به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی شیرازه، مقام معظم رهبری همواره به مقوله‌ فرهنگ و عناصر فرهنگی در روند تحولات جامعه توجه ویژه داشته‌اند. ایشان توقعات ضروری خود را از مجاری گوناگونی به گوش مردم و مسئولین رسانده‌اند، ازجمله توصیه‌های ایشان به شورای عالی انقلاب فرهنگی، مباحثی چون لزوم مهندسی فرهنگی، لزوم حضور شورا در مراحل تدوین برنامه‌های پنج‌ساله‌ توسعه، ضرورت تهیه‌ طرح جامع تحول در نظام‌های آموزشی کشور و ضرورت وجود «پیوست فرهنگی» برای طرح‌ها و فعالیت‌های اجرایی بوده‌ است.

‏

پیوست فرهنگی درواقع مجرایی است که از طریق آن پیشرفت، بدون آسیب رساندن به هویت فرهنگی و بومی و بدون تغییر ارزش‌های فرهنگی و دینی صورت می‌گیرد؛ اگرچه جهت‌گیری پیوست فرهنگی به سمت حفظ ارزش‌ها و میراث فرهنگی است، اما در همان حال زمینه‌ساز اجرای موفق و صحیح پروژه‌های عمرانی نیز خواهد بود. اجرای پروژه‌های سازگار با فرهنگ بومی و توجه به ویژگی‌های روان‌شناختی و فرهنگی افراد جامعه از مؤلفه‌های مهم موفقیت اجرای پروژه است.

‏بنابراین پروژه‌ها و طرح‌های اقتصادی از یکسو در زمینه فرهنگی معینی اجرا می‌شوند و تحت تأثیر آن قرار دارند و از سوی دیگر بر فرهنگ موجود تأثیر می‌گذارند و شیوه زندگی افراد جامعه را تغییر می‌دهند. تهیه پیوست فرهنگی، شناسایی مؤلفه‌های فرهنگی مهم و تأثیرات عمده این مؤلفه‌ها بر طرح‌ها و سیاست‌های اقتصادی است.

سیاست‌های توسعه‌ای، باعث ایجاد دگرگونی‌هایی در حوزه‌های اجتماعی می‌شود

سیاست‌های توسعه‌ای در جامعه، باعث ایجاد ‏تغییرات و دگرگونی‌هایی در حوزه‌های اجتماعی می‌شود، این تغییرات در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در مواردی ملموس و بی‌واسطه است، زیرا هدف اجرای پروژه‌های عمرانی، دستیابی به تغییرات و دگرگونی‌های مشخصی در این حوزه‌هاست. در اجرای هر پروژه و اعمال هر سیاستی، اهداف مشخصی وجود دارد و انتظار می‌رود اجرای پروژه و پیامدهای حاصل از آن، منجر به حل مسئله و ارتقای کیفیت زندگی اعضای جامعه هدف شود.

احمد همتی بوشهری، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری شیراز  در گفتگو با شیرازه با تأکید بر لزوم پیوست فرهنگی گفت: این موضوع از مؤکدات رهبر معظم انقلاب در ترویج سبک زندگی اسلامی است که در حوزه فرهنگی شهر این مقوله را به‌صورت کلان به‌عنوان راهبرد خود قرار داده است.

به گفته وی، کلیه فعالیت‌های حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی شهر اعم از اجرای جشنواره‌ها و برنامه‌‌‌های اجتماعی و ورزشی در حوزه تربیت‌بدنی و اجتماعی و ورزشی به‌موازات برنامه‌ها و پیوست فرهنگی در حال اجراست.

اجرای طرح اثربخشی مسائل فرهنگی در اجرای پروژه‌های شهر

معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری شیراز با تصریح بر اجرای طرح اثربخشی مسائل فرهنگی در اجرای پروژه‌های شهر گفت: این طرح هم‌اکنون در حوزه پروژه‌های شهری و خدماتی در حال اجرا است که به نیازسنجی مباحث فرهنگی مبادرت ورزیده و مسائل فرهنگی را مطالبه می‌کند.

