به بهانه سالروز تأسیس سپاه پاسداران
هجمه به سازندگی سپاه پاسداران در دوران صلح؛ چرا و چگونه؟
فعالیت عمرانی و زیربنایی سپاه مصداق حضور میدانی در عرصه ها و پرهیز از مدیریت پشت میز‌نشینانه است.
این روزها خطی که توسط برخی رسانه های اصلاح طلب و برجسته تر از اینان توسط
رسانه های بیگانه دنبال می شود، تخریب سپاه و جلوه دادن آن به عنوان یک
بنگاه اقتصادی و خلط فعالیت های عمرانی و زیرساختی - جهادی سپاه بر طبق
قانون با فعالیت های اقتصادی متعارف یا سودمحور است. آنان که سعی در انحراف
شعار سال و مبحث مدیریت جهادی دارند، بیش از گذشته حملات خود را متوجه
فعالیت های جهادی سپاه کرده اند.
به گزارش شیرازه به نقل از جهان؛ دوم اردیبهشت مصادف است با سالروز تأسیس سپاه پاسداران در سال ۱۳۵۸ و اعلام انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۵۹. این هم‌نشین‌شدن دو سالروز، هم‌نشان‌شدن فلسفه وجودی انقلاب اسلامی – به عنوان انقلابی فرهنگی- و همین طور فلسفه وجودی سپاه - که همانا انقلاب فرهنگی و صیانت از فرهنگ انقلاب است- را به رخ می کشد. با این مبنا، این پرسش را مطرح می شود که آیا انقلاب فرهنگی با انقلاب اقتصادی منافاتی دارد؟ در پی این باید پرسید که آیا فعالیت های سپاه در عرصه سازندگی، با رسالت فرهنگی آن منافاتی دارد؟
در پاسخ ابتدا باید گفت که انقلاب فرهنگی، انقلابی محصور و محدود به فرهنگ نیست. لازم به بیان است که در برشمردن حوزه های فرهنگ، از فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی، فرهنگ علمی و فرهنگ اقتصادی- و همچنین فرهنگ اقتصاد و اقتصاد فرهنگی – سخن به میان است.
فرهنگ اقتصادی به معنای اقتصادی شدن حوزه فرهنگ و تقدم ارزشی آن نسبت به فرهنگ است. در آن سو، اقتصاد فرهنگی به معنای اولویت فرهنگ نسبت به اقتصاد است و این که اقتصاد با تمامی مظاهرش باید در راستای اعتلای فرهنگ باشد و طبیعتا باید واجد اصالت های فرهنگی باشد. به طور نمونه، امانت داری و پرهیز از اسراف و تبذیر یکی از اصول فرهنگی اقتصاد و مکانیزم های دینی آن به منظور نیل به عدالت اقتصادی و سپس رضای مردم و خدا به عنوان نهایی ترین هدف فرهنگی اقتصاد است. این هدف، مسلتزم فرهنگی شدن - بخوانید اسلامی شدن - حوزه های اقتصاد- و نیز سیاست و اجتماع- است. علاوه بر این کار فرهنگی و فرهنگی شدن حوزه هایی مانند حوزه اقتصاد، مسلتزم پشتوانه های اقتصادی یا به عبارتی «اقتصاد فرهنگ کارآمد» است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به منظور دستیابی به اهدافی که گفته شد، همواره در عرصه جهاد زیربنایی، خصوصا آن عرصه ای که از توان و بعضا صلاحیت شرکتهای خصوصی خارج بوده است، حضور فعال داشته است. ناگفته پیداست که شرکتهای خصوصی توان اجرای پروژه ای ملی و فراملی را آن گونه که شایسته انقلاب اسلامی و حقوق مردم باشد را ندارند و از طرفی دیگر معمولا حاضر به پذیرفتن ریسک بالای پروژه های ملی و فراملی نیستند. این امر البته درباره شرکتهای چندملیتی و غربی صادق نیست، اما با توجه به ماهیت استعماری این شرکتها نمی توان به آنها اعتماد کرد و منافع و مصالح ملی را دست آنان سپرد و این اما منافاتی با سرمایه گذاری های محدود و معمول آنها در ایران ندارد.
