شهرستان ها >> عمومی
روستای گاره جهرم در مسیر و هدف گردشگری
رودخانه قره قاج، از سرچشمهاش در کوه تاسک تا کیلومترها که ادامه مییابد، رودخانهای است که روستاها و آبادیهای بسیاری در جوارش زندهاند. گاره نام یکی از این روستاهاست که روستای هدف گردشگری و دارای جاذبههای گوناگون است.
به گزارش شیرازه، گاره نام روستایی از توابع بخش خفر شهرستان جهرم فارس است که در نزد اهالی
منطقه با اسامی جامه بزرگی یا جومه بزرگی خوانده میشود. گاره در مسیر
شیراز به خفر قرار دارد که با گذر از علیآباد و سپس حرکت در جاده فرعی
روستای کراده می توان به آنجا رسید.
** شهر انار
گاره بیش از هرچیزی شهر انارهاست. درختان زیبای انار را چه خودرو و چه کاشتنی در همه جای روستا قابل رؤیتند. یکی از کارهای سنتی اهالی روستای گاره، چیدن انار با شاخه در پاییز و آویزانکردن آن به خود درخت یا آویزانکردن به سقف برای ماندگاری بیشتر برای ایام عید است. اَنار و به زبان محلی اهالی نار ِتُرش برای «تیلیت اُونار» با ریحان محلی و مخلفات، میان وعدهای خوشمزه در گاره است.
گرفتن آب انار برای تبدیل آن به دو نوع رب انار ترش و رب انار شیرین، یکی دیگر از کارهای بانوان این منطقه است.
** بومگردی درخدمت گردشگری
بیش از یکهزارمتر از محوطه روستای هدف گردشگری گاره به طرز دلپذیری سنگفرش شده است. طرح سنگفرش این روستای کوچک در حال اتمام است و با توجه به سابقه تاریخی و یک اقامتگاه بومگردی کوچک، به این روستا جلوهای دیگر بخشیده است.
اقامتگاه بومگردی، منزل تاریخی متعلق به اواخر دوره قاجاریه و اوایل پهلوی است و مراحل پایانی خود را برای ثبت به عنوان اقامتگاه بومگردی میگذراند. این روستای کوچک با حدود 200نفر جمعیت، خانههایی با نمای کاهگلی دارد و برای روستاگردی، مقصد مناسبی است.
لودهبافی، حصیربافی با جرگه(درخت بادام کوهی) و بافندگی و عروسکسازی سنتی از هنرهای دستی مردم این دیار است.
** مقبره جاماسب حکیم
جاماسب را داماد زرتشت نیز گفتهاند و برخی باورها هم حکایت از این دارد که پیامبر ایرانیها بوده است. در نزد مردم گاره، جاماسب از عزت و احترام خاصی برخوردار است و به همین دلیل در گذشته جشن مهرگان در کنار این مقبره با ساز و نقاره برگزار میشد.
این مقبره در جنوب شرقی روستا و در فاصله 300متری آن واقع است. مقبره جاماسب به صورت مکعب شکل به اضلاع پنج و نیم متر و ارتفاع چهارمتر، تشابه فراوانی با کعبه زرتشت در نقش رستم دارد. به علت تراشخوردن سنگهای آرامگاه میتوان آن را به دوران هخامنشی نسبت داد. این مقبره به صورت مکعب شکل به اضلاع پنج و نیم متر و ارتفاع چهارمتر، روی تپهای کوتاه از سنگهای بادبُر بدون ملات ساخته شده است. این اثر با شمارهی 986 در سال 1353 به ثبت ملی رسیده است.
زیر مقبره جاماسب، قبرستان تاریخی گاره با سنگقبرها و کتیبههای قرآنی شکسته مزین به آیات قرآنی با خطر نستعلیق و کوفی قرار دارد که بر روی زمین رها شدهاند. در گذشته بر فراز این بنا کتیبهای نیز وجود داشتهکه هماکنون شکسته شده است. دهیار گاره گفت: انتظار ما این است که مرمت این مقبره به طور کامل انجام و مسیرهای منتهی به این مقبره تسهیل شود.
