«شیرازه» گزارش میدهد؛
وقف قرآنی؛ سنتی که باید احیا و مورد توجه واقع شود/ ۵۱ وقف قرآنی در استان فارس به ثبت رسیده است
با توجه شروع ماه مبارک رمضان که به بهار قرآن معروف است، وقف قرآنی که در میان نیت واقفان سهم کمتری را دارا می‌باشد باید مورد توجه قرار گیرد تا سلامت روحی افراد جامعه تضمین شود.
به گزارش سرویس فرهنگ و اندیشه‌های دینی شیرازه، «وقف» سنّت حسنه‌ای است که از ديرباز به اشکال مختلف در تاريخ بشریت وجود داشته که دین مبین اسلام نيز آن را در مسيری روشن، منطقی و هدفدار، مترّقی و دقيق مورد استفاده قرار داده است.
آياتی که در قرآن به انفاق احسان و عمل صالح و ايثار اشاره شده می‌توان آن‌ها را مشوق وقف دانست و از سويی در قرآن در آيات بسياری با کنز مال، تکاثر، تفاخر، استکبار، سرقت طغيان، کسب حرام، حب مال، راندن مهر آميز يتيم، پرخاش از مسائل، خودبينی و... مبارزه شده که به شکلی می‌تواند به مقام و جايگاه وقف در قرآن اشاره داشته باشد.
خـداوند متعال در قرآن کریم به بندگان می‌گـويد به من قرض بدهید، آن هم با تعبيراتی که يک سائل می‌گـويد، در سوره بقره اینگونه آمده است: «من ذالـذی يقرض الله قرضاً حسناً فيضاعفه له اضعافاً کثيره و الله يقبض و يبسط و اليه ترجعون»؛ دليلش اين است که خدا می‌خواهد از طريق ما انسان‌ها اين همکاری و همدلی اتفاق بيفتد که «وقف» مهم‌ترين وسيله اين راه است و تفاوتی که وقف با صدقات موقّتی دارد، پايدار بودن و ماندگار بودن آن است.
یکی از انواع وقف، وقف قرآنی است که در راستای توسعه و ترویج ارزش‌های قرآنی و قرآن آموزی نیات واقف اجرا می شود.
سهم موقوفات قرآنی کشور کمتر از دو درصد است
مهدی قره شیخلو رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در گفتگو با خبرگزاری مهر در سال ۱۳۹۹، سهم موقوفات قرآنی کل کشور را کمتر از ۲ درصد دانست و ابراز داشت: ما نباید از حوزه قرآن غافل شویم؛ چنانچه در فرهنگ دینی میان اهل بیت و قرآن تفاوتی قائل نیستیم، بزرگ‌ترین موقوفه قرآنی در کرمانشاه با ۲۰۰ سال قدمت است که این موقوفه سالانه ۳ میلیارد درآمد دارد که همگی برای وقف قرآنی هزینه می‌شود.
ثبت ۵۱ وقف قرآنی در استان فارس
سیدامیرعباس جلالی رئیس اداره امور قرآنی اداره‌كل اوقاف و امور خیریه فارس در گفتگو با خبرنگار «شیرازه» با اشاره وقف قرآنی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: به آن دسته از موقوفات مذهبی که نیات آن مرتبط با توسعه و ترویج قرآن باشد، وقف قرآنی می گویند که در چند حوزه خرید و توزیع قرآن کریم، تامین هزینه های مربوط به آموزش قرآن کریم تمامی رشته های تلاوت، حفظ، تفسیر و...، آموزش مجازی و تربیت داوران قرآن کریم، برگزاری محافل و جلسات قرآنی، برگزاری مسابقات قرآنی، فعالیت‌های قرآنی، احداث دارالقرآن، ختم قرآن به نیت اموات و همچنین در زمینه های پژوهشی علوم قرآنی هزینه می‌شود.
وی با بیان اینکه در استان فارس ۵۱ مورد وقف قرآنی به ثبت رسیده است، اظهار داشت: برخی از آن‌ها کاملا قرآنی همراه با قیدهای زمان و مکان و یا بدون این مورد به ثبت رسیده اند؛ وقف‌هایی هستند که بخشی از آن‌ها باتوجه به نیت واقف در فعالیت قرآنی صرف می شود یا اینکه موقوفه نیات مختلف داشته باشد و درصدی از آن به فعالیت قرآنی اختصاص داده شود.
