در میزگرد بررسی عملکرد نمایندگان مجلس دهم مطرح شد:
قادری: نماینده یک حوزه انتخابی، آئینه تمام نمای فضایل مردم آن منطقه است//طاهری: در مجلس دهم شفافیت وجود نداشت/ لیست دادن در کلان شهرها دست مردم را برای یک انتخاب خوب و مناسب می بندد//خسروانیان: در مجلس، سیاهی لشکر نمی خواهیم/ مجلس نیازمند حضور متخصصان در حوزه های مختلف است؛ متخصصانی که جز مردم به چیز دیگری نیندیشند
میزگرد بررسی عملکرد نمایندگان در مجلس دهم با حضور نماینده ادوار گذشته مردم شیراز، فعال سیاسی و خبرنگار پارلمانی ایرنا در دفتر پایگاه خبری تحلیلی شیرازه برگزار شد.
به گزارش شیرازه، دورهٔ دهم مجلس شورای اسلامی از ۸ خرداد ۱۳۹۵ رسماً آغاز شد. مجلس دهم ۲۰۰ قانون تصویب کرد که بیشتر آن لوایح دولت بود. با پایان دوره دهم مجلس، دوازده سال نمایندگی و ریاست علی لاریجانی هم به پایان رسید. او از حضور در انتخابات دوره یازدهم مجلس خودداری کرد.
در ۱۱ خرداد ۱۳۹۵ انتخابات هیئت رئیسه دائم مجلس دهم برگزار شد. پس از اعلام نتایج هیئت رئیسه موقت، محمدرضا عارف از نامزد شدن در کل ارکان هیئت رئیسه مجلس دهم انصراف داد و در نتیجه علی لاریجانی از لیست امید با کسب ۲۳۷ رأی در مقابل ۱۱ رأی کواکبیان و ۲۸ رأی سفید به ریاست مجلس رسید.
مسعود پزشکیان و علی مطهری نیز از فراکسیون و لیست امید اصلاح طلبان به ترتیب با ۱۵۷ و ۱۳۳ رأی به عنوان نایب رئیس اول و دوم دست پیدا کردند. این ترکیب در سال دوم و سوم و چهارم، ثابت ماند.
به گفته علی اصغر یوسف نژاد، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، در دوره دهم ۷۱۶ طرح و لایحه برای بررسی ارائه شده که از این تعداد ۴۸۳ مورد طرح، ۲۲۱ مورد لایحه و ۱۲ مورد طرح شورای عالی استان‌ها بوده؛ در نهایت ۱۷۵ قانون تصویب و برای اجرا به دولت ابلاغ شد که ۶۹ مورد طرح و ۱۰۶ مورد مربوط به لوایح دولت است.
وی همچنین تعداد قوانین مصوب در دوره‌های دهگانه مجلس شورای اسلامی را به تفکیک این گونه بیان کرد؛ دوره اول ۳۸۴، دوم ۳۲۳، سوم ۲۳۶، چهارم ۳۴۹، پنجم ۳۶۱، ششم ۳۹۸، هفتم ۳۴۱، هشتم ۳۵۲، نهم ۲۰۹ و دهم ۱۷۵ قانون. این توضیح را هم یوسف نژاد داد که تعداد قوانین مصوب نمی‌تواند شاخصی برای بررسی عملکرد نمایندگان در آن دوره باشد، چون گاهی برخی قوانین مواد بسیاری دارد که بررسی آن زمان زیادی از نمایندگان می‌گیرد.
در راستای بررسی میزان عملکرد نمایندگان شیراز و فارس در دهمین مجلس شورای اسلامی، میزگردی با همین عنوان در دفتر پایگاه خبری تحلیلی شیراز برگزار شد.
میهمانان این میزگرد، دکتر جعفر قادری، نماینده ادوار گذشته و منتخب مردم شیراز و زرقان در یازدهمین دوره از مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، خانم منصوره طاهری، فعال در حوزه های سیاسی و زنان در شیراز، و سجاد خسروانیان، بخشدار سابق همایجان، و خبرنگار سابق پارلمانی ایرنا در مجلس شورای اسلامی بودند.
تحلیل ساختار موجود و جایگاه مجلس شورای اسلامی
شروع بحث با بررسی ساختار موجود و جایگاه مجلس شورای اسلامی بود. در ابتدا دکتر جعفر قادری ضمن تشکر از پایگاه خبری تحلیلی شیرازه که در طلب مطالبات مردم از متخصصین و مسئولین و دولت فعالیت ویژه دارد؛ با بیان اینکه متاسفانه اتفاقاتی در مجلس دهم افتاد که باعث شد مجلس جایگاه خود را از دست بدهد، اظهار داشت: مجلس شورای اسلامی، امروزه آن جایگاهی که باید داشته باشد را ندارد و همین امر، کار مجلس یازدهم در این مورد برای حفظ جایگاه و اقتدار مجلس و ارتباط با مردم جهت ریل گذاری برای قوای مجریه و قضائیه و نظارت بر عملکرد دستگاههای اجرایی را بسیار سخت می کند.
