تلاش تهران برای صلح در افغانستان/ رئیس جمهور جدید و بحرانهایش
به گزارش سرویس سیاسی شیرازه، روزنامههای امروز به موضوعاتی در حوزههای سیاسی، اقتصادی و ... پرداختهاند که مهمترین موارد آن به شرح زیر است:
«اعتماد» ابتکار دیپلماتیک تهران یعنی برگزاری نشست بین الافغانی را تیتر یک کرده و نوشته است: « جمهوری اسلامی ایران که در دو سال اخیر چندبار با اطلاع و هماهنگی دولت افغانستان، میزبان نمایندگان ارشد گروه طالبان در تهران بود، روز گذشته میزبانی همزمان هیات سیاسی طالبان و هیاتی از دولت و دیگر گروههای سیاسی فعال در افغانستان را برعهده داشت. پیش از آغاز رسمی این دیدار و گفتوگو، «سیدرسول موسوی» دستیار وزیر امور خارجه و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه در توییتی از حضور همزمان چهار هیات از افغانستان در تهران خبر داد و نوشت: تهران میزبان همزمان چهار هیات افغان شامل هیات کمیسیون فرهنگی پارلمان افغانستان، هیات عالیرتبه سیاسی طالبان، هیات عالیرتبه سیاسی جمهوریت و هیات عالی ناظر بر روند تثبیت هویت اتباع است.
بیشتر بخوانید:
در نشست تهران به منظور تسهیل گفتوگوهای بینالافغانی، نمایندگان دولت افغانستان، شخصیتهای عالی جمهوریت و هیات عالی سیاسی طالبان حضور داشتند. رهبری هیات جمهوری اسلامی افغانستان در این دور از مذاکرات را «یونس قانونی» وزیر امور داخله پیشین افغانستان و رهبری هیات مذاکراتی گروه طالبان را «عباس استانکزی» معاون دفتر این گروه برعهده داشت. »
«وطن امروز» در عکس یک امروز خود با عنوان «پاسخ عملی به بیعملی» نوشته است: « اقدام جدید هستهای ایران، هشدار صریحی به طرفهای برجامی در پایان یکجانبه تعهدات هستهای صادر کرد و تهران با خاتمه دادن به سیاست «صبر راهبردی» پاسخهای عملیاتی که نتیجه بدعهدی و بیعملی آمریکا به همراه ۳ کشور اروپایی است میدهد تا توازن در مذاکرات احیای برجام حفظ شود. منابع غربی سهشنبهشب به نقل از آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش دادند ایران تصمیم دارد از اورانیوم ۲۰ درصد تولید شده در مراکز هستهای خود برای تأمین سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده کند. برخی رسانههای غربی از جمله رویترز و والاستریت ژورنال به نقل از منابع خبری خود اعلام کردند رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی گزارشی به شورای حکام آژانس اطلاع داده است ایران میخواهد با استفاده از اورانیوم 20 درصد تولید داخل اقدام به تأمین سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران کند.»
این روزنامه اصولگرا در گزارش دیگری نیز از مذاکرات بیالافغانی که دیروز در تهران برگزار شد استقبال کرده نوشته است: «بنبست مذاکرات بینالافغانی در دوحه بین گروه طالبان و دولت افغانستان و امتناع طالبان از حضور در استانبول برای پیگیری مذاکرات، نشان از کمرنگ شدن تاثیر راهحل سیاسی برای رفع بحران افغانستان داشت. ابتکار جمهوری اسلامی ایران در تدارک مذاکرهای مجدد بین طرفین درگیر جنگ در قالبی جدید امیدهای بسیاری را برای به نتیجه رسیدن راهحل سیاسی زنده کرد. نشست گفتوگوهای بینالافغانی با حضور نمایندگان دولت افغانستان، شخصیتهای عالی جمهوریت و هیأت عالی سیاسی طالبان صبح روز گذشته ۱۶ تیرماه به میزبانی جمهوری اسلامی ایران با سخنرانی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در تهران آغاز شد.»
«شرق» فائزه هاشمی را با عکس یک کرده است. تیترش نیز «زندگی به سبک فائزه» است. خبرنگار این روزنامه که یک روز را درخانه وی گذرانده و از زندگی شخصی، خصوصیات و افکار فائزه هاشمی میگوید، گویا گزارش ویدئوی این مهمانی نیز به زودی منتشر خواهد شد.
