متن کامل آخرین گزارش آژانس درباره برجام
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود با عنوان راستی‌آزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران طبق قطعنامه 2231 شورای امنیت تایید کرد ایران به تمام تعهدات مرتبط هسته‌ای‌اش طبق برنامه جامع اقدام مشترک عمل کرده است.
به گزارش شیرازه، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این گزارش با عنوان راستی‌آزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران طبق قطعنامه 2231 شورای امنیت تایید کرد ایران به تمام تعهدات مرتبط هسته‌ای‌اش طبق برنامه جامع اقدام مشترک عمل کرده است. متن کامل گزارش یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس به شورای حکام آژانس به این شرح است. (این ترجمه غیرسمی است).
شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی
راستی آزمائی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت
گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی
A. مقدمه
1. این گزارش مدیر کل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت سازمان ملل (شورای امنیت) در خصوص اجرای تعهدات مرتبط هسته ای جمهوری اسلامی ایران (ایران) ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و در خصوص موضوعات مرتبط با راستی آزمائی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت می باشد. این (گزارش) همچنین اطلاعاتی درخصوص موضوعات مالی، و مشورتها و تبادل اطلاعات آژانس با کمیسیون مشترک ایجاد شده توسط برجام، ارائه می دهد.
B. سابقه
2. در تاریخ 14 ژوئیه 2015، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس، ایالات متحده آمریکا، بهمراه نماینده عالی اتحادیه اروپا برای امور خارجی و سیاست امنیتی (E3/EU+3) و ایران درمورد برجام توافق کردند. در تاریخ 20 ژوئیه 2015 شورای امنیت قطعنامه 2231 (2015) را به تصویب رساند که در آن از جمله از مدیرکل درخواست نمود که "راستی آزمائی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران برای کل دوره تعهدات یادشده درچارچوب برجام را برعهده گیرد".[1] در اوت 2015، شورای حکام به مدیرکل اجازه داد تا راستی آزمائی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران همانگونه که در برجام پیش بینی شده را انجام داده و بر همین اساس برای کل دوره تعهدات یادشده در پرتو قطعنامه شماره 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل، منوط به در اختیار داشتن منابع مالی و منطبق با رویه های پادمانی استاندارد آژانس، گزارش ارائه نماید. شورای حکام همچنین اجازه داد که آژانس با کمیسیون مشترک همچنانکه در سند GOV/2015/53 و اصلاحیه یک آن آمده، مشورت و تبادل اطلاعات نماید.
3. هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی ایران و برای راستی آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته ای ایران به شرح مندرج در برجام مبلغ 2/9 میلیون یورو در سال می باشد که کل آن از محل کمک های فرا بودجه ای در سال 2016 تأمین می شود. تا تاریخ اول نوامبر 2016 مجموع مبلغ در اختیار آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی و برای راستی‌آزمایی و نظارت در ارتباط با برجام به میزان 11 میلیون یورو بوده است که منابع هزینه نشده برای فعالیت های برنامه اقدام مشترک (JPA) را نیز شامل می گردد.
C. فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بر برجام (JCPOA)
4. از تاریخ 16 ژانویه 2016 (روز اجرای برجام) آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته ای ایران ذیل برجام را راستی آزمایی و نظارت نموده[2],[3] و از زمان انتشار گزارش فصلی قبلی مدیرکل , بشرح ذیل گزارش می دهد[4].
C.1 . فعالیتهای مربوط به آب سنگین و بازفرآوری
5. ایران ساخت رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک (رآکتور IR-40) موجود را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نکرده است.[5] ایران قرص‌های اورانیوم طبیعی، میله‌های سوخت یا مجموعه‌های سوخت طراحی شده به صورت ویژه برای راکتور IR-40 طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نکرده و همه قرص‌های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه های سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است (بندهای 3 و 10).[6]
6. ایران به اطلاع رسانی به آژانس در خصوص موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در کارخانه تولید آب سنگین(HWPP)[7] ادامه و به آژانس اجازه داده است که بر میزان ذخایر آب سنگین ایران و مقدار آب سنگین تولید شده در HWPP نظارت نماید (بند 15). در تاریخ 25 اکتبر2016، آژانس راستی‌آزمایی نمود که ذخیره آب سنگین ایران به 130 متریک تن رسیده است.[8] در تاریخ دوم نوامبر 2016، مدیرکل در ارتباط با ذخیره آب سنگین ایران به جناب آقای دکتر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ابراز نگرانی نمود. در تاریخ 8 نوامبر 2016، آژانس راستی آزمائی نمود که ذخیره آب سنگین ایران به 1/130 متریک تن رسیده است. طی نامه دریافت شده از سوی آژانس به تاریخ 9 نوامبر 2016، ایران آژانس را از "برنامه اش برای آماده سازی انتقال 5 متریک تن آب سنگین درجه هسته ای خود" به خارج از ایران مطلع ساخت.[9]
7. ایران فعالیتهای مربوط به بازفرآوری را در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید ایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون(MIX) و یا در هر تأسیسات اعلام شده دیگر به آژانس، انجام نداده است (بند 18).