وی با ابراز امیدواری از اینکه خدا این توفیق را نصیب منتخبین مردم در مجلس یازدهم بکند تا در عملکرد خود موفق باشند، تصریح کرد: حضور مردم در انتخابات مجلس یازدهم، نشان از عملکرد ضعیف مجلس دهم داشت. همچنین اوضاع اقتصادی هم شرایط سخت تری را برای مجلس یازدهم به وجود آورده است.
در ادامه سجاد خسروانیان در این رابطه گفت: وقتی می خواهیم عملکرد و کارکرد یک نهاد را بررسی کنیم، باید به وظایف پیش بینی شده برای آن نهاد رجوع کنیم.
در ادامه پرسیدیم "سازوکارهای فعلی در جامعه به این شکل است که آنچنان که باید و شاید افراد به مردم معرفی نمی شوند چه راهکارهایی برای این معضل پیشنهاد می کنید؟"
قادری در این مورد، با تصریح بر اینکه قانون برای برگزاری آن باید در مجلس یازدهم اصلاح شود، گفت: نظام پارلمانی و انتخابات ایران، ایراداتی دارد. در بیشتر کشورهای دنیا پارلمان دو مجلسی است و نمایندگان، خودشان را متعلق به یک منطقه نمی‌دانند و بر مدار تخصص کارها را دنبال می‌کنند و تعلقات منطقه‌ای در مجلس معتمدین تاثیر گذار است؛ در کشور ما هر دو مجلس در یک مجلس تلفیق شده و نقش ها که بعضاً در تضاد با هم است را نمایندگان برعهده دارند که با این اوصاف، برآورده کردن توقعات مردم سخت می‌شود.
به گفته این استاد دانشگاه شیراز، اگر نمایندگانی که انتخاب می شوند، متخصص، مردمی، پاکدست، وقت گذار، سالم و شفاف، و آشنا و مسلط به حوزه قانونگذاری باشند و تخصص کافی هم داشته باشند، بهتر و موثرتر می‌توانند قانونگذاری کنند و مطالبات مردمی را برآورده نمایند؛ و بدور از تعلقات قومی و محلی کار نمایندگی را دنبال کنند.
این نماینده سابق مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی افزود: در این رابطه، نیاز به اصلاح نظام انتخاباتی است. در این راستا، من ۳ طرح دارم که با انتخاب نظام انتخاباتی (تناسبی)، ایرادات و کاستی های نظام فعلی (اکثریتی) را برطرف می کند و از هر طیف و جریان، متخصصین را انتخاب می نماید. حوزه‌ها به حوزه‌های اصلی و فرعی تقسیم شده و افراد در سطح استانی انتخاب می شوند، در عین حالی که افراد بومی امکان انتخاب شدن را دارند.
در اصولی همچون اصل ۸۸ و ۹۰ قانون اساسی دست مجلس برای نظارت بر قوه مجریه و قوه قضایی باز است در این مورد مجلس دهم چقدر موفق بوده است؟
قادری در پاسخ به سوال فوق خبرنگار ما تصریح کرد: اگر وظیفه مجلس را قانونگذاری و نظارت بدانیم، در مجلس دهم به وظیفه نظارتی هم مثل وظیفه قانونگذاری خوب عمل نشده است.
منتخب مردم شیراز و زرقان در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس دهم به جای اینکه مجلس مسلط بر قوای دیگر باشد، قوه مجریه و قضائیه مسلط بر مجلس بود؛ چون رئیس محور بود و نمایندگان هم که در این مجلس حضور داشتند، با خودشان هم درگیر بودند و در کل، معلوم نبود مجلس دهم اصولگرا، اصلاح‌طلب، یا مستقل است و اقتدار لازم را نداشت. پس، از مسائل اساسی کلانی چون مسئله بنزین، تحقیق و تفحص ها، و استیضاح ها، دور نگه داشته شد.
وی تأکید کرد: شان و جایگاه مجلس در دوره دهم زیر سوال رفت و در این دوره، مجلس از مردم فاصله گرفت و عدم تلاش برای اصلاح فضای کسب و کار و مجموعه این عوامل، باعث شد که نتوانند تسلط کامل و کافی بر قوه مجریه داشته باشد.
به عقیده قادری، ایرادات و اشکالات زیادی بر کار مجلس دهم وجود دارد از جمله در فسادهای مالی، و انجام کارهای سلیقه‌ای در دولت، متاسفانه مجلس اقتدار لازم را نداشت و در راس بودن مجلس را زیر سوال برد.
منصوره طاهری، فعال در حوزه سیاست و امور زنان هم در ابن رابطه اظهار داشت: اصل ۹۰ بحث نظارتی بر همه دستگاهها است. یک بخش را دکتر قادری خوب اشاره کردند. مجلس دهم، رئیس محور شده بود و ایراد آن هم ضعف در نماینده‌ها بود.
به گفته وی، شاید اگر نمایندگان متخصص و متعهد داشتیم، این اختیار را به رئیس مجلس نمی‌دادند؛ اما اینکه چه می شود که چنین نماینده هایی انتخاب می شوند، به قبل از انتخابات برمی گردد.
