به گزارش سرویس فرهنگی شیرازه، مراسم شست‌وشوی خانه خدا در سال دو بار برگزار می‌شود؛ یک بار در آغاز ماه شعبان و بار دیگر نیمه محرم. پرده خانه خدا نیز همزمان با روز عرفه هر سال تعویض می‌شود.

شست‌وشوی خانه خدا با تدابیر شدید امنیتی

امروز همزمان با پانزدهم ماه محرم در عربستان، مراسم شست‌وشوی خانه خدا با تدابیر شدید امنیتی و با حضور خالد فیصل، امیر مکه و مشاور پادشاه سعودی برگزار شد.

بیشتر بخوانید:

کعبه با آب زمزم و گلاب شست‌وشو شد

همچنین برای شست‌وشوی کعبه، پله‌هایی در ورودی خانه خدا که بالاتر از سطح زمین است، قرار داده شد و برخی از متولیان مسجدالحرام و مقامات سعودی با باز کردن در خانه خدا وارد این مکان مقدس شدند و با آب زمزم و گلاب اقدام به شست‌وشوی خانه خدا کردند.

اولین بار چه کسی خانه خدا را شست‌وشو داد؟

مراسم شست‌وشوی خانه خدا از صدر اسلام تاکنون مورد توجه قرار داشته و گفته می‌شود که اولین بار پیامبر اعظم (ص) خانه خدا را شست‌وشو داد؛ به طوری که پس از فتح مکه مکرمه، حضرت محمد (ص) به بلال حبشی فرمود تا بالای کعبه رفته و ندای اذان سر دهد. همچنین مسلمانان با لباس‌های تمیز و آب زمزم، خانه خدا را چه داخل آن و چه بیرون را شستند تا آثار مشرکان از آن پاک شود. در روایاتی به نقل از یکی از اصحاب پیامبر (ص) آمده است: «به همراه پیامبر خدا (ص) به درون کعبه وارد شدم. حضرت تصویرى را در آنجا دیدند. پس ظرف آبى را طلب کردند. آن را براى ایشان حاضر کردم. حضرت با آب شروع به محو کردن تصویر کردند».

البته ممکن است این سؤال پیش بیاید که چرا قبل از آن کسی کعبه را شست‌وشو نداده بود؟ دلیل شست‌وشو نشدن خانه خدا قبل از پیامبر اعظم (ص)، مشخصات فیزیکی کعبه است؛ چرا که خانه خدا اوایل دیوارهایی از سنگ داشت و سنگچین شده بود و سقفی هم نداشت. علاوه بر این، زمین داخل کعبه از شن و ریگ بود. اما پس از ساختن دیوار بر خانه خدا و قرار دادن سقف، نیاز به شست‌وشو و غبارروبی حس شد و پیامبر اعظم (ص) نخستین بار اقدام به شست‌وشوی خانه خدا کردند.

۲۲ سال خانه خدا با گلاب ایرانی شست‌وشو شد

این سنت حسنه همچنان نیز پابرجاست و در سال‌های دور خانه خدا با آب زمزم و گلاب از مصر و گاهی عربستان شست‌وشو می‌شد که با توافق ایران و عربستان، از سال ۱۳۷۲ گلاب ناب ایران از کاشان به عربستان ارسال می‌شد و خانه خدا با گلاب ایرانی شست‌وشو و معطر می‌شد؛ تا اینکه از سال ۹۴ با توجه به تیره شدن روابط دو کشور این اقدام نیز متوقف شد.

در آن سال‌ها که گلاب ایرانی به عربستان ارسال شد، خبرگزاری رسمی سعودی چنین نوشت: «امیر مکه مکرمه و همراهانش به محض ورود به کعبه، به شست‌وشوى درون آن، با مخلوط آب زمزم و گلاب (ناب ایرانى) اقدام کردند و دیوارهاى کعبه را نیز با قطعه‌هایى از پارچه خیس شده با این آبِ مخلوط، تمیز کردند. در این مراسم شیخ صالح بن عبدالرحمان الحصین، رئیس کل اداره امور حرمین شریفین و معاون وى، شیخ محمد بن ناصر الخزیم حضور داشتند. بندر بن خالد الفیصل، شیخ صالح بن عبدالرحمان الحصین، رییس کل امور حرمین شریفین، اکمل الدین احسان اوغلو دبیرکل سازمان همکارى اسلامى (کنفرانس اسلامى سابق) فؤاد بن السلام فارسى وزیر حج عربستان، اسامه بن فضل الباز شهردار مکه مکرمه، محمدبن ناصر الخزیم معاون رئیس کل امور حرمین شریفین، امیر مکه را در شست‌وشوى بیت‌الله الحرام همراهى می‌کردند».

