معاون هنری و سینمایی ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس؛
خسارت بیش از ۲۰۰ میلیارد ریالی به مشاغل حوزه های فرهنگی و هنری استان فارس
مرامی گفت: نزدیک به 7 هزار نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم در این ۲۵ رشته فرهنگی و هنری فعالیت دارند و تقریبا می توان میزان خسارت وارد شده بر این بنگاه ها را در فاصله زمانی اسفند ۹۸ تا پایان اسفندماه ۹۹، بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال ارزیابی کرد.
به گزارش سرویس فرهنگی شیرازه، آثار منفی شیوع بیماری کرونا بر تمام شئون اقتصادی، بهداشتی، اجتماعی، فرهنگی و روانی مردم موضوعی است که بارها و بارها به آن پرداخته شده و ذکر آنها شاید تکرار مکررات باشد، با این حال از جمله بخش هایی که از شیوع این بیماری دچار زیان های جبران ناپذیر شدند بخش های فرهنگی و هنری هستند که بسیاری از مشاغل مرتبط با آنها به تعطیلی کشیده شدند و بنا براظهارات فعالان این حوزه بسیاری از فعالان فرهنگی و هنری با ازدست داده شغل هایشان به ناچار و برای تأمین معیشت شان به مشاغلی رو آوردند که اساساً هیچ ارتباطی به حوزه فعالیت اصلی آنها نداشته است.
اقتصاد هنر در شیراز با یک خلأ بزرگ مواجه می شود
توصیف ساده وضعیت فعالیت های فرهنگی و هنری است این است که چراغ اقتصاد هنر نیمه خاموش شده و اگر کور سوی چراغی هم از اقتصاد هنر باقی مانده بیشتر در فضای مجازی چشمک می زند که آن هم با چالش های جدی در جذب مخاطب مواجه است. فعالان فرهنگی و هنری آسیب دیده از کرونا عموماً چشم انداز روشنی از رونق اقتصاد هنر را در پیش روی خود ترسیم نمی کنند و حتی نسبت به ارائه کمک ها و حمایت های دولتی از فعالان این حوزه نیز گلایه دارند، گلایه هایی که عمدتاً این گونه حرکت ها را می توان به نوشداروی بعد از مرگ سهراب تشبیه کرد.
برخی با امید به روزهای روشن تر به فضای مجازی پناهنده شدند
در همین ارتباط نیما تقوی، از فعالان فرهنگی و هنری شیراز که علاوه بر فعالیت در زمینه راه اندازی یک گالری چند منظوره، ایجاد موزه کلمات را هم در کارنامه کاری خود دارد، در خصوص شرایط فعالان فرهنگی و هنری بعد از شیوع کرونا گفت: متاسفانه با شیوع این بیماری، چراغ تعداد قابل توجهی از مراکز فرهنگی و هنری خاموش شد و برخی نیز با امید به روزهای روشن تر به فضای مجازی پناهنده شدند.
وی با بیان این که کوچ به فضای مجازی و برنامه های آنلاین در بیشتر نگارخانه های شیراز اتفاق افتاده است، اظهارداشت: برخی هنرمندان و فعالان فرهنگی نیز مجبور شدند مجموعه های تحت پوشش خود را به افراد دیگر واگذار کنند.
شاید بتوان گفت 90 درصد اشتغال حوزه فرهنگ و هنر عملاً دیگر وجود ندارد
به گفته وی، اتفاق بدتری که در این میان افتاد این بود که بخش قابل توجهی از اشتغال ایجاد شده در حوزه فرهنگ و هنر از بین رفت و شاید بتوان گفت 90 درصد اشتغال این حوزه عملاً دیگر وجود ندارد.
این فعال فرهنگی و هنری با تأکید بر این که مشابه این مشکلات در حوزه سینما، تئاتر، نشر و کتابفروشی ها هم رخ داده، تصریح کرد: عمق فاجعه به حدی بود که برخی مراکز فرهنگی و هنری در شرف افتتاح هم عملاً فعالیت شان متوقف شد و سرمایه گذاری های شان به نتیجه نرسید.
