لوازم و ملزومات "جهش تولید" از نظر رهبر انقلاب چیست؟ / فرهنگ اقتصادی که مد نظر مقام معظم رهبری است
رهبر معظم انقلاب با اهتمام ویژه ای که در امر تولید و نامگذاری سالها به این موضوع دارند در امر ایجاد یک فرهنگ اقتصادی تولید محور حرکت بزرگی را از چند سال قبل آغاز کردند.
در سالهای اخیر رهبر معظم انقلاب برای ایجاد فرهنگ اقتصادی تولید محور نام‌های سالهای مختلف را به همین حوزه اختصاص دادند. ایشان تولید را محور اساسی قدرتمند کردن اقتصاد کشورمان توصیف می کنند و از همین روست که بر روی آن تاکید فراوان دارند. حداقل در 10 سال گذشته با نگاهی به نام های سال‌هایی که طی شد می توان به وضوح دید که موضوع تولید برای رهبر معظم انقلاب به چه میزان اهمیت دارد.
در عرصه فرهنگی اقتصادی این نامگذاری ها باعث شده که کشورمان در حوزه تولید داخلی به طور فزاینده ای رشد یابد. موضوع تولید برای بسیاری امروز دغدغه و اولیت نخستین شده است اما در خصوص «جهش اقتصادی» که امسال رهبر معظم انقلاب نام سال را مزین به این موضوع کرده اند، لوازم و ملزوماتی نیاز است.
در ادامه به برخی از این لوازم اشاره می کنیم.
1- مردم محور بودن اقتصاد: پایه اصلی اقتصاد مقاومتی که رهبر معظم انقلاب چندین سال است به آن اشاره می کنند مردم هستند. نیروی انسانی مهمترین رکن اقتصاد هر کشوری است. در این عرصه بایستی در رشد و پرورش نیروی انسانی ماهر و مسئولیت پذیر کوشا بود. در این زمینه نیروی انسانی بایستی قبل از ورود به حوزه کار آموزش لازم را بر اساس متد پیشرفته صنعت و بازار پشت سر گذارد. نیروی کار حرفه ای و پویا خود به شکوفایی اقتصاد کمکی مبرم و اساسی میکند. جهش تولید نیز در ابتدا نیازمند نیروی کار حرفه ای و کارکشته است. در این زمینه بایستی از فرهنگ غلط متوسل شدن به کار حکومتی و دولتی نیز جلوگیری شود و سرمایه گذاری خصوصی را نیز برای اعطای مسئولیت اقتصاد کشور به مردم تقویت کرد. رهبر معظم انقلاب در این راستا می فرمایند: « اقتصادی که به عنوان اقتصاد مقاومتی مطرح میشود، مردم بنیاد است؛ یعنی بر محور دولت نیست و اقتصاد دولتی نیست، اقتصاد مردمی است؛ با اراده ی مردم، سرمایه ی مردم و حضور مردم تحقّق پیدا می کند.»
2- ایده محور کردن اقتصاد: اگر نگاهی به نظام سرمایه داری غرب بیندازیم متوجه میشویم که اقتصاد کشورهای غربی تنها بر اصل و محور سرمایه گذاری نمی چرخد. بسیاری از شرکت های غول جهان ازجمله ماکروسافت، اپل، فیسبوک، گوگل و ... بر اساس یک ایده شکل گرفته اند و با پرورش این ایده و عملیاتی کردن آن کم کم با استقبال مردم روبرو شده و امروز جزو لاینفک زندگی بشر در جای جای جهان هستند و هر روز با تولید ایدهای دیگر این چرخه به طور مداوم استمرار یافته و سرمایه عظیمی را به جیب صاحبان این ایده ها سرازیر می کند.
3- ترمیم ساختار اقتصادی کشور: بانک ها ازجمله اصلی ترین نهادهای ساختار اقتصادی کشورها هستند. بانکها وظیفه جمع آوری نقدینگی و سرمایه گذاری و کمک به تولید و تنظیم بازار پولی و مالی را دارند. اگر بانک ها به بیماری خود منفعت گرایی دچار شوند و ریسک پذیری خود را برای کمک به تولیدات بزرگ و کوچک کنار بگذارند و خساست به خرج دهند، قطعا اقتصاد کشور دچار مشکل می شود. در این حوزه بانک ها بایستی از بنگاه داری خودداری کنند و خود مولد و سرمایه گذار تولید باشند. متاسفانه در این راستا بسیاری از کارشناسان بیان می کنند که عملکرد بانکها چندان در جهت تولید نیست و این یکی از معایب و بیماری های اقتصادی کشورمان محسوب می شود. در شهریور ۹۷ رهبر معظم انقلاب مجددا در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیات دولت به مناسبت هفته دولت از ادامه بنگاه داری بانک ها انتقاد کردند و گفتند: «بانک غلط می کند، بنگاه داری می کند.»
