شروع مجدد برنامه پرحاشیه/ برنامه ای که همه چیز دارد، جز خدمت به ورزش

طی سه هفته گذشته برنامه نود به دنبال عدم پخش مسابقات لیگ برتر فوتبال سوژه ای برای دامن زدن به حواشی نداشت.

موضوع حق پخش تلویزیونی یکی از جنجال‌های دنباله دار چند سال اخیر ورزشی کشور بود. جنجالی که آغاز آن از سال‌های قبل و اعتراضات مدیران سرخابی بود و تا دوره چهاردهم لیگ برتر ادامه یافت و سرانجام سازمان لیگ را مجاب کرد که هیچ دوربین و خبرنگاری از سازمان صدا و سیما را به محل برگزاری مسابقات و نشست خبری مربیان راه ندهد.

به گزارش شیرازه به نقل از فرهنگ نیوز؛ این گیر و دار و مناقشات بین فدراسیون فوتبال و روسای رسانه ملی تا جایی پیش رفت که نهایتاً 3 هفته از مسابقات لیگ برتر از رسانه ملی پخش نشد و عملاً دست عادل فردوسی پور که برنامه ای جنجالی برای دامن زدن به حواشی فوتبال را روی آنت می‌برد، خالی بماند.

هر چند فردوسی پور امید داشت با بهبود اوضاع فدراسیون و سازمان صداوسیما هرچه سریع‌تر حل گردد و سوژه‌های برنامه‌اش آماده گردد، اما این اتفاقاً حدود یک ماه طول کشید تا فردوسی پور مجبور شود دو هفته برنامه خود را به تیم ملی امید و سایر مباحث فوتبال اختصاص دهد و هفته سوم نیز برنامه خود را روی آنتن نبرد.

عادل فردوسی پور هر چند تقارن شب عاشورا با 90 را دلیل عدم پخش برنامه‌اش در رسانه‌ها عنوان کرده بود، اما در برخی محافل خصوصی به گوش می‌رسید که او به‌واسطه دست خای بودن از سوژه‌های لیگ برتری مجبور به تعطیلی یک هفته ای برنامه‌اش شده است.

البته عادل فردوسی پور با برنامه‌اش طی سال‌هایی که 90 روی آنتن می‌رود، منتقدان زیادی را نیز تحمل کرده است که از محمد مایلی کهن به عنوان یکی از اصلی‌ترین منتقدان نود می‌توان نام برد تا جایی که وی در آخرین حضور تلفنی‌اش در این برنامه صراحتاً گفت که 90 هیچ کمکی به فوتبال کشور نمی‌کند: «شما فوتبال مملکت را نابود کرده‌اید. شما این فوتبال را به لجن کشیده‌اید. کروش این همه اهانت کرد اما از او حمایت می‌کنید. به من می گویید نژاد پرست؟ من نژاد پرستم یا آن‌هایی که در آن طرف دنیا سیاه پوستان را می‌کشند؟ شما مملکت را چه کار می‌خواهید بکنید؟ من را اعدام کنید. من از چیزی نمی‌ترسم. من جانم را برای این مملکت و برای بچه‌های مستعد ایران می‌دهم. اما شما هدایت شده عمل می‌کنید.»

البته انتقادات از عادل فردوسی پور و برنامه جنجالی‌اش به محمد مایلی کهن ختم نمی‌شود و پیش از این نیز چهره‌های شاخص فوتبال ایران نظیر امیر قلعه نویی، علی دایی، علی پروین، اکبر محمدی، امیر حاج رضایی و ... بارها و بارها به انتقاد از 90 پرداخته بودند.

