مباحثی که رئیس جمهور مطرح کردند نوعی بازگشت به مباحث دهه 60 است/برداشت آقای روحانی از نظر روش شناسی علمی جای ایراد دارد
به گزارش شیرازه، حجتالاسلام
والمسلمین حسن روحانی رئیسجمهوری درجریان مراسم دیدار و ضیافت افطار جمعی
از پزشکان و اساتید دانشگاه، طی سخنانی درباره شخصیت امیرالمؤمنین علی
(ع) با اشاره به روایتی از ایشان گفت: «امیرالمؤمنین (ع) مبنای ولایت و
حکومت را نظر و انتخاب مردم میداند، هر کسی شما او را برگزید به عنوان
ولیّ خودتان و رهبر جامعه، من هم اطاعت میکنم، من هم میشنوم و اجرا
میکنم». این بخش از اظهارات روحانی در محافل سیاسی - مطبوعاتی بازتاب
گستردهای یافته است.
آیت الله لطف الله دژکام امام
جمعه جهرم در گفتگو با خبرنگار ما با واکنش نسبت به اظهارات اخیر آقای دکتر
روحانی گفت: مباحث حقوق اساسی نظام جمهوری اسلامی چیزی نیست که بخواهد در
مسائل روزمره سیاسی به شکلی مطرح شود که بحث انگیز شود.
وی
افزود: این مباحث باید در محیط های عملی مورد بحث قرار گیرد . مسئله ای که
ایشان مطرح کردند نوعی بازگشت به مباحث دهه 60 است که در آن دهه همه ی آن
مسائل در باب حقوق اساسی ، تحلیل و بررسی شده است و به اصطلاح پنبه آن
وازده شده است و مطرح کردن اینگونه مسائل از سوی ایشان جای تعجب است .
ایشان که نسبت به نگاه حضرت امام نمی خواهند بازنگری داشته باشند!
امام
جمعه جهرم خاطرنشان کرد: این مبانی از دیدگاه خود امام (رضوان الله علیه )
موردبحث قرار گرفته است . یک بحث در خصوص امامت شیعی و معصومین داریم و یک
بحث در خصوص ولایت فقیه و اینکه حکومت در جمهوری اسلامی بر مبنای ولایت
است، این مباحث به یکدیگر مرتبط است اما مشخص نیست آقای دکتر روحانی می
خواهند حق ولایت امیرالمؤمنین(ع) را زیر سؤال ببرند یا ولایت فقیه را ! با
این اظهارات آقای روحانی ، گویا باید یکی از این دو مورد را مورد بازنگری
قرار دهیم!
آیت الله دژکام بیان یک جمله مختصر و مقضب
در جلسه ای که مخاطب آن افراد غیر متخصص در زمینه ی حقوق و معارف و اعتقادت
دینی هستند را شایسته ندانست و اظهار کرد : برداشت ایشان از یک جمله از
نهج البلاغه از نظر روش شناسی علمی جای ایراد دارد، زیرا اگر بخواهیم
بگوییم اساس سیاسی را امیرالمؤمنین تاسیس کرده است باید تمامی سخنان آن
حضرت را ببینیم و کنار یکدیگر قرار دهیم . خود آقای روحانی نیز می داند که
از نظر روش شناسی اینگونه برداشت کردن صحیح نیست.
این
استاد حوزه و دانشگاه با اشاه به اینکه گفته می شود حکومت و ولایت اجرایی
با امامت فرق دارد ابراز داشت: بله فرق می کند اما از این جهت که هر دوی آن
را خداوند تعیین می کند در عقاید شیعه هیچ تفاوتی وجود ندارد ما در نگاه
توحیدی شیعی حق حکومت را می گوییم خداوند جعل می کند و این حقی را که
خداوند جعل می کند مردم نمی توانند تغییر دهند.
وی
توحید در حاکمیت که در عقاید شیعه مورد بحث قرار می گیرد و مطرح است را به
این معنا دانست که خداوند متعال سوای اینکه امام ، معلم و مبین شرع برای ما
مشخص می کند ، حاکم نیز نعیین می کند و اگر حاکم را خداوند تعیین کرده
باشد مردم حق دیگری نمی توانند برای خود قائل باشند ، مردم که در برابر
خداوند نمی خواهند بایستند!
آیت الله دژکام در ادامه
یادآور شد: دموکراسی لیبرال ، تعیین حاکم را به مردم می دهد ، بنابراین
تفاوت بسیاری بین حکومت اسلامی و دموکراسی لیبرالی وجود دارد.