4- کمک به بنگاه ها و صنایع کوچک: اگر نگاهی به رشد و توسعه کشورهایی مانند چین که امروزه در صدر اقتصادهای جهان قرار دارد بیندازیم، متوجه رشد اقتصادی اژدها از طریق رشد و توسعه بنگاه‌ها و صنایع کوچک می شویم. چین با تولید کالاهای کوچکی مانند اسباب بازی بازار جهان را به تسخیر خود در آورد و بعد از مدتی به سمت محصولات صنعتی بزرگ پیش رفت. استفاده از نیروی انسانی ارزشمند و پرتلاش ازجمله مشخصههای اقتصادی کشورهای جنوب شرق آسیاست. در همین راستا بارها رهبر معظم انقلاب رهبر انقلاب نگاه ویژه دولت به بنگاه‌های متوسط و کوچک را خواستار شدند و بیان کرده اند: « این نگاه ویژه، رکن اصلی در اقتصاد مقاومتی است که همه مسؤولان آن را پسندیده‌اند و قول اجرا داده‌اند که البته کارهایی هم شده است.»
5- ترمیم فرهنگ اقتصادی کشور: همانطور که مطرح شد رهبر معظم انقلاب با اهتمام ویژه ای که در امر تولید و نامگذاری سالها به این موضوع دارند در امر ایجاد یک فرهنگ اقتصادی تولید محور حرکت بزرگی را شروع کردند. در این راستا همیشه نخبگان که پلی میان حاکمیت و مردم هستند بایستی در تبیین و فرهنگ سازی و نهادینه کردن بیشتر این موضوع کوشا باشند. آنچه کشور را به سمت رشد و پیشرفت هدایت می کند، اراده و ایجاد انگیزه لازم برای رسیدن به مقصود و مقصد است. برای ایجاد یک جامعه اقتصادی مانا و پایدار باید شوق حرکت به سمت پیشرفت را تولید کرد و از چشم انداز تنگ و ناچیزی که امروزه پیشرفت اقتصاد را منوط به فناوریهای نوین میکند، فراتر رفت. درواقع لازمه پیشرفت اقتصادی تنها فناوری نوین نیست؛ بلکه فکر خلاقانه و روح ماجراجویانه ای است که تولید فناوری می کند. در این راستا بایستی به کار نیز سرعت دارد. برای جهش تولید بایستی به طور بسیار سریع و برق آسایی دانش را به سمت فناوری و فناوری را به سمت تولید و تولید انبوه هدایت کرد. در این راستاست که فاصله توسعه در کشورها کاهش می یابد. در این حوزه اگر کشورمان بتواند دانش را در عرصه تولید بکاربگیرد می تواند در عرصه های مختلف خصوصا عرصه صنعتی به قطبی بزرگ در خاورمیانه تبدیل شود.
در همین راستا رهبر معظم انقلاب با تاکید بر روی اقتصاد دانش محور بیان داشتند: «امروز شرایط کشور از لحاظ پیشرفتهای علمی به گونه ای است که می توانیم رسیدن به اقتصاد دانش بنیان را با بلندپروازی، جزو اهداف خود قرار دهیم.»
حضرت آیت الله خامنه ای تأکید کردند: « اقتصاد دانش بنیان از مهمترین زیرساخت های اقتصادی هر کشور است و اگر این موضوع مورد توجه جدی قرار گیرد، قطعاً چرخه علم تا ثروت تکمیل خواهد شد.»
6- شناسایی بازارهای خارجی دور و اطراف: با نگاهی ساده به کشورهای اطراف مانند، عراق، افغانستان، پاکستان، روسیه، ارمنستان و ... که بعضا ازجمله کشورهای همسایه ایران هستند و حمل و نقل کالا به این کشورها آسان است نشان میدهد که چه بازاری در اختیار ایران است و تنها با شناسایی نیازهای این بازارها می توان سهم عمده ای از کالاهای مورد نیاز و بازار مصرف این کشورها را از آن خودمان کنیم که این موارد حوزه های غذایی، صنایع کوچک و لوازم کوچک و طبیعی زندگی، خودرو و ... را شامل می شود که کشورمان نیز در این حوزه بسیار تواناست. از این روست که رهبر معظم انقلاب میفرمایند: «اقتصاد مقاومتی درونزا است، امّا برونگرا است؛ با اقتصادهای جهانی تعامل دارد، با اقتصادهای کشورهای دیگر با قدرت مواجه میشود. بنابراین درونزا است، امّا درونگرا نیست.»
به نظر می رسد که در این عرصه بایستی خصوصا دیپلماسی تجاری فعال شود. بعد از انتخابات سال 96 بود که معاونت تجارت خارجی در وزارت خارجه دوباره فعال شد اما این فعالیت چندان تا به امروز نتوانسته ظرفیت های فراملی ما خصوصا در منطقه را پویا سازد . در این حوزه آنچه مهم است ایجاد بازارهای جهانی برای کشورمان است که تولید کنندگان داخلی با انگیزه و توان بیشتری بتوانند به کار خود ادامه بدهند. بیشترین کمکی که دولت ها می توانند به تولید بکنند بازارسازی های خارجی است که متاسفانه تا به امروز چندان محقق نشده است.
دانا
نظرات بینندگان
