روایتی از قیام لب‌تشنگان؛ رمضان ۵۷ شیراز خونی تازه در رگ‌های انقلاب اسلامی
ششم ماه رمضان سال ۵۷ در مسجد تاریخی اتابک شیراز، قیامی توسط روزه‌داران رخ می‌دهد که می‌توان آن را نقطه عطفی در تاریخ شیراز به حساب آورد. این روز در میان روزهای داغ و پر التهاب اعتراض علیه رژیم شاهنشاهی برای مردم شیراز یک روز ثبت شده و دردناک است.
به گزارش شیرازه؛ در جوار حرم شاهچراغ(ع) بنایی از قرن هفتم باقی مانده که به دستور اتابک سعد بن زنگی حاکم وقت و هم عصر شیخ اجل سعدی شیرازی، ساخته شد و هیچ بعید نیست اگر تصور کنیم روزی سعدی در این مسجد قدم گذاشته باشد. این مسجد که به مسجد شهدا و نو نیز شهرت دارد پس از مسجد جامع عتیق کهن‌ترین مسجد است.
بنایی که تا امروز باقی مانده و در فراز و فرود تاریخ این سرزمین شاهد ماجراهایی بسیاری بوده است از جمله تجمع مردم مبارز شیراز در روزهای پر التهاب انقلاب اسلامی و کشتار آنان توسط رژیم پهلوی که در مرداد ماه 57 در ماه رمضان رخ داده است.
سکانس اول
مرداد ماه 57 است و ماه رمضان از نیمه این ماه گرم تابستان شروع شده، پنج‌شنبه 19 مرداد و 5 رمضان است. مردم شیراز در گرمای هوا روزه‌داری می‌کنند و علاوه بر آن هر روز در خیابان‌ها اعتراض خود را نسبت به رژیم پهلوی ابراز می‌کنند.
در کتاب «یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، آمده است: « با فرارسیدن ماه رمضان در شیراز مساجد رونقی دیگر پیدا کرد. یکی از این مساجد، مسجد نو بود که آقای سیداحمد پیشوا یکی از روحانیون مبارز شیراز در آنجا سخنرانی می‌کرد. این مسجد از اول ماه رمضان شاهد سخنرانی‌های ضد رژیم بود که هر روز منجر به تظاهرات خیابانی می‌شد».
مردم در آن روز به دعوت آیت‌الله شیخ بهاءالدین محلاتی در مسجد نو جمع شدند. جمعیت روزه‌دار با لب‌هایی که از تشنگی و گرمای هوا خشک شده به سخنان سید احمد پیشوا گوش فرامی‌دهند، جای سوزن انداختن نیست. جمعیت گوشه به گوشه مسجد نشسته و با هر کلام سید برافروخته‌تر می‌شوند تا اینکه پس از اتمام سخنان سیداحمد برای همدردی با مردم دیگر نقاط ایران از جمله اصفهان و کازرون در خیابان تظاهرات می‌کنند.
سکانس دوم
خیابان‌های منتهی به مسجد پر شده از انبوه روزه‌دارانی که فریاد مرگ بر شاه سر می‌دهند و خواهان اتمام کشتار مردم در دیگر شهرهای ایران هستند. زمانی نمی‌گذرد که پلیس وارد شده و روزه‌داران شیرازی را به گلوله می‌بندند.
بنا بر آنچه در کتاب «یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه» آمده است « پس از اتمام جلسه شرکت‌کنندگان در خیابان‌ها دست به تظاهرات زدند. پلیس بر روی آنها آتش گشود و در نتیجه ده‌ها تن از آنان مورد اصابت گلوله قرار گرفتند و تعداد زیادی نیز دستگیر شدند. نیروهای رژیم به مسجد نیز حمله کردند و به ضرب و شتم مردم روزه‌دار پرداختند. روزنامه اطلاعات گزارش داد: «در تظاهرات شیراز 3 نفر کشته و عده‌ای مجروح شدند.»
سکانس سوم
هفتم ماه رمضان است و عزای عمومی در شیراز، مردم داغدار کسانی هستند که بی‌دفاع و بدون سلاح تنها به جرم اعتراض به وضع موجود و همدردی با هموطنانشان به خاک و خون کشیده شدند. شیراز هفتم رمضان به حکم علما عزادار شد.
در اطلاعیه علمای شیراز درباره این حادثه چنین ذکر شده «ششم رمضان 98 هنگامی که مردم بی‌دفاع و بی‌سلاح در مسجد نو شیراز مشغول انجام فرایض مذهبی بودند، بی‌شرمانه مورد هجوم ناجوانمردانه افراد مسلح پلیس و نظامی قرار گرفتند و این حمله در مدت کوتاهی ده‌ها کشته و صدها زخمی به جای گذاشت».
پس از آن مراجع تقلید قم، علمای مشهد و یزد و بعضی شهرستان‌ها با صدور اطلاعیه‌هایی به این جنایت رژیم پهلوی واکنش نشان دادند.به دنبال تظاهرات خونین مردم اصفهان و شیراز، در شهرهای تبریز، کاشان، اهواز، آبادان، کرمانشاه، قزوین، اراک، اردبیل، تهران و نجف آباد نیز تظاهرات و درگیری‌هایی به وقوع پیوست و روشنگری‌های علما پرده از چهره جنایتکار رژیم پهلوی برداشت.
پس از این واقعه امام خمینی (ره) با اشاره به کشتار مردم در اصفهان و شیراز خطاب به نیروهای نظامی و انتظامی فرمودند: «جنایات و قتل‌عام‌هایی که شاه بر آنان تحمیل می‌کند حاصلی جز بدنامی و ننگ برای آنان ندارد.» برای چه کسی دست به برادرکشی می‌زنند؟ برای «شخصی که به اسلام و ناموس و آزادی شما ضربات پیاپی وارد می‌کند؟... شما به عذر مأموریت، برادران دینی خود را به گلوله می‌بندید که مسئولیت آن علاوه بر شاه با خود شما است. باید به حکم خداوند از فرمان ستمگران که شما را به قتل و ظلم امر می‌کنند سرپیچی کنید.»
امام خمینی در پایان از جمیع طبقات خواستند تا «برای نجات خویش به پاخیزند و با هر وسیله ممکن در دفع این مفسد فی الارض اقدام کنند» و افزودند که «امروز سکوت در مقابل این ستمگر و بی‌تفاوتی در برابر این جنایتکار برخلاف مصالح عالیه اسلام و مخالف سیره انبیاء عظام و ائمه اطهار(ع) است». پیام امام خمینی در موقعیت مناسب رمضان و قرائت آن بر روی منابر تأثیر بسیار مهمی را در هیجان عمومی از خود به جا گذاشت.
در و دیوار مسجد شهدا هنوز در خاطره خود یاد زنان و مردانی را که در مرداد 57 با زبان روزه و بی‌گناه به خاک و خون کشیده شدند، ثبت کرده است و تا زمانی که پابرجاست این خاطره‌ها از ذهنش زدوده نمی‌شود./ تسنیم
انتهای پیام/
نظرات بینندگان