تقوی در ادامه خاطرنشان کرد: این اتفاقات در شرایطی رخ می دهد که حضور سرمایه گذاران در حوزه های فرهنگی و هنری به ندرت اتفاق می افتد و کمتر کسی حاضر است از نقطه صفر در این حوزه ها سرمایه گذاری کند.
بسیاری از افراد فعال در حوزه های فرهنگی و هنری ناچار به تغییر شغل شده اند
وی در پاسخ به این که با این شرایط فکر می کنید اقتصاد هنر در سال جدید روند رو به بهبودی را تجربه خواهد کرد یا خیر؟ بیان داشت: از آن جا که بسیاری از افراد فعال در حوزه های فرهنگی و هنری ناچار به تغییر شغل شده اند و عموماً شغل هایی را انتخاب کرده اند که ربطی به فعالیت های فرهنگی و هنری شان ندارد، من فکر می کنم با یک خلاء جدی در این زمینه مواجه خواهیم شد و رونق خاصی را شاهد نخواهیم بود. این مشکل البته مختص ایران نیست و کشورهای دیگر جهان هم درگیر آن شده اند اما با توجه به مشکلات و چالش ها مالی زیادی که هنرمندان و فعالان فرهنگی دارند این مشکل در کشور ما عمیق تر خواهد بود.
تقوی با اشاره به این که کوچ فعالیت های فرهنگی و هنری به فضای مجازی نیز گردش مالی بالایی را در پی نداشته است، ابراز داشت: این فعالیت ها گاهاً در جبران هزینه های تأمین و راه اندازی زیرساخت نمایشگاه های آنلاین هم ناموفق بوده اند.
کمک های دولتی هم خیلی کم هستند و هم خیلی دیر می رسند
وی در پاسخ به این که کمک ها و حمایت های دولتی تا چه اندازه در رفع و یا کاهش مشکلات حرفه ای هنرمندان و فعالان فرهنگی موثر بوده است؟ نیز گفت: در زمینه کمک ها و حمایت های دولتی ما با دو مشکل عمده مواجه هستیم، یکی اینکه این کمک ها به لحاظ میزان خیلی کم هستند و دوم این که به لحاظ زمانی خیلی دیر به دست ما می رسند.
به گفته وی، اگر بخواهیم به این وام ها به صورت منطقی نگاه کنیم باید بگوییم برای مجموعه های کوچک که فروش ندارند مشکل بازپرداخت ایجاد می شود و برای مجموعه های بزرگتر نیز تکافوی نیازها را نمی دهد.
این فعال فرهنگی و هنری با بیان اینکه خالی شدن عرصه فرهنگ و هنر از حضور افراد با سابقه، زیان های دیگری را هم در پی خواهد داشت، گفت: یکی از آنها کاهش تولیدات فاخر و گسترش تولیدات فرهنگی و هنری سطحی است، در واقع خروجی های جدید بدون پشتوانه خواهند بود و کیفیت بالایی نخواهند داشت، با این تفاسیر نه وضعیت اقتصاد هنر بهبود پیدا می کند و نه تولید آثار باکیفیت و ساختارمند افزایش می یابد.
شیوع بیماری باعث شد برگزاری نمایشگاه آنلاین گسترش پیدا کند
اما محمد امین دانشور یکی از مدیرهای گالری های شیراز که از نخستین گالری های این شهر در زمینه راه اندازی نمایشگاه های آنلاین به شمار می رود، درخصوص چالش های این حوزه به خبرنگار ما گفت: پیش از هر چیز باید به این موضوع اشاره کنم که برگزاری نمایشگاه های آنلاین پیش از شیوع کرونا هم در جریان بوده و برخی گالری ها فعالیت انلاین داشته اند، اما شیوع بیماری باعث شد این شیوه برگزاری نمایشگاه گسترش و مخاطبان بیشتری پیدا کند.
وی با بیان این که مهم ترین مشکل ما در ابتدای کار مشکل زمان بود، اظهارداشت: خوشبختانه به مروز و در ادامه راه بازخوردهای خوبی داشتیم و من فکر می کنم نسل آینده گالری ها به سمت مجازی شدن می روند و کمتر شاهد وجود گالری های فیزیکی خواهیم بود.
