به گزارش شیرازه به نقل از فارس، فرماندار شیراز دیشب در نشست هم‌‌اندیشی تدوین سند چشم‌انداز شیراز که با حضور صاحب‌نظران، کارشناسان و نمایندگان دستگاه‌های مختلف این شهرستان برگزار شد، تقاضا کرد تا تمام دستگاه‌های استان فارس که مطالعات بخشی یا موردی در زمینه تدوین سند آمایش و یا چشم‌انداز توسعه شیراز را داشته‌اند، به فرمانداری ارائه دهند.

تاکید جواد زرین کلاه و پاسخ‌های پراکنده نمایندگان دستگاه‌ها و کارشناسان حاضر در این نشست باعث شد تا خبرگزاری فارس در تحلیلی به بررسی اهمیت و جایگاه تدوین سند آمایش و سند چشم‌انداز در برش شهرستانی، استانی و بخشی بپردازد.

نیمه دوم خرداد ماه سال جاری معاون امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری در سومین دوره آموزشی توجیهی مطالعات برنامه آمایش استانی در هتل چمران شیراز گفت: تدوین سناریوهای توسعه فضایی برای استفاده در سندهای استانی باید تا قبل از پایان دولت دهم به انجام برسد.

علیرضا قندهاری در آن جلسه اظهار داشت: هر منطقه مزیت نسبی خود را دارد و سند آمایش هر سرزمین با مناطق دیگر تفاوت ماهوی دارد.

این اشاره وی از آن رو بود که اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی متکی بر رویکرد بخشی، منجر به عدم تعادل‌های منطقه‌ای، حاشیه‌ای شدن برخی مناطق، از دست دادن منابع و توانمندی‌های منطقه‌ای و نابرابری‌های سرزمینی می‌شود.

از این رو، حرکت بر مبنای سند چشم‌انداز و سند آمایش سرزمین باعث می‌شود مدیران دیدی بلندمدت پیدا کرده عملکرد خود را جرئی از یک کل بزرگتر ببینند.

در چنین رویکردی یک مدیر به مقایسه عملکرد خود در یک بازده زمانی با مدیران قبلی نمی‌پردازد چرا که چنین قیاسی بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌های بودجه‌ای و سرزمینی فاقد ارزش علمی بوده وقت مدیران را به اموری عوامانه تلف می‌کند.

در مدیریت بر مبنای چشم‌انداز آینده‌نگرانه، حرکت هر مدیر در امتداد حرکت مدیر قبلی است و این‌گونه نیست که با جا به جایی مدیران تمام روند معکوس و پاره‌ای از امکانات هزینه شده در پروژه یا برنامه‌ای، به دلیل اختلاف سلیقه رها و اتلاف شود.

در مدیریت بر مبنای مطالعات آینده‌نگرانه قابل قبول نیست که پیشرفت یک بخش استان مانند کشاورزی یا صنعت برای بزرگ‌نمایی فعالیت‌ها به طور مستمر بیان شود و ضعفهای شدید در بخش‌های دیگر ناگفته باقی بماند بلکه پیشرفت یک استان با شاخص‌هایی کلی‌تر و به عنوان مثال با سهم استان در میزان GDP کشور سنجیده می‌شود و سهم استان در تولید کشاورزی یا صنعتی کشور قیاس نمی‌شود.

معاون برنامه‌ریزی استاندار فارس نیز در همین زمینه بیان کرد: برنامه‌ریزی آمایش هم باید از بالا به پایین و هم از پایین به بالا باشد، بدین معنا که تمام عوامل تاثیرگذار در توسعه باید به گونه ملی و استانی لحاظ شود.

محسن اردکانی با تاکید بر گسترده‌تر بودن منابع بخش خصوصی تصریح کرد: سند آمایش می‌تواند به‌عنوان نقشه راه تمام فعالیت‌های بخش دولتی و خصوصی را ترسیم کرده و با ایجاد همگرایی، ارزش افزوده، تولید ملی و توسعه پایدار را رقم زند.

وی اضافه کرد: در تدوین سند آمایش باید از نظرات گروه‌های مختلف ذی‌نفع در توسعه بهره برد و آنگاه که نظرات نخبگان، اساتید دانشگاه و سایر طیف‌های توسعه و برنامه‌ریزی لحاظ شود تمام‌جانبه بودن سند محقق می‌شود.

در همین زمینه قابل توجه است که مطالعات در مورد وضعیت آینده اشتغال در جهان نشان میدهد، بیشترین حجم اشتغال نیروی انسانی دنیا در سال 2045 میلادی، در بخش خدمات (مانند گردشگری) خواهد بود.

به طور دقیقتر در 36 سال آینده، سه درصد از حجم اشتغال دنیا در بخش کشاورزی، چهار درصد در بخش صنعت و 93 درصد در بخش خدمات فعال خواهد بود.

با توجه به اینکه مطالعات آینده‌نگرانه مبنای تدوین سند چشم‌انداز بوده، لازم است که در سند آمایش سرزمینی شهرستان شیراز این موارد به دقت مورد نظر قرار گیرد.

چه بسیار سرمایه‌گذاری‌هایی که به دلیل نداشتن مطالعات پایه آینده‌نگرانه پس از چند سال از گردونه اشتغال خارج یا زیان‌ده شده و به مخروبه‌ای در حاشیه شهرک‌های صنعتی بدل می‌شوند.

از این رو است که باید پس از اتمام آمایش سرزمین یک بار برای همیشه مشخص شود که محور توسعه استان فارس چیست و آیا بنابر مطالعات آینده‌نگرانه بر اساس شرایط اقلیمی، آب و هوایی، خشکسالی‌های دوره‌ای و ... کشاورزی یا گردشگری محور توسعه فارس خواهد بود.