دفاع هاشمی و روحانی از سپاه
آقای هاشمی رفسنجانی در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۹۲، به درستی از اینکه نیروهای نظامی در زمان صلح در عرصه سازندگی فعالیت نمایند، دفاع کرده است. وی می گوید: «در قانون اساسي ما كاملاً آمده است. يعني نيروهاي نظامي در زمان صلح كه ظرفيت بالايي دارند نبايد معطل بمانند و به انتظار جنگ بنشينند. ان شاء الله هيچ وقت ما ديگر جنگ نداشته باشيم، در قانون اساسی ما کاملاً آمده كه بايد در زمان صلح دولت از آنها در عمران كشور استفاده كند تا كار كنند. ماشين آلات و انسان هاي تحصيل كرده و با تجربه دارند؛ بخصوص ما كه در جنگ تجربه هاي زيادي در خيلي موارد به دست آورده ايم كه اين ها دارند. من در حد همان قانون اساسي فكر مي كنم كار خوبي بوده و از پيش بيني هاي خيلي خوب بوده است.»
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به این سوال که: در دولت جنابعالی این وضعیت چگونه بود؟ می گوید: «بله، من بعد از جنگ در دولت خودم اين كار را كردم . يعني آن موقع كه سازندگي كشور و بازسازي اساس كار شده بود و طرح هاي زيادي در دست كار داشتيم ؛ پيمانكار در داخل كشور به آن اندازه نبود و خود اين باعث مي شد كه رقابت ها به گونه اي نباشد كه قيمت ها را تعديل كند . اگر ما رقيبي نداشتيم ؛ خيلي گران تمام مي شد. من ... از نيروهاي نظامي و انتظامي و همه خواستم ... در طرح ها وارد شوند كه خيلي هم موثر بود. اولاً ماشين آلاتشان را به كار گرفتند و آن هايي را كه فرسوده شده بود ؛ بعداً توانستند نو كنند . چون در آمد داشتند . در بين نيروهايي كه داوطلبانه به جنگ رفته و از جنگ آمده بودند؛ انسان هاي تحصيل كرده زيادي بود و از استعداد اين ها استفاده شد . طرح ها را ارزان تر انجام مي دادند واقعاً آن موقع كار هاي بزرگي انجام دادند.»
اظهارات آقای حسن روحانی نیز به صراحت خط بطلانی بر اتهامات علیه سپاه کشیده است:«بنده شایعاتی را که راجع به سپاه در حوزه اقتصادی مطرح می‌شود اصلا قبول ندارم. سپاه رقیب مردم و بخش‌خصوصی و مثل پیمانکارهای معمولی نیست.» این بیان موید این گفته دیروز سردار جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران است که : «نگاه ما در عرصه سازندگی، رقابت با بخش خارجی و رفاقت با بخش خصوصی است.»
مفهوم جهاد به منزله کانونی ترین مفهوم در فعالیت های سپاه
روز دوشنبه ۱ اردیبهشت سردار جعفری با بیان اینکه هدف ما حفظ آرمان های انقلاب است و سپاه باید موانع را از سر راه انقلاب بردارد و اهداف انقلاب را به ثمر بنشاند گفت: « فلسفه وجودی سپاه، مردمی بودن انقلابی بودن و مکتبی بودن آن است چرا که انقلاب بدون مردم و باور مردم معنایی ندارد و ارگانی که آرمان آن را نیز حفظ می کند بدون مردم و کمک مردم هیچ معنایی نخواهد داشت.»
وی گفت: «کمک در مصرف بهینه، خرید تولیدات داخلی و مواردی همچون فعالیت های گسترده مردم در بخش سازندگی می تواند عزم ملی این شعار را به سرمنزل برساند.»
بنابراین چنان که ملاحظه می شود، تمام هم و غم سپاه در وهله اول، حاکم کردن روح فرهنگی و اسلامی در عرصه های مختلف کشور از جمله عرصه عمران و آبادانی است و بدون حضور روتین و بازاری، بنیان ها و زیربناهای عرصه اقتصاد را هدف جهد و جهاد خویش قرار داده است.
از این رو، سپاه به معنای حقیقی کلمه فعالیت اقتصادی نمی کند و اگر با تسامح بتوان فعالیت های عمرانی و زیربنایی آن را اقتصادی خواند، این اقتصادی بودن هرگز به معنای اقتصاد غربی که متکی بر اصل سود و لذت است، نیست. اقتصادی که سپاه و به طور کلی انقلاب اسلامی مورد تایید قرار می دهد، در مبانی و اهداف با اقتصاد متعارف حاکم در دنیا متفاوت است. اقتصاد در دامان انقلاب اسلامی و سپاه پاسدار آن، به جای سود در پی «مصلحت» و به جای لذت در پی «عزت» است. فعالیت های عمرانی سپاه نه از نوع دولتی، که از همان آغاز از جنس مردمی و بسیج توده ای بوده است. ماهیت مردمی و بسیج کننده یا بسیجی سپاه در عرصه ساخت و ساز جهادی نیز نمودار است. در همین ارتباط سردار جعفری می گوید: «سردار سرلشکر محمد علی جعفری با اشاره به جوسازی های رسانه های بیگانه درباره اینکه سپاه وارد عرصه های سودمند اقتصادی شده است افزود: سپاه فقط در عرصه سازندگی وارد شده و عرصه سازندگی با عرصه اقتصادی تفاوت های بسیاری دارد.»