امام
جمعه جهرم با اشاره به نقش برجسته ی مردم در حکومت اسلامی خواهان تبیین
این نقش شد و اذعان داشت : اگر بخواهیم بگوییم رای مردم حقی را ایجاد می
کند اشتباه است اما حقی را که حاکم تعیین شده از سوی خداوند دارد، آن حق را
مردم می آیند و اجرایی می کنند ، بیعت این نقش را دارد ، قبل از بیعت حاکم
الهی وظیفه ای ندارد بجز آنکه دعوت به بیعت کند، اما بعد از بیعت وظیفه بر
گردنش است .حال آیا مردم می توانند بجای آن حاکمی که خداوند تعیین کرده
است بروند با فرد دیگری بیعت کنند ؟ شیعه این اقدام را حرام می داند و کسی
که غیر این را بگوید شیعه نیست.
وی خاطرنشان کرد :
مردم موظف اند از نظر شرعی با کسی که خدا تعیین کرده است بیعت کنند و اگر
این بیعت را انجام ندهند گناه کرده اند . این مسئله به دلیل عدم آشنایی با
مبانی فلسفه سیاسی غرب و دموکراسی و لیبرالیزم برای برخی افرادی که دقیق
نشده اند در این مسائل شبهاتی را به وجود آورده است، بهتر آن است که بروند
مطالعه کنند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه خواست تا جوان
تر ها با بازخوانی عقاید و معارف شیعه که از سوی مراجع و بزرگان علمی دینی
به خوبی مورد بحث قرار گرفته است ذهن خود را درگیر بحثی که بجای آنکه سبقه
ی علمی و عقیدتی داشته باشد سبقه ی سیاست زدگی دارد نکنند.
این
استاد حوزه تاکید کرد: در خصوص حکومت امیرالمؤمنین (ع) اعتقاد شیعه برآن
است که شخص حضرت امیرالمؤمنین (ع) در روز عید غدیر برای امامت و ولایت
معنوی بر قلوب معرفی نشدند بلکه برای حکومت اجرایی سیاسی تعیین شدند.
آیت
الله دژکام با اشاره به اینکه برای حضرت علی (ع) مقام اجرایی حکومتی
سیاسی اعلام شده بود و بر همین اساس پس از رحلت پیامبر ابتداً با خلیفه ای
که در واقعه سقیفه بنی ساعده مشخص شد بیعت نکردند یادآور شد: حتی به گفته ی
اهل تسنن حضرت تا شش ماه بعد از آن نیز بیعت نکردند و در نقل های دیگری
نیز گفته می شود حضرت بعد از شهادت حضرت زهرا (س) برای بیعت آمدند آن هم به
خاطر حفظ اسلام و مصالح حکومت اسلامی.
وی افزود:
آنچه اهمیت دارد این است که این مقاومت از سوی حضرت علی (ع) وجود داشته
است و این گونه نبوده است که بگویند چون مردم به فرد دیگری رای داده اند من
نیز می روم و بیعت می کنم بلکه بارها مردم را دعوت کردند به اینکه آن چیزی
که خداوند فرموده است را با من همکاری کنید تا اجرا کنیم.
امام
جمعه جهرم با اشاره به وظایف امام و مردم درقبال یکدیگر گفت: امام وظیفه
دارد که از مردم بخواهد با او همکاری کنند و اگر مردم به وظیفه شان عمل
نکنند دیگر امام نیز وظیفه ای نخواهد داشت، مردم در آن زمان به وظیفه شان
عمل نکردند.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: حال
این سؤال پیش می آید و باید از افرادی که این مباحث را مطرح کردند و تزهای
جدید می دهند بپرسیم که آیا لازم بود اکثریت مردم بیایند در کنار حضرت
امیرالمؤمنین(ع) تا حضرت اقدام کند ؟این جور نیست !
وی
افزود: در خطبه ی معروف به شقشقیه حضرت فرموده است: " لَولا حُضُورُ
الحاضِرِ، و قِیامُ الحُجَّةِ بِوُجودِ الناصِرِ " . نیاز به ناصر است اما
لازم نیست این ناصر اکثریت باشند، این سؤالات مهمی است که وقتی دموکراسی به
سبک لیبرال غربی می شود پیش می آید و در آن گیر می کنند، حضرت به ناصر
نیاز داشت . در بسیاری از روایات آمده است اگر 40 نفر می آمدند حضرت اقدام
می کرد.
آیت الله دژکام با اشاره به اینکه این مباحثی
است که باید در عرصه سیاست آورده شود خاطرنشان شد : با رای دادن نمی خواهیم
حق و باطل را تعیین کنیم حق از جانب خداوند تعیین شده است و شکی در آن
نیست و باطل نیز طرف مقابل آن است . فرموده اند اگر ناصر داری اقدام کن اگر
نداری سکوت کن. تشخیص این با ولی است و طبق ادله نیازی به اکثریت ندارد.
نیاز به ناصر وجود دارد اما نیاز به اکثریت نیست.