جلالی وقف‌های قرآنی را در دوبخش منفعتی و انتفاعی دانست و تشریح کرد: در سال گذشته ۴ وقف قرآنی در استان فارس به ثبت رسیده است؛ موقوفات انتفاعی فاقد درآمد هستند و به طور مثال واقف زمینی را برای احداث دارالقرآن وقف کرده است اما باید یک خیر پیدا شود تا ساختمان دارالقرآن را احداث کند.
این مقام مسئول در خصوص وقف قرآنی منفعتی گفت: این نوع وقف دارای درآمد مستقیم هستند و باتوجه به نیات واقف در راه فعالیت‌های قرآنی هزینه می شود که این نوع از وقف در استان فارس درصد کمی را به خود اختصاص داده است.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌كل اوقاف و امور خیریه فارس با اشاره به اینکه در کل کشور و همچنین در استان فارس بالغ بر ۸۰ درصد موقوفات روضه خوانی و اطعام مجلس سیدالشهدا(ع) است، خاطرنشان کرد: این نوع وقف دارای سبقه تاریخی بوده و پس از دوره صفویه رشد فزاینده‌ای داشته است.
فارس در موقوفات درمانی شهرت بسیار دارد
جلالی تصریح کرد: در برخی از استان‌های کشور به ویژه استان فارس، دومین رتبه از تعداد وقف‌ها در زمینه درمانی و پزشکی است که فارس در موقوفات درمانی شهرت بسیار دارد؛ طبیعتا در دوره معاصر با ظهور خیرین و واقفان بزرگی نظیر نمازی، خلیلی، پوستچی‌ها این نوع وقف رشد فزاینده‌ای پیدا کرد و بنابه احساس نیاز در شرایط اجتماعی آن دوران اقدام به وقف درمانی و کارکرد اجتماعی همانند پرورشگاه ایجاد کردند.
به گفته رئیس اداره امور قرآنی اداره‌كل اوقاف و امور خیریه فارس، از دوره معاصر یک رویه شده که در فارس معمولا واقفان نیات وقف خودشان را به حوزه سلامت، درمان و اجتماعی اختصاص می دهند.
این مقام مسئول در خصوص راهکارهای افزایش موقوفات قرآنی اضافه کرد: طی سالیان گذشته مرکز مشاوره وقف های جدید در اداره کل اوقاف و امور خیریه استان فارس راه اندازی شده است که وقتی افراد برای ثبت وقف مراجعه می کنند از سوی کارشناسان مرتبط برای آشنایی با نیات و زمینه های مختلف مشاوره دریافت خواهند کرد.
بنابه عقیده جلالی، مدیران ارشد استان، ائمه جمعه، ائمه جماعت مساجد نقش بسیار موثری برای تبیین نیات قرآنی و فرهنگی وقف می‌توانند داشته باشند تا افراد جامعه به این سمت و سو که بسیار مورد تاکید دین و شریعت است، توجه داشته باشند.
وی در ادامه گفت: پیشنهاد می شود رسانه‌ها به خصوص صدا وسیما در این زمینه همکاری لازم را داشته باشند و با برگزاری نشست‌های تخصصی جایگاه موقوفات فرهنگی و قرآنی تبیین شود.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌كل اوقاف و امور خیریه فارس با اشاره به اینکه نیات وقف های فرهنگی همانند وقف مهدوی و فاطمی در کشور و فارس کم داریم؛ اظهار داشت: برای انجام وقف نیاز نیست تا افراد تملک بسیار بالایی داشته باشند، بلکه می توانند در طرح "وقف جمعی و مشارکتی" سازمان اوقاف با سرمایه اندک چند نیت را مد نظر داشته باشند و در این سنت حسنه شرکت کنند.
حرف آخر اینکه...
بنابر گفته‌های کارشناسان علوم دینی و اجتماعی مهم‌ترین عامل سلامت روح و روان جامعه، گسترش فرهنگ انس با قرآن کریم در میان اقشار مختلف جامعه به ویژه قشر نوجوان و جوان است و رهبر معظم انقلاب در سخنان خودشان مشکل بزرگ مسلمانان دنیا، دوری از قرآن دانسته‌اند.
اکنون در ماه مبارک رمضان؛ ماه بهار قرآن قرار داریم که با توجه به سخنان مطرح شده در این گزارش و آمار کم موقوفات قرآنی نسبت به بقیه وقف‌ها لازم است تا امر پسندیده مورد توجه همگان به ویژه خیران و واقفان باشند و جزء نیات خود قرار دهند تا شاهد گسترش و احیای فرهنگ قرآنی در جامعه باشیم.
انتهای پیام/ح/ر
نظرات بینندگان
