در این نشست که به همت حوزه هنری فارس و با همراهی معاونت فرهنگی و اموراجتماعی شهرداری شیراز برگزار شد، عدنان الصائغ شاعر شیعه و عرب زبان عراقی الاصل و ساکن لندن با اشاره به اینکه از کشورهای متعددی دیدن کرده و در اجلاس ها و جشنواره های ادبی متنوع و فراوانی حضور یافته گفت: " این نخستین بار است که در کشور ایران را زیارت می کنم و خوشحالم که اولین حضور ادبی ام درایران در شهر شیراز است."

وی با ابراز خوشحالی از ترجمه شعرهایش به زبان فارسی اظهار داشت: ""عنوانی که برای این کتاب انتخاب شده، فضای زیادی از محافل ادبی را در غرب به خویش اختصاص داده و خیلی ها این عنوان را پسندیدند. به هر حال خوشحالم که شعرهایم به فارسی ترجمه شد تا نامه های من هم به وطن و هم به اهلش برسد و خوشحالم اعلام کنم کار ترجمه مجموعه جدید اشعارم به زبان فارسی نیز از امروز و در حوزه هنری در شهر شیراز با ترجمه دو شعر تازه توسط مترجم ارجمندمان آغاز شد.

آشنایی با شاعری که چوبه دارش را بر دوش می کشید

عدنان الصائغ با اشاره به سالیان کودکی و نوجوانی و خاطره اعدام دوست شاعرش علی الرماحی به دست صدام گفت: "در کودکی نخستین شاعری که با او آشنا شدم وکتابش را خواندم و مرا با جهان شعر و کلمه و کلام آشنا کردشاعر بزرگ شیعی دعبل خزاعی بود که به گفته خودش چوبه دارش را پنجاه سال بر دوش کشیده بود و همین سبب شد از ابتدا با مقاومت و اعتراض آشنا شوم."

وی افزود:با این همه سیر شعرهای من و مبارزاتم با رژیم صدام که به تبعید خودخواسته ام منجر شد نتایجی نیز برای من داشت. سفرم به سوئد و سپس لندن و خصوصا اضافه شدن دو زبان سوئدی و انگلیسی به زبان عربی و آموختن این زبان ها باعث شد افق های تازه ای به روی من گشوده شود و با شاعران مهم جهان ارتباط برقرار کنم ."

برنده جایزه جهانی هلمان همیت گفت: "مجموعه این دستاوردها سبب شد ضررها و مصیبت هایی که کشیده بودم جبران شود از جمله کتاب مشترک ترانه هایی برای اینانا الهه عشق در تمدن سومر که با استاد جنی لوییس استاد شعر و ادب آکسفورد منتشر کردیم.و البته همینجا بگویم از نظر من عشق زیباترین کلمه در همه ی دنیاست."

ساده یا پیچیده گفتن، مساله این است!

وی در پاسخ به پرسشی درباره ی تفاوت های شعر پیچیده ی آدونیس و شعر ساده گوی نزار قبانی و این دو جریان در شعر معاصر عرب اظهار داشت: در دنیا درخت های مختلفی وجود دارد و هرکس از درختی خوشش می آید. بعضی اوقات به جای درخت با بوته طرفیم و شعر نیز اینچنین است حتی برخی شعرها بوته خار هستند و باید بپذیریم هرکدام مخاطب خود را دارند."

عدنان الصائغ افزود: "ادونیس نمی تواند شعر ساده بگوید همانگونه که نزار نمی تواند بدون عشق و خیام بدون کلید واژه هایش ، اینها اینگونه آفریده شده اند. ما نیز به عنوان مخاطب گاهی با شعرهای سخت و پیچیده ارضا می شویم و گاهی هم شعرهای ساده جذبمان می کند."

وی گفت: "این تعدد و تنوع در همه جهان وجود دارد. برای شعرخوانی مظفرالنواب چندین سالن پر می شد یا جلسه شعرخوانی داشته ام با محمود درویش که جمعیت بی نظیر بوده در نقطه مقابل جلسه ای بوده ام با عبدالوهاب البیاتی که جمعیت کم بوده اما می دانیم البیاتی خوانندگان زیادی دارد و در عمق روح آنان نفوذ می کند."

برنده جشنواره بین المللی شعر روتردام افزود: "ممکن است خواننده در جهان عرب با نزار شروع کند و راهش را ادامه دهد یا اینکه سراغ کس دیگری برود. من به شخصه دوست دارم همه درخت ها و بوته ها و گیاهان وجود داشته باشند. گاهی اوقات دیده شده شاعران ساده گو می خواهند مثل ادونیس پیچیده بگویند که حاصل کار خنده دار و شعری فقیر و بینوا می شود."

از وضعیت شعر مقاومت در جهان عرب چه خبر؟

وی در پاسخ به سوالی پیرامون وضعیت شعر مقاومت و پایداری در جهان عرب گفت: " شعر عراق خصوصا و شعر عربی عموما شعری قدیمی و کهن است. حماسه گیل گمش نخستین حماسه عالم است که در آن از جاودانگی و تحدی صحبت می شود و در برابر مرگ می ایستد.. شعر عربی در زمان معلقات و 500 سال قبل از آن هم پر از رد کردن و اعتراض و نپذیرفتن است و در طول زمان در دوران اموی و عباسی نیز این پایداری وجود دارد از جمله شاعری که مرا مجذوب خویش کرد حضرت دعبل خزاعی است که حکایتش را گفتم.