همتی بوشهری خاطرنشان کرد: این طرح به دنبال باز خود مبحث فرهنگی پروژه‌های شهری در حال انجام است تا بدون ملاحظه و مطالبه و افق دید اثرات فرهنگی، پروژه و برنامه‌ها اجرا نشود.

تا زمانی که اثرات فرهنگی پروژه‌ای دیده نشود، نمی‌توان آغاز و استمراری برای آن طرح مدنظر قرار داد

وی با بیان اینکه تا زمانی که اثرات فرهنگی پروژه‌ای دیده نشود، نمی‌توان آغاز و استمراری برای آن طرح مدنظر قرار داد، گفت: به‌عنوان نمونه آموزش و ارتقای فرهنگ شهروندی طرحی نیست که به‌سرعت در حوزه‌های مختلف جواب بدهد و بازخورد آن را دید.

به گفته این مقام فرهنگی، باید با استفاده از ابزار فرهنگی و اسلامی اثرات فرهنگی در یک پروژه را ملموس کنیم تا شاهد سبک زندگی اسلامی باشیم.

ورود پیوست فرهنگی در ساخت مبلمان شهری

معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری شیراز با اشاره به ورود پیوست فرهنگی در ساخت مبلمان شهری تصریح کرد: در چارت جدید شهرداری، معاونت فرهنگی در قالب کارگروهی به بحث مبلمان فرهنگی طبق سیما، منظر و فضای ثبت شهری می‌پردازد.

هیچ‌کس نمی‌تواند ضرورت توجه به مسائل فرهنگی را در عرصه‌های مختلف نادیده بگیرد

حجت‌الاسلام امین رصاف، رئیس نهاد نماینده ولی‌فقیه در استان فارس نیز در رابطه با لزوم ضرورت پیوست فرهنگی در گفتگو با شیرازه اظهار داشت: هیچ‌کس نمی‌تواند ضرورت توجه به مسائل فرهنگی را در عرصه‌های مختلف نادیده بگیرد؛ چراکه تأثیر و اثری که امروز پدیده‌های مختلف بر فرهنگ ما دارند قابل‌انکار نیست.

وی بیان کرد: نمی‌شود به گسترش فضاهای مجازی بدون در نظر گرفتن پیوست فرهنگی توجه کنیم و نمی‌توان به عمران و ساخت‌وسازها بدون پیوست توجه کنیم چون ساده‌ترین سازه‌ها بر فکر ما تأثیر می‌گذارد.

به گفته دبیر جامعه اساتید فارس، معماری قطعاً بر روح انسان تأثیرگذار است و برخی فضاهای سنتی معماری، انسان را به سمت ارزش‌های انسانی سوق می‌دهند و بی‌شک سازه‌ها در فرهنگ می‌توانند تأثیرگذار باشند.

ساخت سازه‌های مبلمان شهری اگر بدون پیوست فرهنگی باشد، آسیب جدی را بر انسان می‌گذارد

حجت‌الاسلام رصاف تصریح کرد: ساخت خیابان و دیگر سازه‌های مبلمان شهری اگر بدون پیوست فرهنگی باشد، آسیب جدی را به‌طور آرام بر روح انسان می‌گذارد و این بی‌توجهی باعث آشفتگی روان اجتماعی می‌شود.

به اعتقاد رئیس نهاد نماینده ولی‌فقیه در استان فارس، فرهنگ موتور محرکه جامعه است که دیگر ابعاد جامعه از آن تأثیر می‌گیرند.

