تقیزادهها چگونه فکر میکردند؟/ از موی سر تا ناخن پا غربی شویم!
سیدحسن تقیزاده که رهبری جناح اقلیت روشنفکر، تجددخواه و تندرو مجلس
مشروطه را بر عهده داشت در یکی از معروفترین سرمقالههای خود، در شروع
دورهی جدید روزنامه کاوه، شماره ۷، ذیالقعده ۱۳۳۸ (ژوئیه ۱۹۲۰) نوشت:
«… ایرانیان خیال میکنند که آنها در گذشته یک تمدن عالی درخشان مانند تمدن یونانیان داشتهاند. وقتی که حقایق علمیه و تاریخیه
مثبته در جلوی نظر آنها گذارده شود، خواهند دید که ایران به علم و ترقی
دنیا کمک زیادی نکرده و مانند ملل عالم در اغلب آنچه هم که داشته مدیون
تمدن و علم یونان بودهاند...
امروز چیزی که به حدّ اعلا برای ایران لازم است و همه وطندوستان ایران با تمام قوی باید در آن راه بکوشند و آن را بر هر چیز مقدم دارند سه چیز است که هرچه درباره شدت لزوم آنها مبالغه شود کمتر از حقیقت گفته شده: نخست قبول و ترویج تمدن اروپا بلاشرط و قید و تسلیم مطلق شدن به اروپا و اخذ آداب و عادات و رسوم و ترتیب و علوم و صنایع و زندگی و کلّ اوضاع فرنگستان بدون هیچ استثنا…
این است عقیده نگارندهی این سطور در خط خدمت به ایران: ایران باید ظاهراً و باطناً، جسماً و روحاً فرنگیمآب شود و بس».