این روزنامه اصلاحطلب در تیر یک خود نیز به گلایهها دیروز روحانی پرداخته و با تیتر «سرنوشت FATF در دولت رئیسی؟» مینویسد: «رئیسجمهور منتخب عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام موضع موافقی با FATF ندارد. او در بهمن سال ۱۳۹۷ در واکنش به تأکید دولتمردان درباره ضرورت پیوستن به پالرمو و CFT گفت: برخی میگویند در این جنگها باید برای عدم بهانه به دشمن پیمانها و کنوانسیونهای آنها را عملی کنیم؛ چه کسی تضمین میکند که دشمن همچنان به دشمنی ادامه ندهد؟ وی ادامه داد: میگویند ما تضمین نمیکنیم با امضای این کنوانسیون مشکل اقتصادی حل شود، سؤال ما این است درخصوص FATF ما قانون داخلی تنظیم کرده بودیم و گفته بودیم مردمی که برای رهایی خود از مشکلات به پا خیزند، از دایره تروریسم مستثنا هستند که این را مجلس پذیرفت، اما FATF بیانیه صادر کرد و گفت نباید هیچ قید و شرطی وجود داشته باشد! این چگونه است که آنها برای قانون داخلی ما بیانیه صادر میکنند؟ هرچند قرارگرفتن بر مسند هدایت دولت، خواهناخواه شرایط واقعی اداره کشور در سایه تحریمها را برای او آشکار خواهد کرد و احتمالا مخالفتی سرسختانه با FATF نداشته باشد، اما رفتار اصولگرایان تندرو میتواند مانع اصلی حمایت دولت بعدی از این لوایح شود.»
«جوان» تیتر زده «شوک فلزی به وین»و نوشته است: «دی ماه سال قبل بود که ایران از شروع تحقیق و توسعه برای طراحی نوع ارتقا یافته سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران با اورانیوم فلزی خبر داد؛ تحولی که با واکنش تند سه کشور اروپایی روبهرو شد: «این کار فقط کاربرد نظامی دارد». حالا ایران میگوید که ۱۰ روز قبل، تصمیم برای تولید اورانیوم فلزی ۲۰ درصدی برای ساخت صفحه سوخت سیلیساید را به اطلاع آژانس رسانده است. اروپاییان بیانیه مشابهی منتشر کرده و ادعا میکنند «این کار گامی کلیدی در ساخت سلاح هستهای» است. روسها گفتهاند تنها راه خروج از این «دور باطل» از سرگیری مذاکرات وین است و البته دولت امریکا هم ضمن ابراز نگرانی گفته که «ما به سهم خود قصد جدی و آمادگیمان را برای بازگشت به برجام (توافق هستهای) و رسیدن به راهکارهایی مفیدتر و ماندگارتر برای کنار آمدن با مسائل هستهای نشان دادهایم». پروسه وین دچار وقفه شده و به رغم توافق بر سر ۷۰-۸۰ درصد مسائل، چشماندازی برای شروع مذاکرات دیده نمیشود. عباس عراقچی دو هفته قبل بعد از پایان دور آخر مذاکرات گفت: «یک سری مسائل باقی مانده که مذاکره درباره آنها به اندازه کافی صورت گرفته و زمان تصمیمگیری کشورها فرارسیده است.» معنی این موضع مذاکرهکننده ارشد ایرانی این بود که طرفین به نقطهای رسیدهاند که مذاکره بیشتر معنای چندانی ندارد و حالا این پایتختها هستند که بایستی تصمیم بگیرند. دولت بایدن برای بازگشت به برجام ابراز تمایل کرده، ولی آنتونی بلینکن میگوید: «توپ اکنون در زمین ایران است و خواهیم دید که چه تصمیمی اتخاذ میکنند.»
