فتوای جهاد آیتالله سیستانی، مفتیهای وهابی و ماجرای پنکههای آلمانی!
به گزارش سرویس سیاسی شیرازه؛ سایه سیاه داعش در عراق نه فقط بر سر شیعیان، که اهل سنت و مسیحیان را نیز تهدید میکند کما اینکه طی روزهای اخیر، علاوه بر تخریب چندین کلیسا، امام جماعتهای سنی برخی مساجد موصل نیز توسط این گروه تروریستی به شهادت رسیدهاند. در میانه این بحران اما یک نکته بیشتر از همیشه خود را نشان داد؛ مرجعیت شیعه نه فقط در خدمت شیعیان که به آزادی و امنیت یک ملت میاندیشد.
تلاشهای گستردهای طی روزهای اخیر صورت گرفته است تا دعوت آیتالله سیستانی از مردم عراق برای مبارزه با داعش را یک دعوت طائفی نشان دهد. اتحادیه جهانی موسوم به علمای مسلمین مستقر در دوحه قطر که قرضاوی مسئولیت آن را بر عهده دارد، با «انقلابی» خواندن اعضای داعش درخواست مرجع شیعیان عراق برای جنگ با این گروه تروریستی را مورد انتقاد قرار داده و آن را یک «انقلاب علیه اهل تسنن» خوانده است. رسانههای سعودی و قطری نیز در تلاش برای القای این خط به مخاطبان خود بودهاند. اما این ادعای واهی در حالی صورت میگیرد که علمای اهل سنت بسیاری در عراق در تائید مواضع آیتالله سیستانی، داعش را محکوم کردهاند. حتی برخی علمای سنی عراق فتوای جهاد علیه این گروه تروریستی داده و برخی از اهل تسنن این کشور هم برای نبرد با داعش به گروههای مردمی پیوستهاند.
به نظر میرسد میتوان یک تفاوت عمده در فراخوانهای علمای شیعه و وهابی مشاهده کرد. عمده فتواهای جهادی که از سوی مفتیهای وهابی صادر میشود، با استقبال قابل توجهی روبرو نشده و توان ایجاد یک موج را ندارند. از سوی دیگر این فتواها عمدتا طائفی میباشند. برخی از مفتیهای وهابی طی سه سال اخیر با فتواهایی که اساس آنها نبرد با شیعیان بوده است، سعی کردهاند تا منافع فرقهای خود را کسب کنند. تعدد این فتواها هم از دیگر مشکلاتی است که مفتیهای وهابی به آن دچار هستند. اما در مقابل، مراجع شیعه با احتساب دقیق شرایط زمانی و مکانی و مسائل پیرامونی، با دقت بسیار به صدور فتوای جهاد میپردازند. بر همین اساس فتواهای جهاد علمای شیعه طی دهههای اخیر، کم تعداد است. اما آنچه به صورت پررنگی قابل مشاهده است، جریانساز بودن این فتواها است به گونهای که یک فتوای جهاد عالم شیعه به دلیل اینکه با دقت و به موقع صادر میشود، میتواند معادلات میدانی و سیاسی را تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر اما در کمتر فتوای جهاد یک عالم شیعه طی دهههای اخیر میتوان مباحث طائفی و مذهبی را مشاهده کرد. عمده این فتواها برای حفظ کیان اسلام، تمامیت ارضی و استقلال یک ملت بوده است.
حسن بن فرحان المالکی یکی از علمای اهل سنت عربستان، در این خصوص به مقایسه دعوت آیتالله سیستانی از مردم برای جهاد با فتواهای جهاد علمای وهابی پرداخته است. او در صفحه فیسبوک خود نوشته است:
«از سال ۱۹۲۳ میلادی تا به امروز، فتوای آیت الله سیستانی اولین فتوای جهاد در عراق به شمار می آید. فتوایی که در آن به مقابله با داعش به عنوان دشمن مشترک شیعه و اهل سنت حکم شده است. این در حالی است که فتاوای ما روزی دو بار عوض می شود. یک بار بر له یک مسأله حکم می دهیم و همان روز بر علیه همان موضوع حکم می کنیم. چرا پیروی و استقبال شیعیان از فتاوای علمایشان این چنین قوی و شدید است؟ بگذارید صریح بگویم. چون علمای آنها (شیعیان) از روی مزاج و حال و هوس فتوا نمی دهند. ما نمی خواهیم زمام خودمان را به کسانی مانند قرضاوی و عرعور (دو مفتی وهابی) بدهیم که مانند پنکه های آلمانی به هر طرف می چرخند».
اما این عالم سنی تنها شخصیت اهل سنتی نیست که به اثرگذاری فتوای مراجع شیعه در مقابل مفتی های وهابی اقرار کرده است. دکتر کلیم صدیقی اندیشمند مسلمان و اهل سنت پاکستانی که سالها قبل پارلمان مسلمانان انگلستان را بنیانگذاری کرده است، در کتاب "نهضت های اسلامی و انقلاب اسلامی ایران" در بیان عظمت فتوای امام خمینی (ره) در خصوص اعدام سلمان رشدی که در کتابی به پیامبر اسلام (ص) توهین کرده بود، جملات قابل تاملی دارد. صدیقی شخصیت امام خمینی را عامل نفوذ بالای این فتوا در جهان میداند: «اگر این حکم اعدام دقیقا با همین واژهها، توسط یک مفتی یا فقیه از مثلا عربستان سعودی یا مصر یا توسط خود شاه عربستان سعودی صادر میگردید آن قدر ارزش نداشت که حتی در رسانههای جمعی عرب ذکری از آن به میان آید.» صدیقی برای اثبات ادعای خود از پذیرش معاهده کمپ دیوید توسط انور سادات رئیس مصر میگوید. در آن سال فهد ولیعهد عربستان حکمی شبیه حکم جهاد علیه اسرائیل صادر کرده بود. این حکم البته هیچ موجی در جهان اسلام ایجاد نکرد به گونهای که در شرایط کنونی نیز کسی چیزی از آن نمیداند. اما فتوای امام خمینی علیه سلمان رشدی موج گستردهای ایجاد کرد که همچنان نیز پس از سالها، اثرات آن قابل مشاهده است.
به نظر میرسد کارکرد مرجعیت شیعه این روزها به خوبی برای همگان مشخص شده است. دعوت آیتالله سیستانی از مردم عراق برای جهاد با داعش و تاکید ایشان مبنی بر اینکه از رفتارهای طائفی در برخورد با یکدیگر باید پرهیز شود، این روزها امنیت عراق را بیشتر از هر چیز دیگری تامین کرده است. گروههای مردمی شیعه و سنیای که به دعوت این مرجع تقلید شیعیان لبیک گفتهاند، یک ابزار فوقالعاده مردمی برای حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی عراق در این روزهای سخت است. مرجعیت شیعه این روزها مانند همیشه، در خدمت اسلام و انسانهای آزاده است.