کارنامه «پزشکی» قبل و بعد از انقلاب اسلامی؛
پیشرو بودن ایران اسلامی در زمینه درمان ناباروری/ جزو ۵ کشور برتر جهان در زمینه سلول‌های بنیادی هستیم
کامران باقری انکرانی وزیر پیشین بهداشت به بررسی وضعیت پزشکی در دوران پیش و پس از انقلاب اسلامی و همین طور استان فارس پرداخت و با اشاره به خدمات مبتنی بر سلول‌های بنیادی مثل اقداماتی که برای درمان ناباروری انجام می‌شود، گفت: در این زمینه نیز در منطقه پیشرو هستیم و در جهان جزو پنج کشور اول محسوب می‌شویم.
به گزارش سرویس اجتماعی و سلامت شیرازه، دهه فجر و فرا رسیدن سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، فرصتی مغتنم برای بازخوانی انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن در حوزه‌های مختلف است، دستاوردهایی که پردازش آن در چهل و دومین بهار انقلاب اسلامی با هدف تبیین چشم اندازهای نظام جمهوری اسلامی بیش از پیش احساس می شود.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، استان فارس نیز همپای سایر نقاط کشور، پیشرفت های محسوسی در عرصه‌های گوناگون صنعتی، علمی، پزشکی، فرهنگی، عمرانی، امور زیر بنایی و کشاورزی را تجربه کرده، اما آنچه بیش از همه محسوس و پر رنگ‌تر بوده و نام استان فارس را زبانزد خاص و عام کرده پیشرفتهایی است که در حوزه پزشکی انجام شده است.
پیشرفت‌های پزشکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در فارس به گونه‌ای است که شهر شیراز امروز در حوزه بهداشت و درمان، قطب پزشکی کشور و مورد توجه بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است و بیماران کشورهای همجوار برای درمان‌های سخت به جای رفتن به کشورهای اروپایی، شهر شیراز را برای درمان انتخاب می‌کنند .
به گفته اغلب پزشکان و مسئولان علوم پزشکی شیراز، استان فارس با انجام موفقیت آمیز بیش از هزاران، هزار پیوند قرنیه ، پیوند کبد ، پیوند مغز استخوان ، کاشت حلزون ، پیوند پانکراس و پیوند قلب یکی از مهمترین مراکز پیوند اعضا در کشور و جهان بشمار می رود.
افزایش 1200درصدی ساخت خانه‌های بهداشت و افزایش تخت های بیمارستانی، افزایش تعداد بهورزان خانه های بهداشت ، کاهش میزان مرگ و میر کودکان زیر یکسال همچنین کاهش چشمگیر مرگ و میر مادران باردار و.... از جمله دستاوردهای پزشکی در سالهای بعد از انقلاب اسلامی است که لطفی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز به آنها اشاره کرد و گفت: ساخت و گسترش شبکه بهداشت و درمان عدالت بهداشت و درمان را در دور ترین نقاط روستایی نیز تعریف کرده است.
به طور کل به اذعان بسیاری از صاحب نظران، کشور ایران به خصوص استان فارس در سالهای پس از انقلاب در زمینه پزشکی رشد چشم گیری داشته است تا حدی که این استان را به قطب پزشکی کشور تبدیل کرده است.
در این راستا شیرازه گفتگویی با وزیر اسبق بهداشت و رئیس مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت علوم پزشکی شیراز انجام داده است.
کامران باقری لنکرانی در ابتدا عنوان کرد: برای نسل جوانی که هیچ خاطره‌ای از وضعیت گذشته کشور ندارد بعضی از صحبت‌ها ممکن است غیر واقعی به نظر برسد اما تمام این گفته‌ها بر اساس مستندات منتشر شده است.
وی با بیان اینکه در سال ۱۳۵۶ گزارشی در کشور تنظیم شد، در خصوص مرگ و میر مادران باردار که در این گزارش اعلام شده حدود ۵ هزار مادر باردار سالانه به دلیل عوارض حاملگی فوت می‌کردند و این در حالی است که آن زمان جمعیت ۳۵ میلیون نفر بوده است یعنی نرخ مرگ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر، بالای ۳۲۰ نفر بوده، همچنین بر اساس گزارشی که در سال ۱۳۵۵ منتشر شده مرگ و میر کودکان زیرپنج سال حاکی از این است که رقم آن بالای ۲۵۰ نفر بوده است یعنی سالانه از هر هزار کودکی که متولد می شده حدود ۲۵۰ نفر زیر ۵ سال فوت کرده و پنج سالگی خود را نمی دیده است.