عدنان الصائغ افزود: در گذر زمان محمدمهدی الجواهری را داریم که همزمان با سرودن شعر آماده ی به زندان رفتن می شد. تا به امروز انقلاب های متعددی در شعر شاعران می بینیم. بعضی اوقات در جشنواره ها شعرهایی می بینیم و می شنویم یا در فضای مجازی می خوانم که نشان دهنده همین موارد است. انقلاب در درون شاعر توقف ناپذیر است و هیچ طاغوتی نمی تواند راه انقلاب ها را سد کند. هیچگاه حکم کاهنان نتوانست مانع مردم شود. در اروپا هم گالیله را به مرگ تهدید کردند اما انسان تا نفس می کشد در حال انقلاب است و وجود انسان خودش اعتراض است.

شیراز محبوب شاعران جهان

محمد کرم اللهی رییس حوزه هنری فارس نیز در بخشی از این نشست با اشاره به جایگاه شیراز و فارس در ادبیات جهان گفت: "بسیاری از شاعران جهان، کشور ما را با شاعرانش می شناسند و شیراز نیز شهر شاعران بزرگ و شعر و ادب است و معمولا آنان که با فرهنگ ایران آشنایی دارند علاقه ای خاص و ویژه به شیراز دارند."

وی افزود: "خوشحالم که میزبان شاعری مبارز و هنرمند هستیم که با ما اشتراکات فراوانی از جمله عقیده و مذهب و باورهای اعتقادی دارد و زندگی پر فراز و نشیب و مبارزاتش با رژیم بعث صدام از او شاعری اندیشمند در عرصه شعر مقاومت ساخته است.

کرم اللهی گفت: "امیدواریم این حرکت نقطه آغاز فعالیت هایی از این دست باشد و بتوانیم در آینده نزدیک چهره های مقبول و هنرمند در عرصه های مختلف هنری و در سطح بین المللی را در شیراز میزبانی کنیم و استقبال خوب شاعران و اهالی فرهنگ و قلم نشان دهنده اهمیت این قبیل برنامه هاست."

چرا عدنان الصائغ؟!

سید مهدی حسینی نژاد شاعر و مترجم که با انتشار ترجمه های مختلف از آثار عدنان الصائغ و انتشار کتابی از شعرهای وی او را به جامعه ادبی ایران معرفی کرده نیز در این نشست گفت: " در ایران نام های بزرگ ادبیات عرب به چند اسم خاص محدود می شد، من همیشه اعتقاد دارم اگر نمی توان دایره محدودیت ها را از بین برد لااقل باید تلاش کنیم تا این دایره ها را توسعه داده و وسعت ببخشیم."

وی افزود: "من از طریق جشنواره ای در فضای مجازی و برنامه پرسش و پاسخ با عدنان الصائغ آشنا شدم. سپس کارنامه ایشان را دنبال کردم و عمده ترین چیزی که پس از شعر و کارنامه ایشان مرا تحت تاثیر قرار داد تواضع ایشان بود که هم در مرحله ارتباط اولیه و هم درخواست ترجمه بسیار برخورد متواضعانه ای داشتند چنین بود که وقتی با درخواست ناشری برای ترجمه ای از نزار القبانی یا ادونیس مواجه شدم اعلام کردم می خواهم شاعری با رزومه مشخص و معتبر و اسمی تازه را به خواننده فارسی زبان معرفی کنم."

این چهره ماندگار ادبی استان ایلام در تشریح ویژگی های زبانی شعر عدنان الصائغ گفت: " زبان در شعرش هم شبیه بزرگان عرب و جهان است مثلا در شعرهای سیاسی به مظفر یا احمد مطر و در عاشقانه ها به قبانی و... نزدیک می شود اما اگر دقیق تر به شعرهایش توجه کنیم در می یابیم وی در فضاسازی ها و تصویرسازی ها زبان خاص خویش را داراست."

دردهایت را به اشتراک بگذار!

وی منبع عدنان الصائغ را زندگی پر از درد و رنج و سختی دانست و گفت: " او از این مشکلات و رنج ها و سختی ها به عنوان سکویی برای صعود، پیشرفت و اوج گرفتن استفاده کرده است. خیلی وقت ها مهاجرت شاعران سبب تمام شدن شعرشان و به تکرار افتادن آنان می شود اما نه تنها این اتفاق برای او نیفتاده بلکه تلاش کرده به جای آه و ناله و زاری و من غریبم گفتن تمام این دردها را به اشتراک بگذارد

حسینی نژاد درباره تجربه خویش از شعر عدنان الصائغ و ترجمه این آثار گفت: "وقتی شعرها را می خواندم حس می کردم به فضای ما خیلی نزدیک است به نحوی که اگر به زبان فارسی بود تصور می کردم کار یک شاعر ایرانی است. بعدا متوجه شدم در زبان سوئدی نیز همین اتفاق رخ داده است. به طور کلی خیلی ها در شعر ادا در می آورند و کلمات را اسراف می کنند اما ایشان با کلمات دردها و رنج ها و فضای و... را منتقل کرده است.

بخش پایانی این نشست عکس یادگاری شاعران شیراز با این چهره سرشناس جهان عرب و برنده جشنواره ها و جوایز متعدد بین المللی و تقدیر رییس حوزه هنری از این شاعر بود.