هوشمند اظهار کرد: قلعه تپه مانندی نیز در کنار روستا قرار دارد که منسوب به جاماسب است و آثار برج در چهارگوشه این قلعه، باقی مانده آن است.
وی ادامه داد: این قلعه متعلق به دوره ساسانی و برای مراقبت از روستا احداث شده است. دور تا دور آن از آب محصور شده بود که به مرور زمان به خشکی گرایید و الآن به صورت خندق درآمده است و مردم منطقه به آن خندقو میگویند و در آن درخت روییده است.
**درخت بیبی حور
یکی دیگر از آثار ثبت ملی گاره، درخت بیبی حور است که 14 متر قطر و 1510 متر ارتفاع دارد. ارتفاع این درخت 20 متر بالاتر از میانگین است و به ثبت ملی نیز رسیده است. در سخن مردمان قدیم آمده که بیبی حور و بیبینور دو تا خواهر بودند و گویا مدفن این دو خواهر درکنار یکی از سه درختی است که به درختان بیبی حور معروف هستند. در گاره، در همدان و در قطبآباد جهرم درخت بیبیحور داریم، اما هنوز محل دقیق دفن این دو خواهر مشخص نیست.
مردم روستای گاره احترام زیادی برای این درخت قائل هستند و برخی شبهای جمعه در کنار آن شمع روشن میکنند، نذری میدهند و چای پخش میکنند. چشمه بیبی اُوپیر نیز کِنار درخت چنار 300ساله روستای گاره است. «بیبی اُ پیرو» هم نام محلی درخت بیبی حور در گاره است.
** قبرستان تاریخی گاره
در پایین و گرداگرد تپهای که آرامگاه جاماسب روی آن قرار دارد، قبرهای دوران پس از اسلام نیز به چشم میخورد که متعلق به قرون چهار و پنج هجری است. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد پس از ورود اسلام، اهالی روستای گاره، اموات خود را در پایین آرامگاه جاماسب حکیم دفن میکردهاند. هنوز تکههایی از قبرها بر روی تپه قرار دارند و روی برخی اشکال و خطوط عربی و کوفی و اشعار فارسی از شاعران نامی و گمنام به چشم میخورد.
** غار 300 متری
در مرکز روستا غاری به طول 300 متر وجود دارد که ارتفاع دهانه آن تا 3متر میرسد. این غار در قدیم محل زندگی مردم بوده و تا میانه آن مردم روزگار میگذراندند. برخی به این غار نام غار جاماسب دادهاند.
** جاذبه های آبی
دهیار روستای گاره گفت: گاره در جوار رودخانه قرهقاج بنا شده است. این رودخانه تاکنون حتی در بدترین خشکسالیها هم خشک نشده است و بر زیباییهای روستا افزوده است. چهارچشمه جوشان، یک قنات زنده و آبی که از کوه می آید و آب شرب روستا را تأمین میکند از دیگر منابع آبی گاره محسوب میشوند.
** مرمت
بخشدار سابق خفر در گفت و گو با خبرنگار ما در مورد خاستگاه گاره گفت: طایفه ای به نام جامه بزرگی سالها قبل از لرستان کوچ کردند و در سه نقطه فارس سکنی گزیدند.
علیرضا سامری افزود: روستای جامه بزرگی کازرون، روستای جامهبزرگی خفر یا گاره و روستای ظفرآباد شیراز، سه نقطهای بودند که مردم این طایفه انتخاب کردند.
به گفته وی از بین این سه نقطه، تنها مردم جام بزرگی کازرون هنوز به لهجه لری خرمآبادی تکلم می کنند.
سامری اظهار کرد: در حال حاضر نیاز است که از سوی مسئولین امر اقدامات و حمایتهای لازم در رابطه با رونق گردشگری در این روستا صورت گیرد. حفاظت و مرمت مقبره جاماسب حکیم نیز باید از سوی مسئولین میراث فرهنگی استان در اولویت قرار گیرد.
روستای گاره در 80 کیلومتری جهرم، سال 1396 به عنوان روستایی شاخص گردشگری استان فارس معرفی شد.
بخش خفر شهرستان جهرم در فاصلهٔ 121 کیلومتری شیراز قرار دارد.
