند و در صدد رفع آن هستیم.

رافع یکی از مشکلات جدی فعالان هنرصنعت فرش را قانون رفع تعهد ارزی عنوان کرد و در این زمینه گفت: رفع تعهد ارزی در صادرات فرش ایران تأثیر بسیار زیادی دارد که در کاهش صادرات متاثر از همین عامل است.

رئیس مرکز ملی صنعت فرش دستباف ایران با بیان اینکه باید شرایط رشد صادرات هنرصنعت فرش در شاخص ناخالص ملی ما فراهم شود، افزود: رفع تعهدات ارزی و اصلاح برخی از قوانین نیز از مهم‌ترین مشکلاتی است که حل آن باعث حمایت‌های مالی و تامین اعتبار لازم در زنجیره مدیریتی هنرصنعت فرش دستباف خواهد شد.

 رافع گفت: ۱۷۰ هزار نفر هنرمند صنعت فرش در استان فارس وجود دارند که هر یک از آن‌ها می‌توانند در با هنر خود یک کارآفرین باشند و در زنجیره ارزش کار نقش‌آفرینی کنند.
حمید رضا ایزدی رئیس سازمان صمت فارس با بیان اینکه استان فارس با دارا بودن ۳۱۷ پروانه بهره‌برداری، سه جواز فرش غیر متمرکزو تعداد زیادی فرشباف زیرمجموعه این واحدها ، همچنین داشتن ۱۷۰ هزار بافنده از جایگاه خوبی در حوزه فرش برخوردار است، گفت: چندین شاخص در خصوص فرش دستباف در استان فارس وجود دارد که باعث شده بازار جهانی  خوبی را داشته باشیم.


وی افزود: اول اینکه در استان فارس ما از لحاظ تعداد، بیشترین تعدد نقش فرش را در کشور داریم، همچنین از لحاظ رنگ رزی و تنوع رنگ و کیفیت رنگ نیز رتبه اول را دارا هستیم؛ از لحاظ پشم ریسی نیز فارس بهترین رتبه را در کشور به خود اختصاص داده است، به این ترتیب تمامی شاخص‌هایی که ذکر شد باعث شده که فرش فارس کیفیت و جایگاه بسیار خوبی در بازارهای جهانی داشته باشد.

رئیس سازمان صمت فارس ادامه داد: از طرفی تولید فرش دستباف در فارس قدمت بسیار زیادی دارد به گونه ای که فرش قشقایی خود یک برند جهانی محسوب میشود که مورد استقبال قاطبه  کشورهای خارجی است .


ایزدی در پایان تصریح کرد: ما تمام  تلاشمان بر این است  که بحث‌هایی که در خصوص صادرات فرش دستباف به کشورهای هدف وجود دارد و دیگر مشکلات این هنر صنعت را برطرف کنیم که در ای نراستا وزارتخانه نیز قول دادند بحث تعهدات ارزی که اکثر صادرکنندگان و تولیدکنندگان فرش دستباف در استان فارس با آن مواجه هستند را برطرف کنند تا در سال ۱۴۰۱ عدد بهتری را در صادرات فرش دستباف به کشورهای هدف داشته باشیم.

سخن آخر اینکه:

با همه این شرایط و با وجود مشکلات بسیاری که سد راه این هنر صنعت ارزنده وجود دارد، این صنایع دستی هنوز هم به عنوان یکی از بهترین تولیدات ایران به شمار می آیدو عده بسیاری به صورت حرفه ای و غیرحرفه ای در این زمینه فعالیت دارند که با یک نگاه ویژه به این صنعت و توجه کافی جهت رفع چالش های پیش رو می توان برای تعداد زیادی ایجاد یک اشتغال پایدار کرد که موجب توسعه و رشد اقتصادی کشور نیز میگردد.

انتهای پیام/س