وی با بیان اینکه بعد از پایان جنگ تحمیلی سپاه پاسداران ساخت و آبادانی کشور را به دست گرفت و وارد عرصه سازندگی شد گفت:«در این عرصه باید همه عقب افتادگی ها و زیرساخت های خراب به سرعت ساخته می شد و احتیاج به توان عظیم مهندسی داشت که تنها سپاه می توانست این نیروی عظیم را در اختیار سازندگی کشور قرار دهد.»
سرلشکر جعفری تأکید کرد: «اگر سپاه وارد سازندگی ایران نشده بود امروز شاهد این زیرساخت های عظیم در کشور نبودیم.»
در نهایت فرمانده کل سپاه در تبیین مفهوم جهاد، به منزله کانونی ترین مفهوم فعالیت های عمرانی و زیربنایی سپاه، مدیریت جهادی را نیز برای مسئولان و مدیران اجرایی کشور بسیار مهم خواند و گفت: «این مدیریت جهادی از ویژگی های مهمی برخوردار است که تصمیم گیری و هدایت با خلوص نیت و رضایت خدا، سخت کوشی و تلاش فوق العاده برای غلبه بر همه مشکلات، تجربه گرفتن از مدیریت جهادی در دوران دفاع مقدس، مدیریت میدانی و در صحنه بودن مدیر نه مدیریت پشت میزی و عمل انقلابی و تحول برای پویایی در مدیریت از جمله ویژگی های مدیریت جهادی است»
در نهایت، حضور سپاه در عرصه عمرانی به عنوان سمبل جهاد در کشور، حضوری است که به مذاق آنان که با جهاد، مدیریت انقلابی و به طریق اولی، مدیریت جهادی سر ستیز دارند، خوش نخواهد آمد. علاوه بر این بسیاری فرصت طلبان و آنان که همواره با استفاده از رانت دولتی در پی تصاحب منافع عمده و کلان بوده اند، حضور سپاه را به عنوان نهادی نگهبان در عرصه اقتصادی تاب نمی آورند، چراکه دست آنها برای دست اندازی به بیت المال و اموال عمومی بسته می شود.
به گزارش شیرازه به نقل از جهان؛ دوم اردیبهشت مصادف است با سالروز تأسیس سپاه پاسداران در سال ۱۳۵۸ و اعلام انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۵۹. این هم‌نشین‌شدن دو سالروز، هم‌نشان‌شدن فلسفه وجودی انقلاب اسلامی – به عنوان انقلابی فرهنگی- و همین طور فلسفه وجودی سپاه - که همانا انقلاب فرهنگی و صیانت از فرهنگ انقلاب است- را به رخ می کشد. با این مبنا، این پرسش را مطرح می شود که آیا انقلاب فرهنگی با انقلاب اقتصادی منافاتی دارد؟ در پی این باید پرسید که آیا فعالیت های سپاه در عرصه سازندگی، با رسالت فرهنگی آن منافاتی دارد؟
در پاسخ ابتدا باید گفت که انقلاب فرهنگی، انقلابی محصور و محدود به فرهنگ نیست. لازم به بیان است که در برشمردن حوزه های فرهنگ، از فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی، فرهنگ علمی و فرهنگ اقتصادی- و همچنین فرهنگ اقتصاد و اقتصاد فرهنگی – سخن به میان است.