رونق اقتصاد هنر در فضای مجازی زمان بر است
این فعال فرهنگی و هنری در پاسخ به اینکه توسعه نمایشگاه ها و دیگر فعالیت های فرهنگی و هنری در فضای مجازی می تواند به رونق اقتصاد هنر کمک کند یا خیر، ابرازداشت: واقعیت این است که در تجربه نخست ارتباط برقرار کرن با برنامه هایی که در فضای مجازی برگزار می شوند، برای مخاطبان دشوار است، اما به مرور این جایگزینی اتفاق خواهد افتاد و با آن کنار می آیند؛ براین اساس روند اقتصاد هنر در فضای مجازی نیز تا بخواهد منطقی و مثل گذشته بشود زمان بر است؛ اما بالاخره اتفاق خواهد افتاد.
به گفته وی، در حال حاضر خرید و فروش آثار هنری در فضای مجازی در حال رونق گرفتن است اما چالش هایی هم دارد که به مرور رفع می شوند.
نتایج پنهان و غیرمستقیم شیوع بیماری بر فعالیت های فرهنگی و هنری
اما بهروز مرامی، معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با بیان این که کسب و کارهای فرهنگی و هنری در شرایط عادی نیز حال و روز خوشی نداشته و ندارند، اظهار داشت: فارغ از آثار مستقیم تعطیلی این کسب و کارها، آثار و نتایج پنهان و غیرمستقیمی نیز براین رویداد مترتب است که از آن جمله می توان به تاثیرات روحی و روانی بیماری بر مردم به عنوان مخاطبان فعالیت های فرهنگی و هنری در قالب تماشاگر، هنرجو، مصرف کننده و غیره اشاره کرد.
به گفته وی، این مخاطبان با توجه به تاثیر روانی روانی شیوع بیماری کرونا، خود به خود از حضور در تجمعات فرهنگی و هنری به هر شکلی که باشد خودداری می کنند و این عدم حضور عملاً اقتصاد هنر را از رونق می اندازد.
7 هزار نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم در حوزه های فرهنگی و هنری فعالیت دارند
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این که فعالیت های فرهنگی، هنری و رسانه ای استان فارس در 25 عنوان اصلی همچون فیلم، موسیقی، تجسمی، تبلیغات و رسانه، مطبوعات، آموزش و موارد مشابه تحقق می یابد، گفت: نزدیک به 7 هزار نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم در این 25 رشته فعالیت دارند که البته این آمار شامل فروشگاه های عرضه محصوات فرهنگی و مراکز بازی های رایانه ای و فروشگاه های آلات و سازهای موسیقی و مشاغل مشابه نمی شود.
مرامی در ادامه سخنان خود به تشریح وضع موجود فعالیت های فرهنگی و هنری پرداخت و خاطرنشان کرد: امکان برآورد رقم ریالی دقیق ضرر و زیان وارد شده به کسب و کارهای فرهنگی و هنری وجود ندارد اما می توان میزان خسارت وارد شده بر این بنگاه ها را در فاصله زمانی اسفند 98 تا پایان اسفندماه 99، بیش از 200 میلیارد ریال ارزیابی کرد.
ضرر و زیان ها با توجه به ادامه تعطیلی ها افزایش خواهد یافت
به گفته وی، تداوم شیوع بیماری از دو جهت به مشاغل فرهنگی و هنری آسیب می رساند. یکی از دست رفتن درآمدهای پیش بینی شده و به دنبال آن عقب افتادن تعهدات هزینه ای همچون اجاره بها، حقوق کارکنان و... از سوی دیگر از دست دادن مخاطبان بالقوه ای که به علت شیوع بیماری کرونا از به دشواری بازخواهندگشت، بنابراین، بدیهی است که رقم ضرر و زیان فوق با توجه به ادامه تعطیلی مراکز فرهنگی و هنری افزایش خواهد یافت.
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، بزرگترین چالش فعالان فرهنگی و هنری را نامشخص بودن نحوه ادامه فعالیت در وضعیت پس از بازگشایی مراکز عنوان کرد و ادامه داد: نامشخص بودن زمان پایان این بیماری به همراه تغییر شرایط و سبک زندگی مردم و احتمال اینکه وضعیت از آنچه هست بدتر شود نیز از جمله چالش هایی است که فعالان فرهنگی و هنری با آن مواجهاند.
