توضيح ميراث فرهنگي فارس درباره‌ي فرسايش بزرگ‌ترين نقش‌برجسته‌ي ايران
به گزارش شیرازه به نقل از فيروزآنلاين : عبدالرضا نصيري در گفتگو با خبرنگار ايسنا بيان كرد: تمام نقشبرجستههاي كشور مشكل دارند. به همين دليل سازمان ميراث فرهنگي تصميم گرفت براي آنها مولاژ تهيه كند، زيرا هنوز راه مطمئني براي حفاظت از اين‌گونه آثار وجود ندارد. درباره‌ي نقش‌برجسته‌ي فيروزآباد نيز وضعيت به همين شكل است.
نقش برجسته‌ها در حقيقت برگ‌هايي از کتاب مصور تاريخ و فرهنگ و هنر ايران هستند که در پس آن انديشه‌هاي فراواني نهفته و تا امروز نه تنهاتمام مفاهيم آنها به درستي آشکار نشده است بلکه در اثر غفلت و سهل‌انگاري مسوولين رو به نابودي مي روند تا گوشه‌اي از هويت تاريخي ايراني هم با آنها نابود شود.از بوته‌هايي که در کتيبه‌هاي بيشاپور روييدند تا محو شدن حجاري‌ها روي آنها و نابود شدن سنگ‌هاي تاريخي.
از معاون ميراث فرهنگي اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس تقدير وتشكر بسيار داريم كه دراين زمينه اين طور بيان ميكنند كه: «تمام نقشبرجستههاي كشور مشكل دارند» بله مشكل زيادي دارن كه اين مشكلات به سالهاي خيلي دور بر ميگردد كه حال آقايان تازه به اين رسيدند كه تمام نقشبرجستههاي كشور مشكل دارند ولي تا به الان چه كاري براي جلوگيري از فرسايش اين آثار كرده اند؟
نقش‌برجسته‌ي فيروزآباد در استان فارس در تنگاب و بين قلعه‌دختر و كاخ اردشير اول واقع شده است و صحنه‌ي تبادل قدرت بين دو حكومت ايران باستان، يعني اشكانيان و ساسانيان را روايت مي‌كند. اين نقش‌برجسته به‌عنوان بزرگ‌ترين نقش‌برجسته‌ي ايران و نخستين نقش‌برجسته‌ي دوره‌ي ساساني در ميان 38 نقش‌برجسته‌ي ديگر ساساني است. به همين دليل، جايگاه ويژه‌اي دارد؛ اما اكنون اين اثر ارزشمند دچار فرسايش شديد شده و روبه ويراني است.
يك كارشناس مرمت آثار سنگي كه تحقيقي درباره‌ي اين اثر انجام داده، معتقد است: روند فرسايش در اين نقش‌برجسته به‌شدت در حال افزايش است، به‌طوري كه اثر را روبه انهدام برده است.
عليرضا بهره‌مان كه سال گذشته تحقيقاتي را درباره‌ي فرسايش اين نقش‌برجسته انجام داد، به خبرنگار ايسنا گفت: پرسش اصلي من در اين بررسي‌ها اين بود كه چرا نقش‌برجسته‌ي تنگاب نسبت به نقشبرجستههاي هم‌دوره‌ي خود و حتا نسبت به نقشبرجستههاي قديمي‌تر، فرسايش بيشتري دارد.
او با اشاره به آزمايش‌هاي دقيق انجام‌شده روي اين اثر، بيان كرد: روند فرسايش در اين نقش‌برجسته به‌شدت در حال افزايش است و اگر آن را ببينيد كاملا مشخص است كه قسمت‌هاي نزديك به سطح زمين تا ارتفاع حدود 5 / 2 متري به‌شكل ورقه‌شده درآمده و در حال از بين رفتن است.
وي ادامه داد: در آزمايش‌ها مشخص شد نوع سنگ اين صخره كه نقشي روي آن حكاكي شده، آهكي و رسي است. البته به نظر مي‌رسد خود حجار نيز هنگام كار متوجه اين موضوع شده، ولي شايد به دلايلي مجبور به انجام كار بوده، ولي بررسي اثر نشان مي‌دهد حكاكي نقش‌ها به‌صورت نيمه‌تمام رها شده است. در واقع، مقايسه‌ي بخش‌هاي مختلف اثر و تزيينات روي لباس‌ها نشان مي‌دهد كه در دو سمت مختلف نقش، تفاوت‌هايي وجود دارد. تا كنون در تمام بررسي‌هاي قديمي، تصور اين بود كه اين مساله به‌دليل فرسايش سنگ است، ولي اصل قضيه اين است كه حجار كار را ادامه نداده است.
اين كارشناس مرمت آثار سنگي تاكيد كرد: اين نقش‌برجسته به‌طور دقيق بررسي شده و مطالعات آن، آسيب‌هاي واردشده را مشخص كرده است. به همين دليل بايد به سرعت يك طرح حفاظتي دقيق براي اين اثر در نظر گرفته شود.
معاون ميراث فرهنگي استان فارس ـ نصيري ـ هم درباره‌ي آزمايش و تحقيقاتي كه درباره‌ي اين نقش‌برجسته انجام شده است، گفت: اين كار از طريق پژوهشگاه انجام شده است و ما بايد ابتدا نتيجه‌ي كار را جويا شويم. اميدوارم به راهكار رسيده باشند. اگر اين‌طور باشد اعتبار آن را تامين مي‌كنيم تا طرح حفاظت اجرايي شود. ان شاالله!!
انتهای خبر/ص