«آفتاب یزد» شروع بحرانهای آب و برق و گاز همزمان با شروع دولت جدید را «پوست خربزه زیر پای رئیسی» خوانده و در گزارشی که تیتر یک شده، نوشته است: «اعتقاد داریم دولت و وزارت نیرو این روزها را به خوبی میدانست و اما انتظار نداشت یکی - دوماه مانده به اتمام دوران پاستور نشینی این فاجعه رونمایی شود! حسن روحانی در محاسبات خود چنین میاندیشد که پرداختنِ هزینهی گرانی بنزین کافی است حال نوبت رئیس جمهور بعدی است که تاوان اهمال کاریها و دست روی دست گذاشتنها را بدهد پس به خوبی مشخص است سازِ ناکوکی که دولت روحانی در حال نواختن است تازه از تابستان ۱۴۰۱ است که اصلیترین فجایع را نشان خواهد داد. هم دولتیها گفتهاند - مثلا جهانگیری معاون اول - و نیز متخصصان میدانند که در کوتاه و میان مدت هیچ کاری برای این صنعت زمینگیر شده نمیتوان انجام داد پس صحنهای که چیده شده تا تابستان ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ این گونه است که بخش خصوصی بعد سالها تنبلی و هیچ کاری نکردن، زیر فشاری که جامعه بر دولت سیزدهم خواهد آورد تقاضای گران کردن برق را مطرح خواهد کرد و این همان پوست خربزهای است که از روز نخست زیر پای رئیسی قرار خواهد گرفت. دولتی که حدود سه هفتهی دیگر راهی تاریخ و آرشیوها خواهد شد قطعا حرفها برای گفتن خواهد داشت اما رئیس جمهور باید بداند گران کردن برق، آب و گاز به منزلهی رو در روی مردم قرار گرفتن است پس تلاش کند با ورود موثر به بحث نیروگاهها، حداقل بخشهایی از این سناریو را به نفع مردم و خود بازنویسی کند وگرنه تابستان ۱۴۰۱ قطعی برق نه تنها شدیدتر خواهد بود که موج گرما و بارشهایی که گفته میشود پاییز و زمستان فقیرانهای در پیش دارد این فاجعه را تراژیکتر نیز خواهد کرد. به قول آن مجری تلویزیون، اگر بنا باشد باد بیاید آلودگی ببرد، هوا خنگ شود وضع برق بهبود پذیرد و باران ببارد آب به میزان کافی در دسترس باشد همان بهتر که برخی وزارتخانه هایمان را بسپاریم دست مسائل اقلیمی و این اندازه هزینه برای وزیر و معاون و تشریفات نیز نکنیم.»
این روزنامه در گزارش دیگری به گمانه زنی درباره رئیس جدید صداوسیما پرداخته و ضمن آنکه علی لاریجانی، عزت الله ضرغامی، صفارهرند و رحمانی فضلی را عکس یک کرده است، آنان را گزینههای غیر جدی میخواند.
«کیهان» در تیتر یک امروز خود حرفها دیروز روحانی را بهانه کرده و با «آقای روحانی! نابلدی و بیتدبیری دولت را به پای تحریم ننویسید» مینویسید: «شاید آن روزی که آن 23 میلیون نفری که پای صندوق رای رفتند و به هزار امید و به صدها وعده پرطمطراق رای خود را به نام حسن روحانی به صندوقها ریختند، در سیاهترین و تاریکترین نقطه ذهن خود هم نمیدیدند، فردی که با کلید تدبیر و برجام، شعار رفع تحریم سر داده و رای آنها را گرفته بود، در این سالها با نابلدی و سوءتدبیر از هر چیزی برایشان بحران بسازد، برای تامین مایحتاج اولیه آنها را به صفهای طولانی بفرستد، سفرههای معیشتشان را هر روز کوچک و کوچکتر کند، کارخانهها و کارگاههای تولیدی را تعطیل و لشکر بیکاران بسازد، رویای خانه دار شدن مردم را به رویای مستاجر بودن تبدیل کند، با فاجعه بنزینی که به مردم تحمیل کرد و تازه صبح جمعه از آن با خبر شد، میلیاردها دلار به اقتصاد و حیثیت کشور لطمه وارد کند، سرمایههای ریز و درشت مردم را در بازار سرمایه دود کند، حتی از تامین آب و گاز و برق مردم ناتوان باشد و در نهایت ناباوری همه اینها را باز به تحریمها ربط دهد.»
کیهان در گزارش دیگری نیز به نقل از نایب رئیس سندیکای تولید برق نوشنه است: «تولیدکنندگان برق 3 سال است نمیتوانند وزیر نیرو را ببینند!»