مسئولین متولیان فرهنگی هستند و نباید با جزیره‌ای کارکرده به فرهنگ غنی آسیبی برسانند

وی با اشاره به آثار باستانی و نوع نقش و نگارهای آن بیان داشت: بدون شک جامعه ایرانی دارای عقبه و فرهنگ غنی بوده‌ است که در هیچ‌کدام از نقش و نگارها ما تصویری از زنان برهنه را نمی‌بینیم و این نشان‌دهنده حجب فرهنگی ما دارد و از این فرهنگ غنی نمی‌توان به‌راحتی عبور کرد.

دبیر جامعه اساتید فارس خاطرنشان کرد: مسئولین متولیان فرهنگی هستند و نباید با جزیره‌ای کارکرده به فرهنگ غنی آسیبی برسانند.

رفتارهای پایدار فرهنگی در هر جامعه‌ای نضج و ریشه گرفته است

بهاره شفیعی، معاون فرهنگی اداره کل ارشاد فارس نیز در این راستا در گفتگو با شیرازه با بیان اینکه فرهنگ چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد، گفت: رفتارهای پایدار فرهنگی در هر جامعه‌ای نضج و ریشه گرفته است و این رفتارها پایدار گاه مثبت و سازنده و گاه منفی است که برای عبور از این رفتارهای منفی و اشکال ساز نیازمند زمان هستیم؛ چراکه عوامل فرهنگ‌ساز در جامعه ایستا هستند.

به گفته این فعال فرهنگی استان، مبلمان شهری و ساخت سازه‌ها، آداب‌ورسوم، هنر، اعتقادات و دیگر ابعاد شکل‌دهنده جامعه درواقع سبک‌های مختلف شاکله فرهنگ را تشکیل می‌دهند.

تحلیلی بر عوامل شکل‌دهنده فرهنگ

شفیعی با تحلیلی بر عوامل شکل‌دهنده فرهنگ بیان کرد: رویکرد یک فرهنگ باید به نحوی باشد که بتواند اشکالات و نقاط کور را تحلیل کند و آن را بر اساس عرف‌های جامعه احصا کند و برای سوق به این رویکرد باید یک سازوکار واحد در نظر در حوزه شهری و منطقه‌ای در نظر گرفت.

نقشه راه فرهنگی از ملزومات پیوست فرهنگی است

معاون فرهنگی اداره کل ارشاد فارس خاطرنشان کرد: نقشه راه فرهنگی از ملزومات پیوست فرهنگی است و فرهنگ باید بتواند اقداماتی در حوزه تکامل زیرساخت‌های اجتماعی و اقتصادی را با یک‌روند و سیر دقیق ایجاد کند.

محوریت سومین حرم اهل‌بیت(ع) را در تمامی فعالیت‌های خُرد و کلان‌ شهر مدنظر قرار دهیم

محمدرضا هاجری، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر شیراز نیز در این راستا تصریح کرد: باید جای شعار، سعی کنیم محوریت سومین حرم اهل بیت (ع) را در تمامی فعالیت‌های خُرد و کلان‌ شهر مدنظر قرار داده و پیوست‌های فرهنگی مناسب تهیه کنیم تا محوریت سومین حرم اهل‌بیت (ع) پررنگ‌تر موردتوجه عملی قرار گیرد.

پیوست فرهنگی؛ رسیدن به توسعه پایدار انسانی با محوریت فرهنگ ایرانی، اسلامی

بنابر گزارش شیرازه، گسترش فرایند پیوست فرهنگی در حوزه مدیریت شهری نقش بارزی در حذف تأخر فرهنگی بخش‌های مادی و معنوی فرهنگ شهری را به دنبال خواهد داشت.

شناخت کافی در مورد نیازهای پایدار محلات شهری همراه با ارزیابی و آموزش‌های فرهنگی مداوم و مستمر در حوزه اجرای طرح‌ها و پروژه‌های اقتصادی، اجتماعی، زیباسازی و عمرانی شهر در راستای این فرایند باید مورد اهتمام قرار گیرد

پیوست فرهنگی در جامعه برای رسیدن به توسعه پایدار انسانی با محوریت فرهنگ ایرانی، اسلامی در راستای مهندسی و مدیریت فرهنگی جامعه شهری امری ضروری است.