این
استاد حوزه با اشاره به اینکه کسی که می خواهد تاریح زندگی امیرالمؤمنین را
تحلیل کند باید به این پرسش پاسخ دهد مردمی که پس از کشته شدن عثمان به
سراغ حضرت علی(ع) آمدند آیا می خواستند بحث غدیر را زنده کنند گفت:اصلا این
گونه نبود و بر همان روالی که سه نفر قبلی را برای حکومت انتخاب کرده
بودند حال به سراغ حضرت علی (ع) آمده بودند.
این عضو
هیئت علمی دانشگاه آن پاسخ حضرت امیرالمؤمنین(ع) را متناسب با مبنای فکری و
عملی مردم آن زمان عنوان کرد و اظهار داشت: مبنای انتخاب مردم در آن زمان
متفاوت بود و میخواستند بر همان روالی که در 25 سال قبل از آن سه نفر را به
عنوان حاکم انتخاب کرده بودند حضرت علی (ع) را نیز برگزینند و این درحالی
بود که عده ی کمی بودند که می گفتند این مسیر از روز اول اشتباه بوده است .
و باید از همان روز اول تعیین حق به نحوی دیگری می شد حال اگر به حضرت
گفته بودند که چه کاری را باید انجام دهیم ، حضرت علی (ع) پاسخ دیگری را به
آنها می داد و اساس و برنامه چیز دیگری می شد . پس اینگونه نبوده است که
حضرت بخواهند اساس دموکراسی را بنا کنند در آن زمان و پاسخ داده شده بر
اساس مبنای فکری و عملی مردم بوده است.
وی تاکید کرد:
هیچ کس نمی تواند مباحث فلسفه سیاسی را در نهج البلاغه دنبال کند و خطبه
شقشقیه را نادیده بگیرد با کنار هم قرار دادن بیانات معصومین در دوره ی 250
ساله عصمت و تبین هایی که صورت گرفته است فلسفه سیاسی شیعه مشخص شده است
مسلم است امروزه هر موضوعی که خلاف این اصول است باید به آن دوره برگشت و
نسبت به آن عقاید و اصول سنجید شود زیرا اصولی که در مطالعه ی 250 سال قرآن
و حدیث در دوران عصمت ، شیعه به یک چهارچوبی رسیده است عقاید مسلم و تردید
ناپذیر ما است و اگر کسی بخواهد با یک حدیث این عقاید مسلم و تردید
ناپذیر را تغییر دهد این شدنی نیست.
امام جمعه جهرم در
ادامه با تبیین حق ولایت در حقوق اساسی جمهوری اسلامی بر اساس عقاید محکم
شیعه اذعان کرد : همان ولایتی که در اختیار حضرت امیرالمؤمنین (ع) و ائمه
معصومین بود و در حال حاضر در اختیار امام زمان (عج) است، در زمان غیبت این
ولایت در اختیار ولی فقیه قرار دارد و شکی در آن نیست حال اگر ولی فقیه به
فرد دیگری حق حکومت ندهد آن شخص غاصب است هرکس که می خواهد باشد و
هرمیزان که می خواهد رای آورده باشد.
آیت الله دژکام
بیان داشت: از 700 یا 800 سال پیش که اولین حکومت های شیعی تشکیل شد تا به
اکنون اجازه حکومت را حاکمان از فقیه می گرفتند و این مسئله مربوط به زمان
امروزی نیست . تنها در حال حاضر وارد قانون اساسی شده است.
وی
با اشاره به اینکه عدم مشروعیت حکومت های قاجاریه و پهلویه به دلیل عدم
اجازه ی فقها به آنان برای تشکیل حکومت بود یادآور شد: بر اساس عقیده ی
شیعی هر کس بخواهد غیر از راه را برای تشکیل حکومت در پیش گیرد به همان
قاجاریه و پهلویه ملحق خواهد شد.
امام جمعه جهرم با
اشاره تلاش های 200 ساله ی انگلستان برای تغییر این اصول شیعه با به راه
انداختن جریان های انحرافی و فرقه های بابیه و بهائیه و از این دست فرق
ضاله خاطرنشان شد: امیدواریم همانگونه که نقشه های نفوذ انگلستان و جریان
های انحرافی که تمدن غربی را می سازند تا ما را از محور ولایت دور سازد
حنثی شده و این پس نیز حنثی شود.
وی در پایان خطاب به مسؤولین متذکر شد: بهتر از بجای مطرح کردن این گونه صحبت ها بروند و به فکر مردم نیازمند باشند مردم برای برطرف کردن نیازهایشان رای داده اند و انتظار دارند توقعاتشان مرتفع شود شخصی را انتخاب کرده اند که این خدمات را برایشان انجام دهد رای مردم در نظام جمهوری اسلامی محترم شمرده شده است و رهبری نیز به آن احترام می گذارد و بهتر است آنان نیز وظیفه ی خودشان را انجام دهند.
منبع: پسین جهرم