«آرمان ملی» عکس یک امروز خود را به مصاحبهای که با فیاض زاهد، فعال سیاسی اصولگرا انجام داده ، اختصاص داده است. اهم اظهارات وی به شرح زیر است:
*با استفاده از اسامی دوستانی که در جریان اصلاحطلبی که بین افکار عمومی یک خوشنامی دارند نوعی مشروع زایی میکنند که جامعه دچار ترس نشود. اما اینکه آیا این عمل منجر به ایجاد یک دولت آشتی ملی و دولت فراجناحی به معنای پیور و دقیق کلمه شود بیشتر به یک شوخی شبیه است و معتقد به چنین اتفاقی نیستم
* آقای رئیسی را صادق میدانم برای اینکه یک دولت فراجناحی تشکیل دهد از همه ظرفیتها و مثلا از برخی وزرا در کابینه موجود یا کابینههای گذشته استفاده کند. اما وقتی یک کمپین ریاست جمهوری شکل میگیرد و گروهها و آدمهای مختلفی اطراف شما قرار میگیرند بستری را برای شما فراهم میکند که شما خارج از آن بستر امکان تصمیمگیری ندارید. نکته دوم در ایران اینکه حتی حسن روحانی هم این را گفته بود یا افراد دیگر که ما یک شخصیت فراجناحی هستیم را من چندان جدی نمیانگارم. این بیشتر یک ژستی است برای اینکه طرف در پشت تصویری که میخواهد از خود ارائه کند تا مقبولیت بیشتری بیافریند. اساسا آقای رئیسی امکان و عِده و عُده آن را ندارد و آدمهایی که در این دولت جدید میآیند تا سطوح پایینی چه بسا تا 200 هزار نفر مدیر میخواهند.
* تفسیر حاکمیت یکدست یک نگرش سطحی و غیر اصیل است. بدین معنا که اساسا وقتی در مورد سیاست و قدرت صحبت میکنیم اولین مساله تنازعات ناشی از تقسیم قدرت است و از آنجایی که شما قدرت را با همه کیفیتش نمیِتوانید بین همه نیروهای وفادار توزیع کنید بین شما منازعه شکل میگیرد. ضمن اینکه اساسا وقتی یک جریانی را از صحنه سیاسی خارج میکنید و فکر میکنید خودتان و دوستانتان در صحنه هستید از دل آن تعارضات جدیدی شکل میگیرد.
* سیاست خارجی ایران شاید شعارهای تندتری بدهد ولی عملگراتر از دستگاه آقای ظریف عمل میکند. اصولگرایان یک خوبی که دارند این است که در معامله از همه گروههای سیاسی در ایران معاملهگرتر، پراگماتیستتر و عملگراتر هستند. آنها فقط شعارهای انقلابی میدهند اما رفتارهایشان کاملا عملگرایانه است.
«ایران» نشست بین الافغانی دیروز در تهران را «تدارک تهران برای صلح در کابل» خوانده و در گزارشی که تیتر یک کرده، نوشته است: «تهران روز گذشته در شرایطی میزبان نشست گفتوگوهای بینالافغانی با حضور نمایندگان دولت افغانستان، شخصیتهای عالی جمهوریت و هیأت عالی سیاسی طالبان بود که قدرت گرفتن دوباره این گروه در افغانستان و گسترده شدن تدریجی دامنه تسلط آن در این کشور از جمله گسترش نفوذ در بخشهای شمالی افغانستان و سقوط تعدادی از شهرها و عمیق شدن درگیری و خشونت در این کشور بر عمق نگرانی همسایگان از جمله ایران بابت پیامدهای امنیتی آن افزوده است. چه به ادعای طالبان، این گروه طی چند هفته گذشته اداره بیش از ۷۰ شهر افغانستان را در اختیار گرفته است. ناگفته پیداست همسایگی ایران و افغانستان و نگرانی از بروز تحولات این کشور که میتواند یک تهدید امنیتی جدی برای مرزهای مشترک میان دو کشور به شمار آید، مقامات کشورمان را به ورود جدی در عرصه رایزنیهای سیاسی و دیپلماتیک جهت کاهش تنش و برقراری ثبات در افغانستان ناگزیر کرده است.»
این روزنامه دولتی اظهارات دیروز روحانی را نیز در عکس یک خود پوشش داده است.
انتهای پیام/ع