پیوست فرهنگی جامعه شهری در راستای حفظ میراث فرهنگی شهر، حفظ شیوه زندگی اسلامی و ایرانی جامعه شهرنشین، تقویت ارزش‌های والای ایرانی و اسلامی، بهبود مستمر و استمرار اعتقادات، ارزش‌ها و جهان‌بینی اسلامی در تمامی عرصه‌های روابط جامعه شهری، ارتقاء اخلاقی، انسانی و اسلامی در جامعه شهری، پایه‌ریزی یک هویت مشترک شهری بر مبنای ارزش‌ها و هنجارهای اسلامی و ایرانی برای مقابله با سبک زندگی جامعه شهرنشین غربی را به‌عنوان اصول ضرورت کند، سودمند و عمومی در حوزه مدیریت شهری همراه با کارکردهایی متنوع به دنبال خواهد داشت.

پیوست فرهنگی در راستای کاهش تضادهای فرهنگی و سیاسی شهروندان، مشارکت همه‌جانبه شهروندان در عرصه‌های مختلف مدیریت شهری، ارتقاء سرمایه‌های انسانی، اجتماعی و فرهنگی تمام ساکنین شهری، پرورش استعدادها، خلاقیت‌ها و نوآوری همراه با کارآفرینی و پویایی شهروندان اثر مثبتی بر فعالیت‌ها و اهداف حوزه مدیریت شهری جامعه ما خواهد گذاشت.

با ایجاد چنین زمینه‌هایی در سطح جامعه، کنترل و نظارت بر نابسامانی‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در شهر با تکیه‌بر هویت اسلامی، ایرانی و فرهنگ شهری کمک مؤثری بر توسعه همه‌جانبه و پایدار جامعه شهری خواهد داشت.

فرایند پیوست فرهنگی، احیاء و تقویت فرهنگ اسلامی شهر، افزایش اثربخشی فعالیت‌های اقتصادی،‌سیاسی و اجتماعی جامعه شهرنشین، حوزه مدیریت شهری را تسریع می‌بخشد. این فرایند در جامعه شهری ما باهدف افزایش پیامدهای مثبت فرهنگی، پروژه‌های عمرانی، فرهنگی و اجتماعی در حال اجرا در شهر، کاهش آسیب‌های فرهنگی طرح‌های مدیریت شهری، برنامه‌ریزی دقیق اجتماعی و فرهنگی را برای جامعه شهری ایران در راستای تقویت توسعه پایدار فرهنگ جامعه اسلامی در بر خواهد داشت.

مدیریت اجرایی شهرها و شوراهای اسلامی شهر، در کنار پاسداشت ارزش‌های اسلامی و انقلابی در شهرها و مشارکت پایدار شهروندان در نظام مردم‌سالاری دینی و شهری را باید از مهم‌ترین کانون‌های شکل‌گیری این فرایند در حوزه مدیریت شهری در دهه چهارم انقلاب دانست.

وجود نظم فرهنگی در جامعه شهری به‌عنوان یکی از اجزای اصلی پیوست فرهنگی مدیریت شهری است، شناخت واقعی فرهنگ محلات شهری برای بسترسازی طرح‌های عمرانی، اقتصادی، اجتماعی و تربیتی شهر امری لازم و ضروری است؛ بر این اساس فرهنگ و توسعه آن از طریق فرایند پیوست فرهنگی مدیریت شهری منجر به پیشرفت زندگی جامعه باهدف تحقق ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی خواهد شد.

با توجه به این امر و با تأکید بر مروری بر یافته‌ها و مقاله‌های جمع‌آوری‌شده و با استفاده از روش اسنادی و مطالعه کتابخانه‌ای، راهکارها و راهبردهایی از بعد جامعه‌شناختی در حوزه مدیریت شهری مورد تأمل قرار خواهیم داد.