دردی چند پهلو حوزه فضای مجازی وجود دارد/ نگاه سیاست‌زدگی در این حوزه مشهود است/ گرفتار دولتی هستیم که خودش در چهار لایه گرفتار تجدد است
به گزارش سرویس سیاسی شیرازه، چند روز پیش یک نوجوان ۱۴ساله با یک بلاگر معروف ایرانی در اینستاگرام به صورت لایو با هم گفتگویی داشتند که به نوعی حول محور مسائل جنسی بود. این لایو آنقدر سر و صدا کرد که کاربران شبکه‌های اجتماعیمثلاینستاگرام و توئیتر واکنش‌های زیادی به آن نشان داده‌اند.
کاربران می‌گویند این گونه از لایو یک پسر نوجوان با یک خانم بلاگرنشان‌دهنده عمق فاجعه در میان نوجوانان است، نوجوانانی که بدون هیچگونه نظارتی ساعت‌ها پشت صفحه های لپ‌تاپ، تبلت و گوشی موبایل می‌نشینند و والدین آنها از این موضوع خبر ندارند. خبر هم داشته باشند، برای بسیاری از نوجوانان مهم نیست، چون آنها می‌دانند که لایو آنها به هر حال به گوش خانواده‌هایشان می‌رسد.
از این سوی، شیرازه در ادامه جریان‌سازی خود به این مساله، به سراغ دو تن از فعالان فرهنگی فارس رفته تا از منظر آنها این قضیه را بنگرد.
وزرات آموزش و پرورش چقدر انرژی صرف نظارت و کنترل بر موارد غیراخلاقی و انحرافی فضای مجازی کرده است؟
سید ابراهیم حسینی دبیر فرهنگیان ولایتمدار فارس در گفتگو با شیرازه با بیان اینکه مسئله استفاده از امکانات تکنولوژیک و فضای مجازی مطلبی نیست که فقط منحصر به آموزش و پرورش باشد، اظهار کرد: اگرچه ما امروز به این مسئله هم به عنوان یک فرصت و هم به عنوان یک تهدید نگاه می‌کنیم، اما در جوامع مختلف مخصوصا جوامع اسلامی و دینی و آنان که معتقد به بعضی ارزش‌های اخلاقی هستند به شدت با آسیب‌های زیادی مواجه هستیم به گونه‌ای که حتی در خود کشورهای اروپایی هم معتقد به اتفاقات ناگوار اخلاقی که در این فضا در کشور ما می‌افتد، نیستند.
وی با اشاره به اینکه در مواجهه با این مسئله، افراد مختلفی با اندیشه‌های متفاوت در جامعه وجود دارد، افزود: بعضی معتقد به اخلاق دینی و آثار آن هستند و برخی نیز مطابق با اندیشه غربی ها فکر می‌کنند، بعضی نیز بر این باورند که اصلا در برابر تکنولوژی نمی‌شود مقاومت کرد چون با خودش اخلاق، افکار و اندیشه‌هایی را می آورد که نمی‌شود در برابر آنها ایستاد.
این محقق و مدرس سند تحول بنیادین با بیان اینکه این رهاشدگی و وادادگی که در کشور ما وجود دارد در اروپا هم مشاهده نمی‌شود چون برای آنها یک اندیشه و افکاری پشت تکنولوژی وجود دارد، اظهار کرد: اگر ما تکنولوژی را در حد ابزار قبول داریم پس باید بپذیریم در کنار آثار منفی آثار مثبتی هم دارد که می‌توان با برنامه‌ریزی صحیح از آن بهره برد.
حسینی با اشاره به اینکه در حوزهفضای مجازی شورایعالی فضای مجازی داریم، ادامه داد: البته و صد البته ما هم به جهت زیرساخت‌ها وهم به جهت مدیریتی که اعمال می شود، که شامل برنامه‌ریزی برای انتشار، حمایت، پشتیبانی، نظارت و کنترل است، به شدت دچار ضعف هستیم و آسیب‌های متعددی در این حوزه متحمل می‌شویم، چون برخی مسوولان معتقدند مردم خودشان باید از بین محتواهای موجود آنچه مناسب است را انتخاب کنند و ما فقط مسئولیم این امکان را ایجاد کنیم، اما اینکه چقدر در ایجاد این امکان موفق عمل کرده اند جای بحث دارد.
