۳ تفسیر متفاوت از «ائتلاف» در انتخابات آینده از نظر هاشمی، خاتمی و روحانی
اختلاف میان روحانی، هاشمی و خاتمی در نحوه و چگونگی و ترکیب تشکیل ائتلاف برای انتخابات مجلس دهم است.
از همان روزهای اول انتخاب دکتر حسن روحانی به عنوان رییس جمهور، تلاش برای
در کنار هم ماندن، هاشمی، روحانی و خاتمی به عنوان یک اصل مسلم در برابر
جبهه اصولگرایان مطرح شد. این اصل، منجر به تشکیل جبهه ای شد که در میان آن
از فعالان اصلاح طلب، چهره های فتنه گر و بسیاری از فعالان سیاسی خارج
نشین را نیز در بر می گرفت. علائم زیادی نشان می دهد که تلاش شد بخشی از
جریان داخلی این جبهه همانند فتنه ۸۸ به ضلع خارجی پیوند بخورد و همفزایی
پیدا کنند.
به گزارش شیرازه به نقل از جهان؛ اما پس از گذشت چند ماه از آغاز به کار دولت تدبیر و امید تلاش برای اضافه کردن ناطق نوری نیز به این ائتلاف ابعاد دیگری به خود گرفت. فرض اساسی برای جذب ناطق نوری به این ائتلاف بر این اصل استوار بود که این بار ناطق نوری همانند روحانی پلی برای پیروزی جبهه مذکور در مبارزه انتخاباتی جدید -مجلس دهم- شود.
به رغم تقویت این همکاری سیاسی، اینک علائمی از مشکلات پیش روی تشکیل این ائتلاف در حال نمایان شدن است. یکی از اصلی ترین و بنیادی ترین مانعی که اینک در حال آشکار شدن است تفاوت دیدگاه هایی است که میان سران تشکیل دهنده این ائتلاف یعنی خاتمی، روحانی و هاشمی وجود دارد. گرچه بنا به ضرورت مشترک و نیازمندی که چهره های اصلی این ائتلاف به نوعی نسبت به هم احساس می کنند، تلاش می شود که سخنی که موجب واگرایی یا تحریک علنی بشود به میان نیاید. اما واقعیت این است که اختلافات جدی وجود دارد که از برخی اظهارات و عملکرد نزدیکان این چهره ها به خوبی قابل برداشت است. درگیری های لفظی میان چهره هایی همچون سعید حجاریان، احمد پورنجاتی، حسین مرعشی، فرزندان هاشمی، حسام الدین آشنا، محمدباقر نوبخت و... با یکدیگر به خوبی از وجود اختلافات میان هاشمی، روحانی و خاتمی پرده بر می دارد.
با این وجود اصلی ترین مسأله در تشکیل ائتلاف، اختلاف میان روحانی، هاشمی و خاتمی در نحوه و چگونگی و ترکیب تشکیل ائتلاف برای انتخابات مجلس دهم است. در این باره باید گفت:
آخرین اظهار نظر خاتمی درباره انتخابات مجلس شورای اسلامی در این جمله وی خلاصه می شود که چندی قبل در دیدار با تعدادی از فعالان دانشجویی بیان کرد: «اصلاح‌طلبان در عرصه‌های مختلف باید زمینه تعامل و گفتگو با همه جریانات سیاسی معتدل را ایجاد کنند. البته این به معنای ائتلاف مستقیم نیست؛ اما می‌توان در حین رقابت، با احزاب و گروه‌های دیگر همکاری و همراهی داشت.» خاتمی سخنان خود را با این جملات پایان داد که «مجلس نباید در انحصار گروهی تندرو و انحصارطلب باشد و امید است گروه‌های اصلاح‌طلب، اعتدال‌گرا و عقلای متعلق به هر جناح و گرایشی بتوانند مجلسی آرام و معتدل به وجود بیاورند.»
خاتمی از تعامل راهبردی میان اصلاح طلبان و گروه هایی از اصولگرایان که به گفته وی معتدل هستند سخن می گوید ولی ائتلاف مستقیم را رد می کند. این در حالی است که ائتلاف مد نظر هاشمی رفسنجانی ترکیبی از چهره های اصلاح طلب و اصولگرای نزدیک به خود وی است. از سوی دیگر ائتلاف مد نظر روحانی نیز ترکیبی از اصلاح طلبان و اصولگرایان است که معتقد به جریان سومی به نام اعتدال هستند و به تعبیر دیگر، مارک دولتی شدن را دارند و به گفتمان دولت قبل از اصلاح طلب یا اصولگرا بودن معتقد و به اعتدال بیشتر از اصلاح طلب یا اصولگرا بودن اهمیت می دهند.
خاتمی ائتلاف مستقیم را در حالی رد می کند که از این سخن این گونه می توان برداشت کرد که وی پیروزی در انتخابات مجلس را در لیستی اصلاح طلب بدون ائتلاف مستقیم با برخی اصولگرایان جستجو می کند. به همین دلیل بود که برخی نزدیکان خاتمی هنگامی که محمدرضا عارف سخن از امکان ائتلاف انتخاباتی با اصولگرایان مطرح کرد به شدت به وی حمله کردند. این در حالی است که ائتلاف مد نظر هاشمی و روحانی ترکیب چهره های اصلاح طلب و اصولگرا را توأما مدنظر قرار دارد. از این منظر روحانی و هاشمی به یکدیگر نزدیکتر محسوب می شوند و اختلاف بنیادین کمتری با هم دارند. اما روحانی و هاشمی هم یک مشکل اساسی دارند و آن اینکه روحانی ائتلافی نزدیک به دولت را می پسندد ولی هاشمی ائتلافی نزدیک به خود را مدنظر دارد که نهایتا به رهبری وی در جبهه مذکور ختم شود.