C.2 . فعالیتهای مربوط به غنی سازی و سوخت
8. در کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) در نطنز بیش از 5060 سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در 30 آبشار به شکل محاسبه شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام (بند 27) به صورت نصب شده باقی نمانده اند. ایران تعداد 48 سانتریفیوژ IR-1 را از میان سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار[10] به منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای آسیب دیده یا خراب نصب شده در FEP خارج کرده است (بند 29.1).
9. ایران به غنی سازی UF6 در FEP ادامه داده است.[11]، ایران غنی سازی بالاتر از 67/3 درصد از اورانیوم 235 را انجام نداده است (بند 28).
10. مباحث فنی میان آژانس و ایران در ارتباط با مقدار اورانیوم غنی شده در خطوط فراوری در کارخانه پودر غنی شده UO2 (EUPP) در اصفهان در جریان است.[12]
11. کل موجودی ذخیره شده اورانیوم غنی سازی شده ایران از میزان 300 کیلوگرم UF6 غنی شده تا میزان 67/3 درصد اورانیوم 235 (یا معادل آن در اشکال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است (بند 56).[13]
12. در کارخانه غنی سازی سوخت فردو (FFEP) تعداد 1044 سانتریفیوژ IR-1 در یک بال از تأسیسات مزبور قرار داده شده اند (بند 46)، که تعداد 1042 سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در شش آبشار باقی مانده اند و دو سانتریفیوژ IR-1 به صورت جداگانه به منظور انجام «تحقیقات اولیه و فعالیت های تحقیق و توسعه مربوط به تولید ایزوتوپ پایدار» نصب شدند.[14] ایران در بازه زمانی گزارش هیچ گونه غنی سازی اورانیوم یا فعالیت های تحقیق و توسعه مرتبط در این کارخانه انجام نداده و هیچ گونه مواد هسته ای در کارخانه وجود نداشته است (بند 45).
13. همه سانتریفیوژهای انبار شده به همراه متعلقات آنها در انبار، تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده اند (بندهای 29، 47، 48 و 70).[15] آژانس دسترسی منظم به ساختمان های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است (بند 71).
14. ایران فعالیت های غنی سازی اش را در راستای برنامه بلند مدت غنی سازی و تحقیق و توسعه غنی سازی خود به همان صورت ارائه شده به آژانس در تاریخ 16 ژانویه 2016 انجام داده است (بند 52).
15. ایران هیچکدام از تأسیسات اعلام شده را به منظور تبدیل صفحات سوخت یا ضایعات به UF6 مورد استفاده قرار نداده و از ساخت تأسیساتی جدید بدین منظور به آژانس اطلاعی نداده است (بند 58).
C.3. تحقیق و توسعه، تولید و موجودی سانتریفیوژ
16- هیچگونه اورانیوم غنی شده ای از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه انباشت نشده است، و تحقیق و توسعه غنی سازی ایران با و بدون اورانیوم با استفاده از سانتریفیوژها در محدوده تعریف شده در برجام انجام شده است.( بندهای 32-42)
17- ایران اظهارنامه های مربوط به تولید و موجودی لوله های روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس ارائه نموده و اجازه راستی آزمایی اقلام در موجودی را به آژانس داده است( بند 1/80 ). آژانس نظارت مداوم شامل استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی را انجام داده و راستی آزمایی نموده که تجهیزات اعلام شده برای تولید لوله های روتور و بیلوزها برای تولید سانتریفیوژ فقط برای فعالیتهای مشخص شده در برجام استفاده شده اند( بند 2/80 ). ایران هیچگونه سانتریفیوژ IR-1 را برای جایگزینی با آنهایی که خراب شده و یا از کار افتاده اند تولید نکرده است.( بند 62)
18- همه لوله های روتور اعلام شده، بیلوزها و مجموعه های روتور شامل لوله روتورها و بیلوزهایی که از روز اجرا تولید شده اند تحت نظارت مداوم آژانس قرار داشته اند. (بند 70) طی مدت زمان گزارش، ایران لوله های روتور را تولید کرده است.[16]
D. اقدامات شفاف سازی
19. ایران کماکان به آژانس اجازه داده تا از نظاره گرها و مهر و مومهای الکترونیکی آنلاین در زمینه غنی سازی استفاده نماید تا بدینوسیله وضعیت آنها در اماکن هسته ای به بازرسان آژانس مخابره و جمع آوری خودکار ثبت سوابق اندازه گیری توسط ادوات اندازه گیری نصب شده آژانس تسهیل گردد (بند 67.1). ایران بنا به درخواست آژانس نسبت به صدور روادید درازمدت برای بازرسان منصوب آژانس اقدام نموده و برای آژانس در اماکن هسته ای، محل کار مناسب فراهم نموده و استفاده از محل کار در مکان های نزدیک سایتهای هسته ای در ایران را تسهیل نموده است (بند 67.2).