بنا به اظهار این فعال فرهنگی، متأسفانه باوجود تمام تاکیدهایی که به لحاظ امنیتی می‌شود در کشور ما مسئله فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به شدت وابسته به خارج هستند و ما حاضر نیستیم از برخی امکانات و شبکه های اجتماعی که در داخل در این راستا ایجاد شده استفاده و یا حمایت کنیم.
در حوزه فضای مجازی ضعف مدیریت و سوءمدیریت‌هایی وجود دارد که همه اینها باعث شده یک درد چند پهلو به وجود آید
وی ادامه داد: از طرفی نیز در این حوزه ضعف مدیریت و سوءمدیریت‌هایی نیز وجود دارد که همه اینها باعث شده یک درد چند پهلو به وجود آید که از هر سمت در موردش صحبت کنیم با مشکل جدیدی روبرو می شویم که به نظر می رسد نیاز به یک درمان اساسی دارد.
حسینی با تاکید بر اینکه برای درمان اساسی این دردها، اول باید مدیرانی که در این حوزه کار می‌کنند خود انسان‌های معتقدی باشند و از ابزار تکنولوژی در راستای پیشرفت اندیشه‌های دینی استفاده کنند، بیان کرد: مسئله مهمی که در حوزه فضای تکنولوژیک با آن مواجه هستیم این است که آمده‌ایم دریایی از اطلاعات و امکانات را که در آن هم خوب و مثبت و هم بد و منفی و هم صحیح و غلطوجود دارد را کنار هم قرار داده، معجونی ایجاد کرده و مردم را در آن غوطه ورکرده ایم.
بنا به گفته این استاد دانشگاه، در دیگر نقاط دنیا قبل از اینکه کاربر وارد این حوزه شود بر روی فرهنگ آن کار می‌کنند تا مردم بدانند چگونه، چه اندازه و با چه کیفیتی از این ابزار و فضا استفاده کنند که پس از ورود با مشکل مواجه نشوند، اما در کشور ما هیچ نوع آموزش صحیح، هدایت و کنترل، نظارت و ارزیابی وجود ندارد و همین امر باعث شده که فضای مجازی تبدیل شود به دریای بی کرانی که امواج سهمگین آن نه فقط نوجوانان و دانش آموزان را بلکه گاهی والدین و حتی معلمان را نیز در خود غرق می کند و کسی هم به داد این افراد نمی رسد.
این مدرس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در خصوص این پرسش که چه باید کرد که خانواده و جامعه کمتر دچار آسیب شوند، گفت: بخشی از آن به کنترل و مدیریت صحیح بر میگردد، کنترل نه اینکه سریع فیلترینگ کنیم بلکه باید فرهنگ سازی و فضا سازی انجام می شد بعد ابزار آن را وارد کشور می کردند.
حسینی اضافه کرد: اگر امروزه در جامعه با بعضی از انسان‌های منفی، مشکل‌دار، بی‌حجاب، کم حجاب و حتی آن‌هایی که دچار انحرافات اخلاقی هستند مواجه هستیم، قطعا دولت اسلامی بیشترین سهم را در انحرافات آنان دارد، البته این بدان معنا نیست که خود فرد و خانواده این گونه افراد تفصیری ندارد و مسئول نیستند.
وی معتقد است اگر عده‌ای معتاد به استفاده از فضای مجازی هستند به این خاطر است که از روز اول فرهنگ استفاده صحیح از این امکانات را به آنها منتقل نکرده ایم و مرتب می‌گوییم باید اول فرهنگ را ایجاد می کردیم در حالی که هم اکنون در مدارس خود درباره استفاده از این ابزار تکنولوژی هیچ کار فرهنگی انجام نداده‌ایم گر چه بر روی کیفیت استفاده از ابزار، کار شده اما بر روی نحوه استفاده از آن نه.