لنکرانی با اشاره به اینکه درخصوص عدم دسترسی به آب سالم نیز رقمهای بالایی وجود دارد، افزود: بر اساس آمار موجود حدود ۶۰ درصد اعلام شده است.
وزیر اسبق بهداسشت د رادامه از بیماری هایی مثل کزاز، فلج اطفال، دیفتری و کزاز نوزادی به عنوان بیماری های بومی کشور در سالهای قبل از انقلاب یاد کرد و گفت: مالاریا هم یک بیماری بومی متعلق به کشور ما بوده است اما اکنون که چهل و دو سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد در همه این زمینه‌ها شاهد تحولات شگرفی هستیم به طور مثال مالاریا دیگر بیماری کشور ما نیست یعنی بیشتر مالاریا هایی که اکنون در کشور تشخیص داده می‌شوند مالاریای وارداتی هستند و از طریق اشخاصی که به صورت قانونی یا غیر قانونی از کشور همسایه وارد کشور ما شده اند به ایران انتقال یافته است.
ییماری‌هایی مثل فلج اطفال و کزاز نوزادی در کشور ایران حذف شده است
به گفته وی بیماری هایی مثل فلج اطفال و کزاز نوزادی در کشور ایران حذف شده و دیگر شاهد این بیماری ها نیستیم، به طور مثال در خصوص اهمیت حذف فلج اطفال در کشور، ایران توجه به این نکته ضروری است که حدود ۲۶ سال پیش، فلج اطفال درون زاد کشور، حذف شده و دیگر شاهد آن نیستیم و این در حالی است که از سه کشور دنیا که نتوانستند فلج اطفال را حذف کنند دو کشور افغانستان و پاکستان همسایه ما هستند اما با این حال فلج اطفال در کشور ما به طور کلی از بین رفت که این خود دستاورد بزرگی محسوب می شود.
رئیس مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه پوشش واکسیناسیون در کشور ما در خصوص بیماری هایی که بیشتر مرتبط با اطفال و نوزادان است بالای ۹۵ درصد است، اظهار کرد: رقم مرگ و‌میر ۲۵۰ نفره کودکان زیر ۵ سال، در سال های قبل از انقلاب، اکنون به زیر ۲۰ نفر رسیده است یعنی بر اساس گزارشات اعلام شده از هر یکصدهزار کودک زیر ۵ سال بین ۱۶ تا ۱۸ نفر فوت را شاهد هستیم که این نیز یک دستاورد بزرگ محسوب می شود.
مرگ و میر مادران باردار در از هر ۱۰۰ هزار نفر تنها به ۱۶ نفر رسیده است
لنکرانی اضافه کرد: مرگ و میر مادران باردار نیز که از هر ۱۰۰ هزار نفر، 320 نفر فوتی داشتیم اکنون به ۱۶ نفر رسیده است که این رقم در آمریکا که ادعای هزینه کرد بالایی در زمینه سلامت دارد در هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۸ نفر بوده است و این در حالی است که هزینه کرد آن ها در حوزه سلامت ۱۳ برابر کشور ما می باشد اما ما نسبت به آنها از موفقیت بیشتری برخوردار هستیم.
وی با تاکید بر اینکه اما این آمار، بدان معنا نیست که ما در حوزه پزشکی و سلامت مشکلی نداریم، تصریح کرد: نوع مشکلات متفاوت شده، از طرفی نیز دسترسی به خدمات زیاد تر از گذشته شده است، به طور مثال قبلاً در سال حدود ۴ هزار نفر برای جراحی قلب باز، از کشور خارج می شدند اما امروز نه تنها کسی به این دلیل به خارج از کشور اعزام نمی‌شود بلکه در درون کشور سالانه بیش از ۲۰ هزار جراحی قلب صورت میگیرد و حتی یکی از الگوهای پذیرش بیماران قلبی سایر کشورهای منطقه هستیم.