20. ایران کماکان به آژانس اجازه داده - تا از طریق اقدامات مورد توافق با ایران، از جمله از طریق اقدامات مراقبتی و نظارتی - بر تمامی کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید شده در ایران یا کسب شده از دیگر منابع و گزارش شده توسط ایران به آژانس، نظارت نماید. همچنین، ایران تمامی اطلاعات ضروری برای قادر نمودن آژانس جهت راستی آزمایی تولید کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) و موجودی انبار UOC تولید شده در ایران یا کسب شده از هر منبع دیگری را ارایه نموده است (بند 69) .
E. دیگر اطلاعات مرتبط
21. ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمانها بر اساس ماده 17 (b) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن را ادامه می دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه های ارائه شده از سوی ایران ذیل پروتکل الحاقی[17] و انجام دسترسی های تکمیلی به سایتهای هسته ای و دیگر مکان ها در ایران تحت پروتکل الحاقی ادامه داده است.
22. طی مقطع زمانی این گزارش، آژانس در جلسات گروه کاری خرید کمیسیون مشترک شرکت نکرده است. (برجام، ضمیمه چهار - کمیسیسون مشترک، بند 6.4.6).
F. خلاصه:
23. آژانس به راستی آزمائی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات هسته ای و مکان های خارج از تاسیسات که بطور معمول مورد استفاده قرار می گیرند (LOFs) و از سوی ایران درچارچوب موافقت نامه پادمان ها اعلام شده ادامه می دهد. ارزیابی ها در خصوص نبود فعالیتها و مواد هسته ای اعلام نشده برای ایران کماکان ادامه دارد.
24. از روز اجرا، آژانس به نظارت و راستی آزمائی اجرای تعهدات مرتبط هسته ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام پرداخته است.
25. مدیرکل به گزارش دهی به طور مقتضی ادامه خواهد داد.
[1] - اقدامات درخواست شده از مدیرکل توسط شورای امنیت مندرج در قطعنامه 2231 در بند 8 سند GOV/2015/53 and Corr.1 آمده است.
[2] GOV/INF/2016/8, para.6.
[3] Note by the Secretariat, 2016/Note. 5.
[4] GOV/2016/46.
[5] - مخزن از رآکتور خارج شده و در فرآیند آماده سازی برای روز اجرا به صورت غیر قابل استفاده در آورده شد و در ایران باقی نگه داشته شده است ( GOV/INF/2016/1، رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک، بندهای 3(ii) و 3(iii)).
[6] - بندهای ارجاعی در پرانتزها در تمام بخش‌های C و D این گزارش به بندهای «ضمیمه I - اقدامات مرتبط هسته ای» برجام مربوط است.
[7] - HWPP تأسیسات تولید آب سنگین با ظرفیت طراحی اسمی 16 تن آب سنگین با درجه خلوص هسته ای در سال می باشد.
[8] - ذخیره ایران شامل آب سنگین با درجه خلوص هسته ای و معادل آن در غناهای مختلف می باشد.
[9] - میزان آب سنگین انتقالی به خارج از ایران توسط آژانس راستی آزمائی خواهد شد.
[10] به بند 13 همین گزارش مراجعه شود.
[11] - طبق برجام"سایت غنی سازی نطنز برای مدت 15 سال تنها مکان برای انجام همه فعالیتهای غنی سازی ایران شامل تحقیق و توسعه تحت پادمان" خواهد بود (بند 72).
[12]-GOV/2016/46, para.10.
[13] 300 کیلوگرم کیلوگرم UF6 غنی شده تا میزان 67/3 درصد با احتساب وزن اتمی استاندارد اورانیوم و فلورین حاوی 8/202 کیلوگرم اورانیوم می باشد.
[14] - GOV/2016/46, para. 12.
[15] - GOV/2016/46, footnote 15.
[16] -GOV/2016/46, para. 18.
[17] - GOV/2016/46, para. 21.
منبع: صراط
نظرات بینندگان
