فلسفه حجاب از دیدگاه قرآن
لزوم حجاب برای زن در برابر مرد بیگانه یکی از مسائل مهم اسلامی است.
از نظر اسلام حجاب موجب آرامش روانی، استحکام پیوند خانوادگی، استواری اجتماع ، ارزش دادن و احترام زن است و اسلام می خواهد انواع التذاذ های جنسی، به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج قانونی اختصاص یابد و اجتماع منحصرا برای کار و فعالیت باشد.
واژه حجاب به معنای پرده ، پوشش و پنهان کردن است.این واژه، تنها به معنای پوشش ظاهری یا پوشاندن زن نیست و در اصل به مفهوم پنهان کردن زن، از دید مرد بیگانه است.
در آیه حجاب آمده است... وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ... سوره احزاب آیه53
و هنگامی که چیزی از وسایل زندگی را (بعنوان عاریت) از آنان [= همسران پیامبر] میخواهید از پشت پرده بخواهید؛ این کار برای پاکی دلهای شما و آنها بهتر است!
بر خلاف تصور عموم، این آیه درباره زنان آن حضرت و بیشتر به منظور مسائل سیاسی و اجتماعی فرود آمده است نه در رابطه با پوشش زن در مقابل نامحرم. به کارگیری کلمه حجاب،در خصوص پوشش زن ، اصطلاحی نسبتا جدید است به همین دلیل بسیاری تصور می کنند اسلام، می خواهد زن همیشه پشت پرده و در خانه محبوس باشد و بیرون نرود.
برخی مدعی شده اند : که حجاب توسط ایرانیان، به مسلمانان و اعراب سرایت کرده است.این درحالی است که آیات مربوط به حجاب (پوشش اسلامی زنان در مقابل نامحرمان)قبل از اسلام آوردن ایرانیان نازل شده است.
آغاز و پیدایش حجاب و پوشش مربوط می شود به دوره زندگانی حضرت آدم و حوا(ع)، هنگامی که آن دو بزرگوار مرتکب آن خطا شدند و از درختی که خداوند میوه اش را ممنوع نموده بود، تناول کردند.
...فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ ...سوره اعراف-22{ و به این ترتیب، آنها را با فریب (از مقامشان) فرودآورد. و هنگامی که از آن درخت چشیدند، اندامشان [= عورتشان] بر آنها آشکار شد؛ و شروع کردند به قرار دادن برگهای (درختان) بهشتی بر خود، تا آن را بپوشانند. و پروردگارشان آنها را ندا داد که: «آیا شما را از آن درخت نهی نکردم؟! و نگفتم که شیطان برای شما دشمن آشکاری است}
با تدبر در آیه فوق در می یابیم که تمایل به وسوسه های شیطان، همچون دستیابی به طنابی سست و کوتاه و سقوط در چاه گناه است. توجه نکردن به فرامین و ارشادات الهی مهم است، چه کم چه زیاد. در ارتکاب به گناه ، کوچک و بزرگ مطرح نیست، مهم گستاخی بر گناه است. لذا گاهی گناه اندک نیز باعث رسوایی و سقوط انسان می شود.
برهنگی نوعی کیفر الهی است، نه نشانه کمال و تمدن. گاهی سقوط گام به گام است، ابتدا ایجاد فکر انحرافی، سپس انجام منهیات و خوردن چیز های ممنوع و آنگاه سقوط و برهنگی.
توجه نکردن به ارشادات الهی و خوردن غذای منع شده ، زمینه ی برهنگی است. زشتی برهنگی و کرامت پوشش، جزء فطرت انسان است. پوشش ارزش است، گرچه با ساده ترین وسیله باشد.
از این آیه به خوبی استفاده می شود که آنها قبل از ارتکاب این خلاف برهنه نبودند بلکه پوششی داشتند که در قرآن، نامی از چگونگی این پوشش برده نشده است، اما هرچه بوده است ، نشانه ای برای شخصیت آدم و حوا و احترام آنها محسوب می شده که با نافرمانی از اندامشان فروریخته است.
در اینجا لازم است مطلبی ذکر کنیم که شاید به تصور برخی حجاب برای زن محدودیت ایجاد می کند و حصاری است که جامعه اسلامی برای او به وجود آورده است و نتیجه می گیرند که حجاب نشانه ضعف و محدودیت زن است.
برخلاف این تصور با تدبر در قرآن متوجه این مهم می شویم که حجاب تنها مربوط به زن نمی شود که بگوید من از حق خود گذشتم و همچنین مربوط به مرد هم نمی شود که بگوید من راضی هستم و رضایت می دهم همسرم بدون حجاب باشد. بلکه حجاب زن طبق قرآن کریم حق الهی است.
زن به عنوان امین حق الهی در قرآن معرفی شده است و خدای سبحان فرموده این حق مرا تو به عنوان امانت حفظ کن .زمانی که زن تکلیف خود را به درستی ادا کند ، جامعه به گونه ای خواهد شد که مطلوب خدای سبحان است.
تهیه و تنظیم: سرگرد "سعیده جمالزاده"
معاون اجتماعی پلیس شهرستان فسا، استان فارس
نظرات بینندگان