هنگامی تاکید استاندار فارس در استفاده از تجارب سایر استان‌ها در تدوین سند را در نظر آوریم باید به گفته معاون نظارت و ارزیابی دفتر برنامه‌ریزی و بودجه وزارت کشور رجوع کنیم که اصفهان را نخستین استانی ذکر کرده که شرح خدمات و سند آمایش استانی را تدوین کرده است.

از سوی دیگر استان‌های قم، قزوین، زنجان، گلستان، خراسان و همدان در حال پیگیری و برخی در مراحل پایانی کار هستند و استان لرستان نیز سند آمایش سرزمین خود را در 5 هزار صفحه آماده کرده است.

شکی نیست که برای رسیدن به اهداف باید از آمار و اطلاعات پایهای و مستند برخوردار بود تا برنامه‌ریزی‌های دقیق و اصولی انجام شود.

سند آمایش سرزمینی یک سند فرابخشی است و در تصمیم‌گیری‌ها باید برنامه‌ای عمل شده و طرح‌های استانی و منطقه‌ای مبنا قرار گیرد.

در تدوین سند آمایش و چشم‌انداز لازم است تمام نخبگان، فرهیختگان، ذی‌نفوذان و اقشار تاثیرگذار و کسانی که به نحوی با این برنامه ارتباط پیدا می‌کنند به طور دقیق افکارسنجی شوند چرا که عامل انسانی در این سند بسیار مهم است و این برنامه بدون همراهی و به کارگیری تمام ظرفیت‌های برنامه پیش نمی‌رود.

ارائه تحلیل از نقاط ضعف و قوت، فرصتها و تهدیدها و در یک کلام این که فارس در حال حاضر در چه موقعیتی قرار داد نخستین پرسشی است که بر اساس مطالعات انجام شده در سند به آن پاسخ داده میشود.

پرسش بعدی این است که این استان به کجا می‌رود و این که چگونه به اهداف تعیین شده دست می‌یابد.

این سند به عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین حرکت برای ارائه سند اساسی، پایه توسعه درازمدت این استان است که با ظرفیت‌های گسترده اکولوژیکی، اقلیمی، زیربنایی، تولیدی و دسترسی به کشورهای منطقه و سرمایه‌های خارجی تدوین میشود.

استاندار فارس مدت‌ها قبل از تدوین سند چشمانداز توسعه فارس، بر اساس برنامه پنجم توسعه و سند چشمانداز توسعه 20 ساله اقتصادی و سیاسی کشور، از سوی نخبگان فارس خبر داده بود اما اینکه تدوین این سند در چه مرحله‌ای قرار دارد در جلسه فرمانداری پاسخی نیافت.

محمد حسین مبشری رئیس سازمان امور اقتصادی و دارایی استان فارس در اتاق فکر فرمانداری بیان کرد: اقتصاد و دارایی شعبه شهرستانی ندارد و از آنجا که در شورای برنامه‌ریزی استان کارگروهی با عنوان آمایش اضافه شده، لازم است که تدوین این سند توسط دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس پیگیری شود.

فرماندار شیراز در پاسخ، انجام هرگونه مطالعه در برش شهرستانی را منتفی دانست اما از دستگاه‌های مختلف خواست که اگر در این زمینه مطالعاتی انجام داده‌اند رونوشت آن را به فرمانداری ارائه دهند.

در این زمینه استاندار فارس نیز از مدیران دستگاههای اجرایی این استان خواسته بود که نسبت به معرفی افراد مستعد و نخبه، برای فعالیت در کارگروههای مشورتی فارس اقدام کنند.

در جلسه اتاق فکر سند چشم‌انداز با حضور فرماندار شیراز اساتید دانشگاهی و نخبگان حاضر به طرح نظرات و موانع موجود در راه توسعه شهرستان پرداختند و برخی حرکت بر مبنای استفاده از شاخص‌های تعریف شده جهانی را توصیه کردند.

نماینده حاضر از اداره کل اطلاعات فارس نیز در این نشست بالا بودن قیمت زمین در شهرکهای صنعتی، ضعف زیرساخت‌های حمل و نقل، آب و فاضلاب و برق و عدم پایداری منابع آب زیرزمینی را از جمله موانع پیش راه توسعه استان فارس برشمرد.

عباس عباسی مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی این استان نیز در این نشست اظهار داشت: سند اشتغال و توسعه سرمایه‌گذاری فارس در برش شهرستانی و دستگاهی تهیه شده و می‌تواند در تدوین سند چشم‌انداز توسعه این استان و عملیاتی شدن آن مورد استفاده قرار گیرد.

به هر روی اگر چه نشست هم‌اندیشی فرماندار شیراز با نخبگان دانشگاهی و نمایندگان دستگاه‌ها کم تعداد و بدون مصوبه بود اما به عنوان مقدمه شروع کار لازم است که این گام فرماندار در تدوین برش شهرستانی سند آمایش و چشم‌انداز توسعه مورد حمایت قرار گیرد و کارگروه‌هایی در این زمینه با بودجه مناسب مشغول مطالعه شوند.

در همین زمینه و با توجه به جایگاه رسانه‌های فعال و حرفه‌ای در پیشبرد برنامه‌های پیشرفتمحور و همچنین ظرفیت رسانه در فعال‌سازی نخبگان و انتقال نظرات آنان به تصمیم‌سازان، این مبحث در سلسله گزارش‌های تحلیلی بعد همچنان مورد بررسی خبرگزاری فارس قرار می‌گیرد.

انتهای پیام/