وزیر اسبق بهداشت به این نکته نیز اشاره کرد که اکنون در بحث پیوند یکی از کشورهای پیشرو جهان هستیم به گونه ای که دربرخی از قسمت ها رتبه اول جهان را دارا هستیم به طور مثال در پیوند کبد که در استان فارس و همین شهر شیراز انجام می شود چند سال متوالی است که مرکز ابوعلی سینا رتبه اول تعداد پیوند را به خود اختصاص داده است.
در زمینه درمان ناباروری در منطقه پیشرو هستیم
لنکرانی گریزی هم به خدمات مبتنی بر سلول‌های بنیادی مثل اقداماتی که برای درمان ناباروری انجام می‌شود، زد و ادامه داد: در این زمینه نیز در منطقه پیشرو هستیم و در جهان جزو پنج کشور اول محسوب می‌شویمو
وی معتقد است: در زمینه دارو هم کارنامه کشور ما در این چهل و دو سال کارنامه درخور توجهی بوده است چون از یک کشور صرفاً وارد کننده دارو که فقط تولیدات دارویی ما در حد بسته بندی بوده است تبدیل به کشوری شده ایم که اکنون بیش از ۶۰ درصد مواد اولیه دارویی کشور را تولید کرده و ۹۵ درصد داروی مصرفی را نیز در کشور خودمان تولید می‌کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیرازبا اشاره با اینکه ما در زمینه داروهای گران قیمت مثل داروهای شیمی درمانی و زیست فناوری جزء کشورهای برتر آسیا هستیم، عنوان کرد: رقیبان ما در این زمینه چین، ژاپن، کره و هند هستند و هیچ رقیبی در منطقه غرب آسیا در زمینه تولید داروهای زیست فناوری نداریم، همچنین بیش از ۲۲ محصول زیست فناوری داریم که در بازار کشور به فروش می‌رسند و حتی به چهل کشور دیگر نیز صادر شد می‌شوند.
لنکرانی معتقد است: البته در عرصه دارو می‌توانیم از این جایگاه نیز قوی تر شویم و صادرات را بیشتر کنیم به خصوص بعد از جریان کرونا به دلیل مشکلاتی که داشتیم در این زمینه فعالیت های ما افت پیدا کرده است که باید تلاش کنیم تا بازارهای بیشتری را در دست بگیریم، به شرط اینکه با مدیریت صحیح نیاز داخلی به موقع و درست تامین شود.
وزیر اسبق بهداشت اظهار کرد: به نظر یکی از موفقیت ترین عرصه های کشور، عرضه خدمات پزشکی بوده است و در کنار خدمات، تولیدات علمی و پزشکی هم افزایش پیدا کرده است، به طور مثال قبل از انقلاب در کل دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که حدود ۱۲ دانشگاه بود، کل مقالاتی که در نشریات بین المللی چاپ می کردیم در سال به ۲۰۰ مقاله نمی رسید و این در حالی است که تنها در سال گذشته حدود ۶۹ هزار مقاله علمی از کشور ما به چاپ رسیده که حدود ۳۸ درصد آن، مقالات علوم پزشکی است.
وی با تاکید بر اینکه اینگونه اقدامات، ارتقاء بسیار بلندی برای کشور محسوب می شود، افزود: ما با یک فاصله زیاد از کشورهای منطقه رتبه اول را در انتشار مقالات و تولید علم به خود اختصاص داده ایم و کشور های بعد از ما کشور ترکیه است که حدود ۴۹ هزار مقاله به چاپ رسانده است.
این پزشک متخصص بر این باور است که گر چه ظرفیتها بسیار است و ما نیز درزمینه های پزشکی رشد چشمگیری داشته ایم اما با این حال هنوز به خود انتقاد داریم چون تا رسیدن به نقطه مطلوب و اینکه تحقیقات ما منجر به تکمیل چرخه نوآوری شود فاصله زیادی داریم چرا که تحقیقات ما باید منجر به محصول شده و نیاز محور باشد.
لنکرانی در پایان به برخی مشکلات و چالش های این حوزه نیز اشارخه کرد و گفت: عمدتاً تامین مالی، عدالت و حمایت مالی از بیماران جز چالش‌های حوزه سلامت به شمار می رود.
به گزارش شیرازه، گر چه امار اعلام شده در این گفتگو بیشتر جنبه کشوری دارد اما به گفته متخصصان و کارشناسان حوزه بهداشت، درمان و سلامت، بخش عمده ای از آن در مورد استان فارس نیز صدق می کند.
انتهای پیام/س/ م
نظرات بینندگان