مرامی با اذعان براینکه صاحبان این مشاغل حتی در صورت بازگشایی با چالش میزان استقبال مخاطبان مواجه خواهند بود، ابرازداشت: به عنوان نمونه آیا می توان تغییر سبک فیلم دیدن تماشاگران سالن های سینما را انکار کرد؟ و اینکه آنها همانند وضعیت پیش از کرونا مجدداً برای تماشای فیلم به سالن های سینمای بازخواهند گشت؟ 17 موسسه آموزشی در حوزه فرهنگ و هنر به دلیل ناتوانی در تامین هزینه ها، تعطیل و تقاضای غیرفعال کردن پروانه فعالیت شان را داشتند.
وی در ادامه به دیگر بحران های پیش روی فعالان فرهنگی و هنری نیز اشاره کرد و افزود: استیجاری بودن مراکز فرهنگی و هنری و دشواری تامین اجاره بها در این شرایط تعطیلی باعث شده تا بیش از 17 موسسه به دلیل ناتوانی در تامین هزینه های خود، ضمن تخلیه محل، تقاضای غیرفعال نمودن پروانه فعالیت شان را داشته باشند.
به گفته معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، کارکنان این مجموعه ها نیز در گروه افراد دارای بیمه و افراد فاقد بیمه، یا از مزایای بیمه بیکاری بهره مند شده اند و یا نشده اند، اما در نهایت بیکاری دامن آنها را گرفته است. این در حالی است که فعالان هنری مانند گروه های نمایشی، عکاسان، فیلمساران، گروه های موسیقی و.. که به صورت آزاد فعالیت می کنند نیز بطورکامل تعطیل شده و هیچ گونه منبع در آمدی ندارند.
مرامی در ادامه به برخی عوامل تشدید کننده تنش و بحران های حوزه فرهنگ و هنر نیز اشاره کرد و گفت: شرایط بد اقتصادی باعث شده تا مردم اندک هزینه ای برای محصولات و کالاهای فرهنگی اختصاص می دادند را حذف کنند، علاوه براین باورهای اشتباه و قالبی مردم و حتی برخی از مسئولین و مدیران که فکر می کنند همه هنرمندان مانند افراد معروف، متمول هستند و مشکلی ندارند، دامنه چالش را بزرگتر می کند.
وی در پاسخ به اینکه نقش مدیران و متولیان فرهنگ و هنر برای کاهش مشکلات و کمک به فعالان این حوزه چه بوده است؛ نیز گفت: کمک های ارایه شده به اهالی فرهنگ و هنر در فارس را می توان در در دو بخش کمک های بلاعوض و تسهیلات دسته بندی کرد، هر چندباید توجه داشت که این کمک ها به منظور ترمیم و جبران بخشی از خسارت ها انجام شده و نه تامین درآمد ثابت برای فعالان فرهنگی و هنری.
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس واریز حق بیمه سه ماه نخست سال گذشته 1165 هنرمند عضو صندوق اعتباری هنر به ارزش 9میلیارد و 320 میلیون ریال به همراه توزیع 302 فقره هدایای معیشتی به ارزش 960 میلیون ریال را از جمله کمک های بلاعوض عنوان کرد و ادامه داد: در این راستا هزار و 660 فقره هنرکارت به ارزش 24 میلیارد و 900 میلیون ریال به هنرمندان و فعالان فرهنگی استان اهدا می شود که 630 مورد تحویل و مابقی در نوبت ارسال است.
وی ادامه داد: علاوه براین پیش بینی شده حق بیمه سه ماه نخست سال 1400 هنرمندان عضو صندوق اعتباری هنر نیز توسط وزارت فرهنگ و ارشاد تعهد پرداخت شود.
مرامی با اشاره به کمک های صورت گرفته به تعدادی از گروه های نمایشی از کمک به درمان تعدادی از هنرمندان خبر داد و افزود: در قالب تسهیلات بانکی نیز کمک هایی به کسب و کارهای فرهنگی و هنری و همچنین اشخاص حقیقی فعال در این حوزه ها انجام شده که از آنجمله می توان به پرداخت تسهیلات به 1650 متقاضی دریافت وام اشاره کرد.
انتهای پیام/ح/ر
نظرات بینندگان