این فعال فرهنگی با بیان اینکه در سند تحول بنیادین هم آمده است که دولت اسلامی دولت تربیت است و اگر مسئول اقتصاد و زندگی مردم است، مسوول زیر ساخت و ابزار تربیت نیز است، گفت: دولت اسلامی نمی‌تواند این آسیب‌ها را از سر خود رد کند، چرا که دولت اسلامی آمده تا انسان‌ها را هدایت و حمایت کند تا در مسیر صحیح قرار گیرند پس هر انحراف و اختلاف و اختلالی که در جامعه اسلامی وجود دارد سهم افراد به جای خود محفوظ است اما دولت اسلامی هم مسوول این اتفاقات است.
حسینی در ادامه با بیان اینکه اکنون دنیای استکباری از این فضا برای به انحراف بردن جوانان، بانوان و آقایان ما بهره می‌بردند، گفت: برای مقابله با آنها آیا تنها ترین راه فیلترینگ است؟ آیا نمی‌توان محتوای خوب تولید کرد که هم مردم استفاده کنند و هم سایر کشورها بهره ببرند؟
این مدرس دانشگاه به این نکته مهم نیز اشاره کرد که آموزش و پرورش باید اینگونه فکر کند که امروز ما یک نقطه خاص داریم به نامفضای مجازی در سطح دنیا که هم می‌تواند نقطه قوت باشد و هم نقطه ضعف، بچه‌های ما باید در این دنیا زندگی کنند پس باید به گونه ای رفتار کنیم که دچار آسیب نشوند.
امروزه نیاز به تربیتی به نام تربیت مقاومتی داریم
وی بر این باور است که امروزه نیاز به تربیتی به نام تربیت مقاومتی داریم که بتواند روبروی اندیشه غربی‌ها و امکانات و ابزاری که ما را به انحراف می‌برند ایستاده و مقاومت کند پس باید فرزندان خود را به گونه‌ای تربیت کنیم که روبروی این اندیشه بیاستند.
حسینی در ادامهبه وضعیت موجود جامعه و شیوع بیماری کرونا و لزوم حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های مجازی، نیز اشاره ای کرد و با طرح این پرسش‌ها که آیا آموزش و پرورش از سال گذشته تاکنون که عدم حضور فرزندان ما در مدرسه الزامی شده، محتواهای مناسب با این موقعیت را تولید و ارائه کرده؟ یا فقط به همان دروس مکتوب و روش کتب درسی اکتفا کرده است؟،آیا متخصصین و کارشناسان آموزش و پرورش این فرصت را نداشتند که برخی دروس را به لحاظ محتوایی جابه جا کنند، گفت: سوال دیگر من این است که وزرات آموزش و پرورش چقدر انرژی صرف نظارت و کنترل بر موارد غیر اخلاقی و انحرافی فضای مجازی کرده است؟
وی در پایان با بیان اینکه از طرفی نیز حوزه متدینین ما آنچنان که باید و شاید فعال نیستند و نه از این فضا به جهت بهره‌برداری صحیح حرکت خوبی انجام شده و نه برنامه‌های مثبت و دقیقی در این فضا آورده‌اند، تصریح کرد: همه ما بد عمل کرده‌ایم پس احتیاج به یک نگاه صحیحِ دقیقِ زیر ساختی هم به لحاظ فرهنگی و امکانات و هم به لحاظ نظارت، کنترل و مدیریت وجود دارد.
نگاه سیاست‌زدگی در حوزه فضای مجازی مشهود است
ناصر جوکار، مسوول سازمان بسیج فرهنگیان فارس نیز در گفتگو با شیرازه در پاسخ به این سوال کهچرا وزارت ارتباطات هیچ تلاش و اقدام ریشه‌ای برای مدیریت فضای مجازی به ویژه پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی نمی‌کند؟ گفت: وزارت ارتباطات همواره در حاشیه بوده و نگاه سیاست‌زدگی در حوزه فضای مجازی مشهود است، همچنین نگاه معیشتی این وزارتخانه بر اریکه مسائل اقتصادی، یعنی این وزارت خانه جای اینکه کار فرهنگی انجام دهد به شدت درگیر کار اقتصادی و سیاسی شده است.
