از شاعر برجسته شیرازی تقدیر میشود
احد دهبزرگی، از زمره شاعران فعال و پویای آئینی و انقلاب اسلامی به شمار میرود، او در پرورش نسل عظیمی از شاعران نقش برجستهای ایفا کرده است.
به گزارش شیرازه به نقل از فارس قرار است هشتم بهمن ماه در سازمان رسانهای هنری اوج از مقام ادبی وی تجلیل شود. با «رضا اسماعیلی» راجع به شعر و شخصیت «احد دهبزرگی» به گفتوگو نشستهایم.
* یکی از مردمیترین شبهای شعر عاشورایی شب شعر عاشورای شیراز است
_ آقای اسماعیلی! هر ساله یک برنامهای با عنوان «شبهای شعر عاشورا» در شیراز برگزار میگردد که یکی از دستاندرکاران آن برنامه آقای احد دهبزرگی است. او در راه تعالی ادبیات انقلاب اسلامی و همچنین ادبیات عاشورایی گامهای بلندی برداشته است. میخواستم ببینم شما هم تا به حال به شبهای شعر عاشورا رفتهاید یا خیر؟ از این رهگذر به معرفی ایشان بپردازید.
در مورد شبهای شعر عاشورا که امسال بیست و هشتمین دورهاش در شیراز برگزار شد، من هم توفیق داشتم هم سال گذشته و هم امسال به صورت پیوسته شرکت کردم و این را به یقین میتوانم بگویم که یکی از مردمیترین شبهای شعر عاشورایی شب شعر عاشورای شیراز است که خیلی از شاعران -هم از شاعران پیشکسوت و هم از شاعران جوان حتی- حاضرند با هزینه شخصی خودشان در این شب شعر شرکت کنند و از استقبال مردمی بسیار بالایی برخوردار است. بسیاری از مردم شعردوست شیراز برنامهریزی میکنند که این دو سه روز را که شب شعر برگزار میشود شرکت کنند و با اعتقاد و اخلاص بالایی هم شرکت میکنند؛ حتی نیت میکنند که بیایند در این شب شعر خدمت کنند. این توفیق را خدا شامل حال من هم کرد که سال گذشته و امسال شرکت کنم، البته در سال های قبل هم من با آقای دکتر سنگری در ارتباط بودم و هم نشریاتی که شب شعر عاشورا چاپ میکرد به دستم میرسید و با حاجآقا احد ارتباط داشتم.
* نطفه شب های شعر عاشورا این گونه بسته شد
_ نقش احد دهبزرگی در برپایی شبهای شعر عاشورا از نظرگاه حضرتعالی چگونه است؟
خود آقای ده بزرگی یکی از چهرههای شاخص و یکی از استوانههای شعر آئینی است که تمام زندگی خودش را وقف خدمت به فرهنگ حسینی و فرهنگ عاشورایی کرده و من تا آن جا که اطلاع دارم و گپ و گفت صمیمانهای که داریم، میگوید از بعد از انقلاب با آقای محمدعلی مردانی و خسرو آقایاری -که در واقع این عزیزان دوستان گرمابه و گلستان هم بودند- این بزرگواران نطفه شعر شب عاشورا را بستند. با هم عهد میکنند که برای خدمت به فرهنگ عاشورا چنین شب شعری را بنیان گذاری کنند ولی با توجه به این که ابزارش را نداشتند و دست شان برای برگزاری آن خالی بوده بزرگواری به نام آقای فرهنگ متولی میشود، میگوید شما ساز و کارهای برگزاری چنین شب شعری را فراهم کنید و من هم حمایت میکنم تا با هزینه من هر سال این برنامه اجرا شود. با حمایت حاج آقا فرهنگ و با همت این سه بزرگوار نطفه شب شعر بسته میشود و از سال 1364 تا به امروز به صورت پیوسته و مردمی و گسترده این شب شعر برگزار میشود.
_ آقای اسماعیلی! اولین دیدار شما با آقای ده بزرگی در همین شبهای شعر عاشورا بوده است؟
من اولین دیداری که با آقای دهبزرگی داشتم در دیدارهای سالانه شاعران با مقام معظم رهبری بود که مقام معظم رهبری در آن موقع که رئیس جمهور هم بودند این دیدارها را با شاعران داشتند و من از همان دهه اول انقلاب در دیدار با مقام معظم رهبری، آقای دهبزرگی را زیارت کردم. بعد هم در کنگرههای شعر دفاع مقدس که به صورت سالانه برگزار میشد، توفیق این دیدار دوباره حاصل میشد. همچنین در کانونهای شعر و ادب دانشآموزی ایشان را زیارت میکردم، چون بعد از شکلگیری کانونهای شعر و ادب در آموزش و پرورش که باز هم با همت آقای دهبزرگی و آقای خسرو آقایاری و حاجآقا مردانی بنیانگذاری شد، این ها در قالب اردوهای دانشآموزی هر ساله دانشآموزان برگزیده را دعوت میکردند و در استانها با برگزاری اردوهای دانشآموزی، کارگاهها و دورههای آموزشی برگزار میکردند که هم با مسائل صنایع ادبی آشنا شوند، هم شعر میخواندند و هم بحث اخلاق و خودسازی هم در کنارش بود و آموزشهایی که برای شعر آئینی لازم بود را به این دانشآموزان یاد میدادند. من به عنوان مدرس و داور توفیق داشتم که چند سال در این اردوها شرکت کنم.