فرهنگ اقتصادی به معنای اقتصادی شدن حوزه فرهنگ و تقدم ارزشی آن نسبت به فرهنگ است. در آن سو، اقتصاد فرهنگی به معنای اولویت فرهنگ نسبت به اقتصاد است و این که اقتصاد با تمامی مظاهرش باید در راستای اعتلای فرهنگ باشد و طبیعتا باید واجد اصالت های فرهنگی باشد. به طور نمونه، امانت داری و پرهیز از اسراف و تبذیر یکی از اصول فرهنگی اقتصاد و مکانیزم های دینی آن به منظور نیل به عدالت اقتصادی و سپس رضای مردم و خدا به عنوان نهایی ترین هدف فرهنگی اقتصاد است. این هدف، مسلتزم فرهنگی شدن - بخوانید اسلامی شدن - حوزه های اقتصاد- و نیز سیاست و اجتماع- است. علاوه بر این کار فرهنگی و فرهنگی شدن حوزه هایی مانند حوزه اقتصاد، مسلتزم پشتوانه های اقتصادی یا به عبارتی «اقتصاد فرهنگ کارآمد» است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به منظور دستیابی به اهدافی که گفته شد، همواره در عرصه جهاد زیربنایی، خصوصا آن عرصه ای که از توان و بعضا صلاحیت شرکتهای خصوصی خارج بوده است، حضور فعال داشته است. ناگفته پیداست که شرکتهای خصوصی توان اجرای پروژه ای ملی و فراملی را آن گونه که شایسته انقلاب اسلامی و حقوق مردم باشد را ندارند و از طرفی دیگر معمولا حاضر به پذیرفتن ریسک بالای پروژه های ملی و فراملی نیستند. این امر البته درباره شرکتهای چندملیتی و غربی صادق نیست، اما با توجه به ماهیت استعماری این شرکتها نمی توان به آنها اعتماد کرد و منافع و مصالح ملی را دست آنان سپرد و این اما منافاتی با سرمایه گذاری های محدود و معمول آنها در ایران ندارد.
دفاع هاشمی و روحانی از سپاه
آقای هاشمی رفسنجانی در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۹۲، به درستی از اینکه نیروهای نظامی در زمان صلح در عرصه سازندگی فعالیت نمایند، دفاع کرده است. وی می گوید: «در قانون اساسي ما كاملاً آمده است. يعني نيروهاي نظامي در زمان صلح كه ظرفيت بالايي دارند نبايد معطل بمانند و به انتظار جنگ بنشينند. ان شاء الله هيچ وقت ما ديگر جنگ نداشته باشيم، در قانون اساسی ما کاملاً آمده كه بايد در زمان صلح دولت از آنها در عمران كشور استفاده كند تا كار كنند. ماشين آلات و انسان هاي تحصيل كرده و با تجربه دارند؛ بخصوص ما كه در جنگ تجربه هاي زيادي در خيلي موارد به دست آورده ايم كه اين ها دارند. من در حد همان قانون اساسي فكر مي كنم كار خوبي بوده و از پيش بيني هاي خيلي خوب بوده است.»
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به این سوال که: در دولت جنابعالی این وضعیت چگونه بود؟ می گوید: «بله، من بعد از جنگ در دولت خودم اين كار را كردم . يعني آن موقع كه سازندگي كشور و بازسازي اساس كار شده بود و طرح هاي زيادي در دست كار داشتيم ؛ پيمانكار در داخل كشور به آن اندازه نبود و خود اين باعث مي شد كه رقابت ها به گونه اي نباشد كه قيمت ها را تعديل كند . اگر ما رقيبي نداشتيم ؛ خيلي گران تمام مي شد. من ... از نيروهاي نظامي و انتظامي و همه خواستم ... در طرح ها وارد شوند كه خيلي هم موثر بود. اولاً ماشين آلاتشان را به كار گرفتند و آن هايي را كه فرسوده شده بود ؛ بعداً توانستند نو كنند . چون در آمد داشتند . در بين نيروهايي كه داوطلبانه به جنگ رفته و از جنگ آمده بودند؛ انسان هاي تحصيل كرده زيادي بود و از استعداد اين ها استفاده شد . طرح ها را ارزان تر انجام مي دادند واقعاً آن موقع كار هاي بزرگي انجام دادند.»
اظهارات آقای حسن روحانی نیز به صراحت خط بطلانی بر اتهامات علیه سپاه کشیده است:«بنده شایعاتی را که راجع به سپاه در حوزه اقتصادی مطرح می‌شود اصلا قبول ندارم. سپاه رقیب مردم و بخش‌خصوصی و مثل پیمانکارهای معمولی نیست.» این بیان موید این گفته دیروز سردار جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران است که : «نگاه ما در عرصه سازندگی، رقابت با بخش خارجی و رفاقت با بخش خصوصی است.»