وی با بیان اینکه شعاع و زاویه‌ای که وزارت ارتباطات در حوزه سیاسی برقرار کرده شعاع بسیار پررنگی است، اظهار کرد: همین مسئله رسالت اصلی آن را دچار خدشه کرده و به نظر لازم است به سیستم کار فرهنگی خود بازگردد.
مسوول سازمان بسیج فرهنگیان فارس ادامه داد: رسالت سترگ امروز وزرات ارتباطات ارتقای سواد رسانه‌ای در جامعه است و کم کردن فاصله دیجیتالی بین دانش‌آموزان با والدینشان، چون متاسفانه والدین ما زیادی در این فضا به فرزندان خود اعتماد می کنند که همین امر آثار مخربی به دنبال دارد.
جوکار در انتقاد به وزارت ارتباطات عنوان کرد: کسی که همه واژه‌هایش را از دیکشنری نظام لیبرالیسم ترجمه می‌کند قطعا نمی تواند این مفهوم را از دیکشنری اسلامی تدوین و ترجمه کند.
وی همچنین به تاثیر رسانه و شبکه‌های اجتماعی که به نوعی یک رسانه هستند، اشاره کرد و افزود: نه در نظم‌سنجی ما بلکه عین واقعیت این است که برای اینکه بخواهیم در آینده تولید قدرت کنیم باید از طریق رسانه پیش برویمچون امروزه رسانه انحصار جهانی چشم‌ها و گوش‌ها را در پی دارد و هر کسی که صاحب رسانه باشد الزاما چه در بعد ایجابی و چه از بعد سلبی، یک ابر قدرت است.
این حقوقدان با تاکید بر اینکه رسانه امروز نگاه معرفت‌شناسانهبه انسان دارد و این رسانه است که اثر انگشتش بر روی پوست و گوشت انسان باقی می‌ماند، تصریح کرد:ذات رسانه ارزشمند است اما اگر مهندسی صحیح نشود می‌تواند جامعه را دچار مشکلات جدی کند.
مسوول سازمان بسیج فرهنگیان فارس در ادامه در پاسخ به این سوال شیرازه که ایا موافق هستید که یکی از نتایج اجرای سند ۲۰۳۰ اتفاقات نامناسبی است که برای کودکان و نوجوانان در فضای مجازی رقم خواهد خورد؟ تصریح کرد: وقتی طرح ۲۰۳۰ را دنبال می‌کنیم و می‌بینیم که شخص وزیر در ژنو در این خصوص صحبت کرده و با افتخار اعلام می‌کند از روزی که طرح تعلیم ویژه ۲۰۳۰ را پذیرفته‌ایم رو به جلو هستیم دیگر نباید توقع داشت کهنظام تعلیم و تربیت رسمی، عمومی و غیر رسمی ما به دنبال رشد فضائل در عرصه ماده و معنا باشد.
جوکار با اشاره به اتفاقی که در فضای مجازی برای نوجوان ۱۴ ساله افتاده است، افزود: ایجاد مکانیزم عیب‌یابی در زندگی فردی و اجتماعی هر شخص الزامی است و نمی‌توان گفت کلا بقیه مقصر هستند بلکه ما خودمان هم باید به این معضل توجه وافی داشته باشیم، اما در این خصوص جدای از اینکه وزارت ارتباطات تعلل و کوتاهی کرده وزارت آموزش وپرورش هم در این راستا کوتاهی کرده چون این معلم است که نسل‌ها را می‌سازد نه بخشنامه و دستورالعمل‌ها .
وی در ادامه گفت: در موضع و منظر حقوقی باید اعلام کنم چنین اتفاقاتی در فضای مجازی به نوعی یک سرقت اعتقادی است، نمی‌دانم چرا همیشه دزد به کسی می‌گویند که از دیوار مردم بالا رفته به نظر من هر کسی که از دیوار اعتقادات مردم بالا برود بزرگ‌ترین دزد تاریخ است،لذا این مسئله به شدت قابل پیگیری است.
مسئول سازمان بسیج فرهنگیان فارس به شورایعالی فضای مجازی نیز اشاره کرد و افزود: امروزه شورای عالی فضای مجازی به کلی یا تشکیل نمی‌شود یا هر چند ماه یکبار تشکیل می‌شود و دغدغه رهبر معظم انقلاب در این خصوص دیده نمی‌شود.