یکی از پاتوقهای دیگری که باعث پیوند من و آقای دهبزرگی شد خود انجمن قلم ایران بود که از زمان تاسیس انجمن تا به امروز باعث افتخار من بوده که در کنار آقای دهبزرگی در جلسات انتخابات سالانه انجمن حضور پیدا میکردیم.
_ ایشان در انجمن قلم هم عضویت دارند؟
بله، ایشان عضو ثابت انجمن قلم هستند. در طول سال هم گاهی تلفنی به بهانههای مختلف با هم صحبت میکنیم و این ارتباط برادرانه و شاعرانه از دهه اول انقلاب تا به امروز برقرار بوده است.
* دهبزرگی شعر فخرفروشانه نمی گوید
_ اگر بخواهید شاخصههای شعر آقای دهبزرگی را برشمارید، جدیترین نکتهای که در شعر ایشان قابل رویت است کدام است؟
شعر آقای دهبزرگی در واقع یک شعر بیادعا و بیتکلف و ساده و صمیمی است؛ یعنی شعر فخرفروشانه نیست. حاجآقا دهبزرگی به خاطر همان خلوص نیتی که در خدمت به فرهنگ و شعر آئینی دارد سعی کرده با تواضع و فروتنی تمام در این مسیر گام بردارد و در واقع خودش را وقف خدمت به ادبیات عاشورا بکند. بزرگترین شاخصه شعر ایشان آن صبغه آموزشی شعر ایشان است، یعنی با سرودن شعرها، سرودها، نوحهها و مرثیهها سعی میکند برای نوجوانان و جوانانی که میخواهند در این عرصه گام بردارند الگوسازی کند. بسیاری از شعرهای ایشان به صورت سرود دانشآموزی اجرا شده، بسیاری در قالب نوحههای عاشورایی توسط مداحان اهل بیت اجرا شده و حتی در گویش محلی و لهجه شیرازی هم آقای دهبزرگی شعرهای فراوانی گفته که در بین شیرازیها زمزمه میشود. در بحث آموزشی و تعلیمی به خصوص صبغه اخلاقی شعرهای ایشان زبانزد است، یعنی سعی میکند از زبان شعر برای ترویج آموزههای اخلاقی، دینی و انقلابی استفاده بکند. هرچند چون ایشان معلم هستند، شعر ایشان از آرایههای کلامی هم بهرهمند است.
_ دهبزرگی به نظر من عمر خودش را صرف تعلیم و تربیت شاعران جوان کرده، یعنی زندگی دهبزرگی بیشتر صرف پرورش شاگردانش شده است. امروز وقتی شاگردان دهبزرگی را میبینیم، چه درسی باید از این گونه سلوک گرفت؟
در کسوت معلمی آقای دهبزرگی یک ویژگی برجستهای که دارد و من فکر میکنم در سایر معلمها این ویژگی کمرنگتر است این است که ایشان دوست دانشآموزان و شاگردان خودش است، یعنی اصلا از موضع معلمی و استادی با شاگردان خودش و نسل جوان برخورد نمیکند. این ویژگی باعث شده شاگردان آقای دهبزرگی خیلی او را دوست داشته باشند و این بزرگوار در همه زمینهها سعی کرده برای آنها گرهگشا باشد.
* او برای شاگردانش دوست و رفیق و پدر است
حتی واسطه خیر شده و واسطه ازدواج بسیاری از شاگردانش خودش بوده. مثلا شاعر جوان ما هاشم کرونی واسطه ازدواجش آقای دهبزرگی بوده و حتی محمدامین جعفری هم ایشان واسطه ازدواجش بوده و به او کمک کرده. همین دوست و رفیق و پدر بودن در کنار معلمی و استادی یک ویژگی است که باعث شده شاگردانش خیلی دوستش داشته باشند.
_ اگر بخواهید برای آقای دهبزرگی یک صفت زیبنده به کار ببرید او را چه مینامید؟
«استاد دوست» فکر میکنم زیبندهترین صفت برای ایشان باشد.