سرویس سیاسی شیرازه/ محسن میرزایی: دانشکده فنی دانشگاه تهران در 16 آذر 32 شاهد حادثه‌ای بود که سال‌ها است به مرام جنبش دانشجویی ایران گره خورده است. سه نفر از دانشجویان در حالی که همراه با هم‌کلاسی‌های‌شان فریاد سر می‌دادند؛ «یا مرگ یا مصدق» با تیرهای دژخیمان پهلوی قربانی شدند تا وقتی نیکسون معاون رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا به دانشگاه تهران می‌آید، احساس کند که ایران پس از کودتایی که چند ماه قبل توسط کشورش و انگلیس در 28 مرداد همان سال انجام شد، در حال آرمش به سر می‌برد.

شاید اگر آن کودتا نبود، در 16 آذر هم این اتفاق نمی‌افتاد اگرچه سیاهه جنایت‌های نظام پهلوی علیه دانشجویان هیچ‌گاه به 16 آذر هم محدود نشد. بر این مبنا پیام 16 آذر ترکیبی بود از ضدیت با دو استبداد؛ استبداد داخلی و استبداد خارجی؛ پیامی که آن را با 13 آبان متفاوت می‌کرد چرا که این روز فقط پیام ضدیت با استکبار خارجی را دربرداشت.

امروز اما دقیقا 60 سال از آن 16 آذر می‌گذرد. با وقوع انقلاب اسلامی 57، حالا سال‌ها است که 16 آذر از یک منظر با 13 آبان همسو شده است چرا که در بزرگ‌داشت هر دوی آن‌ها، این استبداد و استکبار خارجی است که بر جای مانده و خبری از استبداد داخلی نیست.

اما طنز ماجرا این است که برخی از دانشجویان ماجرا را برعکس متوجه شده‌اند. همسویی برخی از جریان‌های دانشجویی که البته اکنون جایگاه چندانی در دانشگاه‌ها ندارند با سیاست‌های آمریکا، امری نیست که بتوان کتمان کرد. اگر اساس 16 آذر بر بیزاری دانشجویان از آمریکا شکل گرفته بود حالا برخی این روز را بزرگ می‌دارند و هم‌زمان با آن در زیر عَلَم آمریکا سینه می‌زنند در حالی که این عَلَم همانی است که در زیرش، سربازان محمدرضا شاه پهلوی آن سه دانشجو را غرق در خون خود کرده بودند.

اما فارغ از این گروه حداقلی در دانشگاه‌ها، بسیاری از جریان‌ها و تشکل‌های دانشجویی هم‌چنان به خونی که جنبش دانشجویی در مسیر آمریکاستیزی داد، وفادار مانده‌اند. بر این اساس 16 آذر هر سال به یک مانور ضد آمریکایی در دانشگاه‌ها تبدیل می‌شود چرا که نه تنها این آمریکا با آمریکا 32 تفاوتی ندارد بلکه‌ جری‌تر از قبل نیز شده است.

اما امسال و امروز، شرایط کمی خاص‌تر از سال‌های گذشته است. علاقه زایدالوصف عده‌ای از عاشقان مست و مدهوش عظمت پوشالی آمریکا به برقراری روابط سریع با آمریکا، امسال بیش از 8 سال گذشته در عرصه رسانه‌ها دیده می‌شود و این در حالی است که پرزیدنت اوباما! هر روز به یک بهانه به ما یادآوری می‌کند که گزینه نظامی هم‌چنان و مثل همیشه روی میز است! به نظر می‌رسد ضروری است که 16 آذر امسال نیز مانند 16 آذر 32 دو بعد داشته باشد؛ اگر در آن سال دانشجویان علیه استبداد داخلی و استبداد خارجی متصل به یکدیگر شوریدند، امسال هم باید علاوه بر فریاد زدن بر سر استکبار خارجی، به دوستان داخلی او نیز تشری زد بلکه کیف کوک شده‌شان پاره شود.