ارسال سالانه ۸۰ لیتر گلاب به عربستان برای شستن خانه خدا

زمانی که ایران به عربستان گلاب ارسال می‌کرد، سالیانه ۸۰ لیتر گلاب برای شست‌وشوی خانه خدا تحویل داده می‌شد که در دو مرحله و هر بار ۴۰ لیتر برای شست‌وشو مورد استفاده قرار می‌گرفت. ایرانیان ۲۲ سال توفیق داشتند که گلاب مورد نیاز برای شست‌وشوی کعبه را به عربستان ارسال کنند.

در مراسم شست‌وشوی خانه خدا، علاوه بر مقامات سعودی‌، سفرای کشورهای مختلف نیز دعوت می‌شدند و هر سال این مراسم باشکوه خاصی برگزار می‌شد. اما با توجه به شیوع کرونا سال گذشته این مراسم بدون حضور زائران و امسال نیز با تدابیر امنیتی خاص برگزار شد.

داخل کعبه برق‌کشی ندارد

یکی دیگر از نکات جالب از داخل خانه خدا، نبود برق‌کشی در آنجاست. گفته می‌شود که کعبه برق کشی نشده و داخل خانه خدا برقی وجود ندارد و فقط فانوس یا به نوعی چراغ‌هایی در آن در نظر گرفته شده است.

همچنین با توجه به بسته بودن درهای کعبه و شدت گرمای مکه مکرمه، داخل خانه خدا گرم است و وسایل سرمایشی خاصی نیز در آنجا وجود ندارد. با این وجود، در زمان باز کردن درهای خانه خدا، بر پله‌هایی که تعبیه می‌شود، کولرهای گازی قوی پیش‌بینی شده تا هوای داخل کعبه را خنک کرده و هوای تازه وارد آنجا شود. همچنین بر ستون‌های موجود در داخل کعبه، پارچه‌هایی سبز رنگ قرار داده شده که بر آن عباراتی همچون لا اله الا الله و محمد رسول الله (ص) نقش بسته است.

اوایل شیوع کرونا، سعودی‌ها عمره مفرده را متوقف و درهای خانه خدا را بستند. همزمان با ایام حج تمتع درهای مسجدالحرام مجدد باز شد و سال گذشته حدود ۱۰ هزار ساکن عربستان اعمال حج تمتع را بجا آوردند و حاجی شدند. پس از آن دوباره مسجدالحرام بسته شد و هیچ زائری توفیق زیارت خانه خدا را نداشت، تا اینکه مهرماه سال گذشته با دستورالعمل‌های خاص، یک بار دیگر درهای خانه خدا باز و عمره مفرده از سر گرفته شد. حج تمتع امسال هم فقط برای حدود ۶۰ هزار زائر ساکن عربستان برگزار شد و باز هم سعودی‌ها زائر خارجی پذیرش نکردند. البته همه حجاج امسال واکسن کرونا تزریق کرده بودند. چرا که یکی از شروط سعودی‌ها برای تشرف به مسجدالحرام در ایام حج، تزریق واکسن کرونا بود. همچنان نیز زائرانی که برای عمره مفرده به مسجدالحرام مشرف می‌شوند، باید واکسینه شده باشند؛ در غیر این صورت امکان حضور در خانه خدا را ندارند. علاوه بر این، در روزهای اخیر ورود زائران خارجی البته با اعمال محدودیت و برخی از کشورها به عربستان برای انجام عمره مفرده آغاز شده است و افرادی که واکسن کرونای معتبر از نظر سعودی‌ها زده باشند، می‌توانند وارد سرزمین وحی شوند.

انتهای پیام/ع