فرزانه هوشمند دهیار این روستا به
خبرنگار ما گفت: گاره با قدمتی در حدود 3500 سال و به خاطر بافت روستا و
وجود جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی به یکی از روستاهای هدف گردشگری
تبدیل و در سال گذشته نیز ثبت ملی شد.
وی اظهار داشت: چهار اثر تاریخی
مقبره جاماسب، قلعه جاماسب، قبرستان جاماسب و درخت بیبیحور، جاذبههای
طبیعی نظیر یک رشته قنات زنده، غار یکصد متری، چهار چشمه جوشان و پوشش
گیاهی شامل: مورد، چنار، بید، نخل، بادام، انار، انجیر و مرکبات: لیمو،
پرتقال و نارنگی از موقعیت ممتاز گردشگری برخوردار است.
** شهر انار
گاره بیش از هرچیزی شهر انارهاست. درختان زیبای انار را چه خودرو و چه کاشتنی در همه جای روستا قابل رؤیتند. یکی از کارهای سنتی اهالی روستای گاره، چیدن انار با شاخه در پاییز و آویزانکردن آن به خود درخت یا آویزانکردن به سقف برای ماندگاری بیشتر برای ایام عید است. اَنار و به زبان محلی اهالی نار ِتُرش برای «تیلیت اُونار» با ریحان محلی و مخلفات، میان وعدهای خوشمزه در گاره است.
گرفتن آب انار برای تبدیل آن به دو نوع رب انار ترش و رب انار شیرین، یکی دیگر از کارهای بانوان این منطقه است.
** بومگردی درخدمت گردشگری
بیش از یکهزارمتر از محوطه روستای هدف گردشگری گاره به طرز دلپذیری سنگفرش شده است. طرح سنگفرش این روستای کوچک در حال اتمام است و با توجه به سابقه تاریخی و یک اقامتگاه بومگردی کوچک، به این روستا جلوهای دیگر بخشیده است.
اقامتگاه بومگردی، منزل تاریخی متعلق به اواخر دوره قاجاریه و اوایل پهلوی است و مراحل پایانی خود را برای ثبت به عنوان اقامتگاه بومگردی میگذراند. این روستای کوچک با حدود 200نفر جمعیت، خانههایی با نمای کاهگلی دارد و برای روستاگردی، مقصد مناسبی است.
لودهبافی، حصیربافی با جرگه(درخت بادام کوهی) و بافندگی و عروسکسازی سنتی از هنرهای دستی مردم این دیار است.
** مقبره جاماسب حکیم
جاماسب را داماد زرتشت نیز گفتهاند و برخی باورها هم حکایت از این دارد که پیامبر ایرانیها بوده است. در نزد مردم گاره، جاماسب از عزت و احترام خاصی برخوردار است و به همین دلیل در گذشته جشن مهرگان در کنار این مقبره با ساز و نقاره برگزار میشد.
این مقبره در جنوب شرقی روستا و در فاصله 300متری آن واقع است. مقبره جاماسب به صورت مکعب شکل به اضلاع پنج و نیم متر و ارتفاع چهارمتر، تشابه فراوانی با کعبه زرتشت در نقش رستم دارد. به علت تراشخوردن سنگهای آرامگاه میتوان آن را به دوران هخامنشی نسبت داد. این مقبره به صورت مکعب شکل به اضلاع پنج و نیم متر و ارتفاع چهارمتر، روی تپهای کوتاه از سنگهای بادبُر بدون ملات ساخته شده است. این اثر با شمارهی 986 در سال 1353 به ثبت ملی رسیده است.
زیر مقبره جاماسب، قبرستان تاریخی گاره با سنگقبرها و کتیبههای قرآنی شکسته مزین به آیات قرآنی با خطر نستعلیق و کوفی قرار دارد که بر روی زمین رها شدهاند. در گذشته بر فراز این بنا کتیبهای نیز وجود داشتهکه هماکنون شکسته شده است. دهیار گاره گفت: انتظار ما این است که مرمت این مقبره به طور کامل انجام و مسیرهای منتهی به این مقبره تسهیل شود.
هوشمند اظهار کرد: قلعه تپه مانندی نیز در کنار روستا قرار دارد که منسوب به جاماسب است و آثار برج در چهارگوشه این قلعه، باقی مانده آن است.