به گزارش شیرازه به نقل از جهان؛ اما پس از گذشت چند ماه از آغاز به کار دولت تدبیر و امید تلاش برای اضافه کردن ناطق نوری نیز به این ائتلاف ابعاد دیگری به خود گرفت. فرض اساسی برای جذب ناطق نوری به این ائتلاف بر این اصل استوار بود که این بار ناطق نوری همانند روحانی پلی برای پیروزی جبهه مذکور در مبارزه انتخاباتی جدید -مجلس دهم- شود.
به رغم تقویت این همکاری سیاسی، اینک علائمی از مشکلات پیش روی تشکیل این ائتلاف در حال نمایان شدن است. یکی از اصلی ترین و بنیادی ترین مانعی که اینک در حال آشکار شدن است تفاوت دیدگاه هایی است که میان سران تشکیل دهنده این ائتلاف یعنی خاتمی، روحانی و هاشمی وجود دارد. گرچه بنا به ضرورت مشترک و نیازمندی که چهره های اصلی این ائتلاف به نوعی نسبت به هم احساس می کنند، تلاش می شود که سخنی که موجب واگرایی یا تحریک علنی بشود به میان نیاید. اما واقعیت این است که اختلافات جدی وجود دارد که از برخی اظهارات و عملکرد نزدیکان این چهره ها به خوبی قابل برداشت است. درگیری های لفظی میان چهره هایی همچون سعید حجاریان، احمد پورنجاتی، حسین مرعشی، فرزندان هاشمی، حسام الدین آشنا، محمدباقر نوبخت و... با یکدیگر به خوبی از وجود اختلافات میان هاشمی، روحانی و خاتمی پرده بر می دارد.
با این وجود اصلی ترین مسأله در تشکیل ائتلاف، اختلاف میان روحانی، هاشمی و خاتمی در نحوه و چگونگی و ترکیب تشکیل ائتلاف برای انتخابات مجلس دهم است. در این باره باید گفت:
آخرین اظهار نظر خاتمی درباره انتخابات مجلس شورای اسلامی در این جمله وی خلاصه می شود که چندی قبل در دیدار با تعدادی از فعالان دانشجویی بیان کرد: «اصلاح‌طلبان در عرصه‌های مختلف باید زمینه تعامل و گفتگو با همه جریانات سیاسی معتدل را ایجاد کنند. البته این به معنای ائتلاف مستقیم نیست؛ اما می‌توان در حین رقابت، با احزاب و گروه‌های دیگر همکاری و همراهی داشت.» خاتمی سخنان خود را با این جملات پایان داد که «مجلس نباید در انحصار گروهی تندرو و انحصارطلب باشد و امید است گروه‌های اصلاح‌طلب، اعتدال‌گرا و عقلای متعلق به هر جناح و گرایشی بتوانند مجلسی آرام و معتدل به وجود بیاورند.»
خاتمی از تعامل راهبردی میان اصلاح طلبان و گروه هایی از اصولگرایان که به گفته وی معتدل هستند سخن می گوید ولی ائتلاف مستقیم را رد می کند. این در حالی است که ائتلاف مد نظر هاشمی رفسنجانی ترکیبی از چهره های اصلاح طلب و اصولگرای نزدیک به خود وی است. از سوی دیگر ائتلاف مد نظر روحانی نیز ترکیبی از اصلاح طلبان و اصولگرایان است که معتقد به جریان سومی به نام اعتدال هستند و به تعبیر دیگر، مارک دولتی شدن را دارند و به گفتمان دولت قبل از اصلاح طلب یا اصولگرا بودن معتقد و به اعتدال بیشتر از اصلاح طلب یا اصولگرا بودن اهمیت می دهند.
خاتمی ائتلاف مستقیم را در حالی رد می کند که از این سخن این گونه می توان برداشت کرد که وی پیروزی در انتخابات مجلس را در لیستی اصلاح طلب بدون ائتلاف مستقیم با برخی اصولگرایان جستجو می کند. به همین دلیل بود که برخی نزدیکان خاتمی هنگامی که محمدرضا عارف سخن از امکان ائتلاف انتخاباتی با اصولگرایان مطرح کرد به شدت به وی حمله کردند. این در حالی است که ائتلاف مد نظر هاشمی و روحانی ترکیب چهره های اصلاح طلب و اصولگرا را توأما مدنظر قرار دارد. از این منظر روحانی و هاشمی به یکدیگر نزدیکتر محسوب می شوند و اختلاف بنیادین کمتری با هم دارند. اما روحانی و هاشمی هم یک مشکل اساسی دارند و آن اینکه روحانی ائتلافی نزدیک به دولت را می پسندد ولی هاشمی ائتلافی نزدیک به خود را مدنظر دارد که نهایتا به رهبری وی در جبهه مذکور ختم شود.
نظرات بینندگان