مفهوم جهاد به منزله کانونی ترین مفهوم در فعالیت های سپاه
روز دوشنبه ۱ اردیبهشت سردار جعفری با بیان اینکه هدف ما حفظ آرمان های انقلاب است و سپاه باید موانع را از سر راه انقلاب بردارد و اهداف انقلاب را به ثمر بنشاند گفت: « فلسفه وجودی سپاه، مردمی بودن انقلابی بودن و مکتبی بودن آن است چرا که انقلاب بدون مردم و باور مردم معنایی ندارد و ارگانی که آرمان آن را نیز حفظ می کند بدون مردم و کمک مردم هیچ معنایی نخواهد داشت.»
وی گفت: «کمک در مصرف بهینه، خرید تولیدات داخلی و مواردی همچون فعالیت های گسترده مردم در بخش سازندگی می تواند عزم ملی این شعار را به سرمنزل برساند.»
بنابراین چنان که ملاحظه می شود، تمام هم و غم سپاه در وهله اول، حاکم کردن روح فرهنگی و اسلامی در عرصه های مختلف کشور از جمله عرصه عمران و آبادانی است و بدون حضور روتین و بازاری، بنیان ها و زیربناهای عرصه اقتصاد را هدف جهد و جهاد خویش قرار داده است.
از این رو، سپاه به معنای حقیقی کلمه فعالیت اقتصادی نمی کند و اگر با تسامح بتوان فعالیت های عمرانی و زیربنایی آن را اقتصادی خواند، این اقتصادی بودن هرگز به معنای اقتصاد غربی که متکی بر اصل سود و لذت است، نیست. اقتصادی که سپاه و به طور کلی انقلاب اسلامی مورد تایید قرار می دهد، در مبانی و اهداف با اقتصاد متعارف حاکم در دنیا متفاوت است. اقتصاد در دامان انقلاب اسلامی و سپاه پاسدار آن، به جای سود در پی «مصلحت» و به جای لذت در پی «عزت» است. فعالیت های عمرانی سپاه نه از نوع دولتی، که از همان آغاز از جنس مردمی و بسیج توده ای بوده است. ماهیت مردمی و بسیج کننده یا بسیجی سپاه در عرصه ساخت و ساز جهادی نیز نمودار است. در همین ارتباط سردار جعفری می گوید: «سردار سرلشکر محمد علی جعفری با اشاره به جوسازی های رسانه های بیگانه درباره اینکه سپاه وارد عرصه های سودمند اقتصادی شده است افزود: سپاه فقط در عرصه سازندگی وارد شده و عرصه سازندگی با عرصه اقتصادی تفاوت های بسیاری دارد.»
وی با بیان اینکه بعد از پایان جنگ تحمیلی سپاه پاسداران ساخت و آبادانی کشور را به دست گرفت و وارد عرصه سازندگی شد گفت:«در این عرصه باید همه عقب افتادگی ها و زیرساخت های خراب به سرعت ساخته می شد و احتیاج به توان عظیم مهندسی داشت که تنها سپاه می توانست این نیروی عظیم را در اختیار سازندگی کشور قرار دهد.»
سرلشکر جعفری تأکید کرد: «اگر سپاه وارد سازندگی ایران نشده بود امروز شاهد این زیرساخت های عظیم در کشور نبودیم.»
در نهایت فرمانده کل سپاه در تبیین مفهوم جهاد، به منزله کانونی ترین مفهوم فعالیت های عمرانی و زیربنایی سپاه، مدیریت جهادی را نیز برای مسئولان و مدیران اجرایی کشور بسیار مهم خواند و گفت: «این مدیریت جهادی از ویژگی های مهمی برخوردار است که تصمیم گیری و هدایت با خلوص نیت و رضایت خدا، سخت کوشی و تلاش فوق العاده برای غلبه بر همه مشکلات، تجربه گرفتن از مدیریت جهادی در دوران دفاع مقدس، مدیریت میدانی و در صحنه بودن مدیر نه مدیریت پشت میزی و عمل انقلابی و تحول برای پویایی در مدیریت از جمله ویژگی های مدیریت جهادی است»
در نهایت، حضور سپاه در عرصه عمرانی به عنوان سمبل جهاد در کشور، حضوری است که به مذاق آنان که با جهاد، مدیریت انقلابی و به طریق اولی، مدیریت جهادی سر ستیز دارند، خوش نخواهد آمد. علاوه بر این بسیاری فرصت طلبان و آنان که همواره با استفاده از رانت دولتی در پی تصاحب منافع عمده و کلان بوده اند، حضور سپاه را به عنوان نهادی نگهبان در عرصه اقتصادی تاب نمی آورند، چراکه دست آنها برای دست اندازی به بیت المال و اموال عمومی بسته می شود.
نظرات بینندگان