وی ادامه داد: این قلعه متعلق به دوره ساسانی و برای مراقبت از روستا احداث شده است. دور تا دور آن از آب محصور شده بود که به مرور زمان به خشکی گرایید و الآن به صورت خندق درآمده است و مردم منطقه به آن خندقو میگویند و در آن درخت روییده است.
**درخت بیبی حور
یکی دیگر از آثار ثبت ملی گاره، درخت بیبی حور است که 14 متر قطر و 1510 متر ارتفاع دارد. ارتفاع این درخت 20 متر بالاتر از میانگین است و به ثبت ملی نیز رسیده است. در سخن مردمان قدیم آمده که بیبی حور و بیبینور دو تا خواهر بودند و گویا مدفن این دو خواهر درکنار یکی از سه درختی است که به درختان بیبی حور معروف هستند. در گاره، در همدان و در قطبآباد جهرم درخت بیبیحور داریم، اما هنوز محل دقیق دفن این دو خواهر مشخص نیست.
مردم روستای گاره احترام زیادی برای این درخت قائل هستند و برخی شبهای جمعه در کنار آن شمع روشن میکنند، نذری میدهند و چای پخش میکنند. چشمه بیبی اُوپیر نیز کِنار درخت چنار 300ساله روستای گاره است. «بیبی اُ پیرو» هم نام محلی درخت بیبی حور در گاره است.
** قبرستان تاریخی گاره
در پایین و گرداگرد تپهای که آرامگاه جاماسب روی آن قرار دارد، قبرهای دوران پس از اسلام نیز به چشم میخورد که متعلق به قرون چهار و پنج هجری است. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد پس از ورود اسلام، اهالی روستای گاره، اموات خود را در پایین آرامگاه جاماسب حکیم دفن میکردهاند. هنوز تکههایی از قبرها بر روی تپه قرار دارند و روی برخی اشکال و خطوط عربی و کوفی و اشعار فارسی از شاعران نامی و گمنام به چشم میخورد.
** غار 300 متری
در مرکز روستا غاری به طول 300 متر وجود دارد که ارتفاع دهانه آن تا 3متر میرسد. این غار در قدیم محل زندگی مردم بوده و تا میانه آن مردم روزگار میگذراندند. برخی به این غار نام غار جاماسب دادهاند.
** جاذبه های آبی
دهیار روستای گاره گفت: گاره در جوار رودخانه قرهقاج بنا شده است. این رودخانه تاکنون حتی در بدترین خشکسالیها هم خشک نشده است و بر زیباییهای روستا افزوده است. چهارچشمه جوشان، یک قنات زنده و آبی که از کوه می آید و آب شرب روستا را تأمین میکند از دیگر منابع آبی گاره محسوب میشوند.
** مرمت
بخشدار سابق خفر در گفت و گو با خبرنگار ما در مورد خاستگاه گاره گفت: طایفه ای به نام جامه بزرگی سالها قبل از لرستان کوچ کردند و در سه نقطه فارس سکنی گزیدند.
علیرضا سامری افزود: روستای جامه بزرگی کازرون، روستای جامهبزرگی خفر یا گاره و روستای ظفرآباد شیراز، سه نقطهای بودند که مردم این طایفه انتخاب کردند.
به گفته وی از بین این سه نقطه، تنها مردم جام بزرگی کازرون هنوز به لهجه لری خرمآبادی تکلم می کنند.
سامری اظهار کرد: در حال حاضر نیاز است که از سوی مسئولین امر اقدامات و حمایتهای لازم در رابطه با رونق گردشگری در این روستا صورت گیرد. حفاظت و مرمت مقبره جاماسب حکیم نیز باید از سوی مسئولین میراث فرهنگی استان در اولویت قرار گیرد.
روستای گاره در 80 کیلومتری جهرم، سال 1396 به عنوان روستایی شاخص گردشگری استان فارس معرفی شد.
بخش خفر شهرستان جهرم در فاصلهٔ 121 کیلومتری شیراز قرار دارد.
شهرستان جهرم در فاصله 193 کیلومتری از جنوب شرق شیراز قرار دارد.
منبع: ایرنا
نظرات بینندگان