به گزارش خبرنگار سرویس اقتصادی شیرازه، یک سده است که ما ایرانیان نفت؛ این طلای سیاه را از دل زمين خارج کرده و می فروشیم، اما همواره نگران اين بوديم که روزگاري ذخاير نفتي به پايان برسد و آنگاه در تامين هزينه‌هاي کشور ناتوان باشيم که خوشبختانه اين امر تاکنون اتفاق نيفتاده و همواره خاک ايران زمين نسبت به مردمانش مهربان بوده است.

همین موضوع باعث شده است تا بوی تند حضور نفت در عرصه اقتصادی کشور روز به روز تندتر شود و شدت وابستگی اقتصاد ایران به نفت در سالیان اخیر به مرحله نگران کننده برسد. حالا دیگر طلای سیاه بلای اقتصاد کشور شده است و دل کندن از این گاو شیرده و این منبع سهل الوصول سخت شده است!
قطع وابستگی به نفت، یکی از موضوعات مهمی است که بارها مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است.
« آرزوى واقعى من- كه البته ممكن است به اين زودي‌ها قابل تحقّق نباشد - اين است كه ما درِ چاه‌هاى نفت را ببنديم و اقتصاد خود را بر اساس كالاها و محصولات غيرنفتى بنياد نهيم. يعنى فرض كنيم اين كشور، كالايى به نام نفت ندارد. البته اين كار ممكن است در اين سال‌ها و به اين زودي‌ها عملى نباشد.»

«من هفده هجده سال قبل به دولتی كه در آن زمان سر كار بود و به مسئولان گفتم كاری كنيد كه ما هر وقت اراده كرديم، بتوانيم درِ چاه‌های نفت را ببنديم. آقايانِ به قول خودشان «تكنوكرات» لبخند انكار زدند كه مگر مي‌شود ؟! بله، مي‌شود؛ بايد دنبال كرد، بايد اقدام كرد، بايد برنامه‌ريزی كرد. وقتی برنامه‌ی اقتصادی يك كشور به يك نقطه‌ی خاص متصل و وابسته باشد، دشمنان روی آن نقطه‌ی خاص تمركز پيدا مي‌كنند.»

مقام معظم رهبری با آگاهی کامل از جنگ اقتصادی دشمن و اهداف آن‌ها از تشدید فشار‌ها و تحریم‌ها علیه ایران همواره تلاش کردند، به ارائه برنامه‌ها و الگوهای مناسب جهت مقابله با این فشار‌ها بپردازند. ایشان حتی در نامگذاری‌هایشان برای سال‌ها نیز این موضوع را مدنظر قرار داده‌اند، به گونه‌ای که می‌بینیم نام سال‌های اخیر اقتصادی است.

ایشان سال 1390 که سال اول اجرای برنامه پنجم توسعه بود را سال جهاد اقتصادی نامیدند. سالی که قرار بود در آن مسئولان برای کاهش هزینه‌های دولتی در زمینه‌های گوناگون از مصارف غیرضروری انرژی تا هزینه‌های بی‌خاصیت و احیاناً مضر برگزاری سمینارها و سفرها و اقدامات دیگر پیشگام شوند، قوانین و بروکراسی‌های پیچیده دولتی، نظام بانکی، بیمه‌ای، پولی و قانون کار را اصلاح کنند، فضای کسب و کار را بهبود بخشند و در یک کلام کار و کوشش ایثارگرانه با قصد قربت در صحنه جنگ اقتصادی با دشمن ملاک عمل شود.

اما آن چه شد این بود که در موضوع نفت، ارتزاق بودجه کشور از محل فروش آن نه تنها کاهش نیافت بلکه در عمل تا وابستگی مرز 70 درصد هم رسید. در سایر حوزه های اقتصادی هم دولت اعتنای چندانی به جهاد اقتصادی نکرد و به راحتی از کنار آن گذشت.

جنگ اقتصادی دشمن شدیدتر شد، تحریم ها یکی پس از دیگری بر چرخ های اقتصادی کشور بسته شد، رهبر انقلاب برای تحقق اهداف سال جهاد اقتصادی به طراحی اقتصاد مقاومتی تاکید کردند. اقتصادی که ماهیتش مردمی است تا با ورود جوانان به این عرصه از ورود رانت‌خوار‌ها به اقتصاد جلوگیری شود. اقتصادی که علاوه بر ضربه‌پذیر نبودن بتواند ضربات مهلکی را نیز وارد کند. اقتصادی که در رویارویی و تقابل با اقتصاد وابسته و مصرف‌کننده قرار گیرد، منفعل نباشد و در مقابل اهداف اقتصادی سلطه ایستادگی کند و سعی در تغییر ساختارهای اقتصادی موجود و بومی‌سازی آن بنا بر جهان‌بینی و اهداف خود داشته باشد.

به طور نمونه، رهایی از اقتصاد نفتی به خصوص به عنوان سنگ اصلی بنای تحقق اقتصاد مقاومتی امروز به یکی از دغدغه های مهم قوا به خصوص نهاد قانون گذاری تبدیل شده به طوری که در سیاست های کلی برنامه پنجم به طور مشخص تاکید شده است که می بایست تا پایان برنامه، این وابستگی به درآمدهای نفتی به صفر برسد.

اما در همین دو سال اخیر از اجرای برنامه پنجم، نفت سهم خود را در بودجه حفظ و حتی بالاتر برده است. حالا تحریم نفت ایران از سوی استعمارگران باعث شد تا نه تنها کشور در فروش آن با مشکل رو به رو شود و بلکه بسياري از کشورها پول خريد نفت ايران را بلوکه کند.

به نظر می رسد همان طور که دولت قبلی جهاد اقتصادی را جدی نگرفت، دولت فعلی نیز با اقتصاد مقاومتی و حماسه اقتصادی بیگانه است. به نظر می رسد دولت تدبیر و امید تاکنون اقتصاد مقاومتی را آن گونه که باید و شاید جدی تلقی نکرده است. نفتی که قرار بود از سر سفره بودجه جمع شود، اکنون دولتمردان برای تبدیل کردن آن به دلار و تامین مایحتاج کشور، به دنبال راهکارهای رنگارنگ می گردند . دیگر کسی به بودجه غیرنفتی فکر نمی کند، مهم این است که غربی ها اجازه دهند نفت خود را بفروشیم و پول های بلوکه شده را برگردانیم. حالا نفت و پولش برای دولت اعتدال، طلایی است که دیگر رنگش سیاه نیست بلکه درخشان تر از طلای واقعی است. دیگر کسی به جایگزینی برای نفت جز نفت فکر نمی کند.

اما باید گفت، بودجه ای که با وابستگی به درآمدهای فروش نفت تدوین و بسته می شود هیچ اقدام مثبتی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و جهاد اقتصادی ندارد. نفت باید به عنوان یک سرمایه ملی تلقی شود و نباید درآمدهای حاصل از فروش نفت را صرف امور جاری کشور کرد چرا که این مسئله خیانت به آیندگان این کشور است. باید متذکر شد؛ با وابستگی بودجه سنواتی به نفت و تامین هزینه های کشور از درآمدهای حاصل از فروش این ثروت ملی، تلاش جدی برای رونق تولید داخلی و بالتبع ان فعالیت تولیدی ها به خصوص بخش خصوصی صورت نمی گیرد.