البته عادل فردوسی بعضاً خمیرمایه سیاسی نیز به برنامه‌اش می‌دهد و واکنش چهره‌های سیاسی را نیز بر می انگیزد. در یکی از این اتفاقات نماینده مردم بهبهان در مجلس با اعتراض به پخش کلیپی در برنامه نود درباره انتقال آب از سرشاخه‌های رودخانه کارون گفت: «چرا مجری برنامه نود این برنامه را وسیله ای قرار داده که به صورت غیرکارشناسی آب رودخانه کارون را انتقال دهند. آیا آقای فردوسی پور و سازندگان برنامه نود از تبعات انتقال آب کارون آگاهی لازم را دارند؟ آیا روی این کلیپ کار کارشناسی شده؟ آیا حق مردم خوزستان باید بدین گونه و به‌صورت نرم از طریق رسانه ملی تضییع شود؟»

با توجه به انتقادات فراوان به برنامه نود، ذکر چند نکته در مورد آن ضروری به نظر می‌رسد:

۱- نود بیش از اندازه به حاشیه‌های فوتبال اهمیت می‌دهد و فردوسی پور به عنوان مجری و تهیه کننده آن طی سال‌های اخیر بارها نشان داده که تبحر خاصی در به جان هم انداختن چهره‌های مطرح فوتبال کشور دارد.

۲- یکی از مفاهیم کانونی در گفتمان برنامه ۹۰، فن سالاری است. آقای فردوسی‌پور از فن سالاران دفاع می‌کند حتی اگر از نظر نتیجه در فوتبال، وضع خوبی نداشته باشند. در گفتمان عادل فردوسی‌پور، تعصب و غیرت جایی ندارد و این مفاهیم یکسره به فراموشی سپرده یا انکار می‌شوند و در نتیجه، در فدراسیونی که به‌کلی فاقد گفتمان است، غیرت و تعصب از دایره عناصر مؤثر در تصمیم‌گیری‌های مهم، محو شده‌اند. تیم امید ایران، نتایج افتضاحی مقابل تیم‌های ضعیف می‌گیرد، اما کک کسی هم نمی‌گزد. انگار نه انگار!

۳- یکی دیگر از گفتمان سازی هایی که طی دهه‌های اخیر در نود اتفاق افتاده، تعلق خاطر به فرهنگ و زبان غربی است تا جائیکه پس از دیدار غلامعلی حداد عادل به‌عنوان رئیس فرهنگستان ادب و زبان با مجریان رسانه ملی و توصیه‌هایی در زمین پاسداشت زبان فارسی، بارها شاهد برخی کنایه‌ها از سوی فردوسی پور به آن جلسه و اظهارات رئیس فرهنگستان ادب و زبان فارسی بوده‌ایم. از سوی دیگر فردوسی‌پور کلمات انگلیسی را از خود انگلیسی‌ها هم انگلیسی‌تر تلفظ می‌کند و با استفاده از استعداد بیان خود، عباراتی مثل بلوهوریزنته را چنان سریع و بانمک تلفظ می‌کند که قند در دل نوجوان ایرانی پای تلویزیون آب می‌شود.

به عبارت دیگر در گفتمان فردوسی پور «غرب» همیشه درست می‌گوید و اصرار او با قیاس فوتبال ایران با نمونه‌های غربی و اروپایی بارها و بارها در نود و محافل ورزشی‌ای که او یک پای ثابتش بوده به چشم آمده است.

نظرسنجی نود نیز یکی دیگر از المان‌هایی است که به‌خوبی از تبحر فردوسی پور در گفتمان سازی از طریق رسانه، پرده بر می‌دارد. او طوری که مخاطب اش احساس نکند، عبارات نظرسنجی‌اش را طوری می‌چیند که نتیجه مورد نظرش را از «رأی مردم» استخراج کند و گاهی هم یواشکی بخشی از حقیقت را سانسور می‌کند. هر چند نگارنده چندان با تعبیر «نظرسازی» در برنامه نود موافق نیست اما پیش از این محمد مایلی کهن بارها و بارها این تعبیر را برای برنامه فردوسی پور استفاده کرده بود.

با این اوصاف و با عنایت به اینکه پس از سه هفته توافق میان سازمان لیگ و سازمان صدا و سیما حاصل شده، قرار است امشب بار دیگر فردوسی پور با برنامه جنجالی‌اش بر قاب جادویی بنشیند. قابی که هر چند ساعات طولانی جوانان را از پای شبکه‌های ماهواره ای به برنامه نود مشغول می‌سازد اما باید اذعان نمود برخی حاشیه نگاری‌ها و القائات به جامعه جوان در نود، دستِ کمی از برنامه‌های ماهواره ای ندارد!