گرفتار دولتی هستیم که خودش در چهار لایه گرفتار تجدد است
جوکار در پاسخ به سوال دیگر شیرازه مبنی بر اینکه رهاشدگی امرجنسی، به عنوان مهمترین و البته مظلومترین پدیده اجتماعی و فرهنگی در میان متولیان امر از دولت و سازمان‌های دخیل در تسهیل ازدواج جوانان تا دانشگاه و حوزه و نهادهای فرهنگی است و راه حل هم قطعا از دل دین و شرع بیرون می‌آید نه اجرای ۲۰۳۰ چقدر با این نظر موافق هستید؟ اظهار کرد: متاسفانه گرفتار دولتی هستیم که خودش در چهار لایه گرفتار تجدد است، تجدد نخبگانی، تئوری، ساختاری و تجدد طبقاتی در حالی که در اندیشه حضرت امام(ره) تجددها کاملا مفتون است.
وی با بیان اینکهدر افق سیاسی آینده ایران ما نیاز به کسی داریم که بتواند واقعا مقاومت کند چون جایی که اخلاق زیر پا له می‌شود شاید چندان توصیه‌های اخلاقی جواب ندهد، عنوان کرد:ما نمی توانیم با کسی که اخلاق و معیشت را به غنیمت گرفته با توصیه اخلاقی کاری از پیش ببریم راهکار این است که یک دولت جوانگرای مومن،متعهد و انقلابی به عرصه وارد شو
به گفته این فعال فرهنگی، به هر حال باید از دوره بحرانی این دولت عبور کرد و برویم به سمتی که قدرت در حال افول جهان سرمایه داری را از طریق دولت جوان انقلابی اینده بهتر ببینیم.
جوکار با بیان اینکه خطاب به کارگزاران حوزه آموزش و پرورش و حوزه رسانه‌ای باید گفت: آیا شما مفهوم استقلال را به رسمیت می‌شناسید یا نه؟ گفت: به اعتقاد من اینها اعتقاد به استقلال ندارند نه استقلال اقتصادی نه استقلال رسانه و متأسفانه فضای مجازی و رسانه‌ای را تبدیل به جمعه بازاری کرده‌اند که هر نوع کالای بنجلی در آن یافت می‌شود.
مسوول سازمان بسیج فرهنگیان فارس در پاسخ به این پرسش که آیا فیلترینگ پاسخگوی این همه آسیب در فضای مجازی است؟ اظهار کرد:فیلترینگ به این معنا نیست که ما همه جا را ببندیم و بنده به این موضوع اعتقاد ندارم، بلکه فیلترینگ به این معنا است که آنچه که حیات طیبه را را دچار تخریب کند پیدا کنیم و هر چیزی که ابدیت اسلام را تحت الشعاع قرار دهد را باید فیلترینگ کرد.
وی ادامه داد: من موافق فیلترشدن واتساپ نیستم اما موافق فیلترینگ اینستاگرام هستم چون ذات اینستا فسادآور است و قاطبه پست‌های این فضا، پست‌های اشتهاآور و مخرب است، پس باید یا این فضا را خودمان مدیریت کرده و یک اینستا تولید کنیم یا اینکه بنا نیست در فضایی که آنها تعریف کرده‌اند باقی بمانیم.
جوکار در پایان با اشاره به این نکته که وقتی نظام تعلیم و تربیت ما از وضعیت تربیت مکان مند شیفت پیدا کرد به سمت تربیت فضامند و این کار یک شبه اتفاق افتاد، اظهار داشت: چون در حوزه بعد تربیتی زیر ساخت‌های فراهم نبوده دانش‌آموز هم در ساختار تربیتی دچار مشکل می‌شود، پس یا نباید وارد بعضی از عرصه‌های شبکه‌های اجتماعی که بسیار اشفته هستند شوند یامدیریت کنیم که تنها عده‌ای وارد شوند که حضور فعالانه و مدیریت شده دارند تا بتوانند کار فرهنگی و تولیدی انجام دهند، نوجوانان و افرادی راکه بلوغ فکری و جسمی ندارند نباید وارد این فضا شوند.
انتهای پیام/ س/ م