این نامزد یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی ادامه داد: مورد دیگر در این بحث، حضور نمایندگان در لابی هاست که آنها را از وظیفه اصلی خود دور می‌کند و شاهدیم که این مسئله در مجلس دهم زیاد اتفاق افتاد.
این فعال سیاسی افزود: مورد دیگری که باید به آن رسیدگی شود، بحث قانون برای تایید صلاحیت نمایندگان است. پس بحث نظارتی اول باید بر خود نمایندگان باشد و این هم به بحث قانونگذاری در این مورد برمی‌گردد؛ ضمن اینکه در دوره دهم، شفافیت هم در مجلس وجود نداشت و به نظر من نظارت باید از خود مجلس شروع شود و امیدواریم در مجلس یازدهم هم شفافیت قانونگذاری و هم نظارت به خوبی دنبال شود.
خسروانیان در ادامه مباحث مطرح شده اظهار داشت: به طور طبیعی در یک بررسی اجمالی مشاهده می کنیم بسیاری از ضعف ها و مشکلات موجود در کشور به بحث نظارت و قانونگذاری برمی گردد.
به عقیده این خبرنگار پارلمانی، مجلس شورای اسلامی در دوره های مختلف گام هایی را در حوزه قانون گذاری و نظارت برداشته است، اما در برخی دوره ها بیشتر به یک بعد یعنی قانون گذاری توجه شده و بعد نظارت رها شده است.
این خبرنگار سیاسی تصریح کرد: رها شدن یا کم رنگ شدن بُعد نظارت در مجلس شورای اسلامی دلایل مختلفی دارد؛ اما شاید مهمترین دلیل آن به قبل از انتخاب یک فرد به عنوان نماینده مردم بازگردد، با توجه به اینکه در کشور ما احزاب کارکردی ضعیف و فرمالیته دارند و اکثر احزاب ژله ای و خانوادگی هستند. این احزاب در انتخابات نمی توانند نمایندگانی قوی و متخصص به مردم معرفی کنند، یا اگر معرفی کردند، افراد انتخاب شده پس از ورود به مجلس، هیچ تعهد و پایبندی به حزبی که از او حمایت کرد، ندارد.
وی افزود: هیچ نظام ارزیابی و نظارتی در خصوص بررسی عملکرد نمایندگان و تطبیق آن به شعارهای آنان در زمان انتخابات وجود ندارد. لذا باید یک چارچوب درستی برای شکل گیری احزاب فراگیر در کشور پیش بینی شود.
«نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی عصاره یک ملتند.» آیا نمایندگان دوره دهم عصاره ملت بودند؟
قادری با یادآوری اینکه این جمله از حضرت امام (ره) است گفت: وقتی مجموعه ای در یک حوزه انتخابی جمع می‌شوند و فردی را معرفی می کنند، آن فرد باید آیینه تمام نمای ظرفیت ها و توانایی های آن حوزه، و در مجموع عصاره کل ملت ایران باشد و عملکردهای ایشان باید فضایل یک ملت را نشان دهد.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، نماینده‌ای که وارد این عرصه می شود، اول باید خودش شفاف باشد تا بعد بتواند نسبت به دیگران رفع ابهام کنند. اگر خودش دارای کاستی و نقص باشد، نقطه ضعف دارد و ایرادات دیگران را نمی‌تواند رفع کند.
وی تأکید کرد: انتظار داریم در میان مطرح شدگان، مردم سعی‌کنند بهترین ها را انتخاب کنند و فرض هم بر این است که فرآیند یا روال صحیح باشد، پس منتخب مردم باید آیینه تمام نمای فضائل مردم باشد؛ چراکه با نگاه کردن به آن نماینده، مردم یک منطقه به ذهن می آیند و جایگاه آن منطقه در مسائل مختلف مشخص می شود.
منتخب مردم شیراز و زرقان در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: نباید مسائل حاشیه‌ای و اصلی بر مردم غلبه می‌کند و فضا به سمت و سویی برود که رای دادن به شکلی لیستی شود، اگرچه گاهی هم رای دادن مردم، عملاً عدم رای دادن به عده ای خاص است، که باز هم کار غلطی است و تحت تاثیر بعضی مشکلات یا وعده های غیر عملی، رأی مردم به هرز می‌رود و کسانی به جایگاه نمایندگی سوار می شوند که در حد و اندازه نماینده آن منطقه نیستند. این بخش به نظام انتخاباتی و بخشی هم به قانون انتخابات برمی گردد.
در ادامه، طاهری با تأکید بر اینکه این جمله درست و یک اصل است تصریح کرد: اما اینکه چگونه محقق می شود، جای بحث دارد. وقتی این جمله را می‌شنویم، احساس می‌کنیم که نخبگان باید خود را در معرض انتخاب قرار دهند؛ اما بخش دیگری از این جریان، به انتخاب مردم برمی‌گردد.
به گفته این بانوی فعال در حوزه سیاست، انتخاب خود مردم، یک مجلس قوی و فاضل را رقم می زند. پس انتخاب کننده هم نقش اساسی در تحقق این جمله دارد؛ اگرچه بسیاری از متخصصین ما به دلیل فضای جوزده سیاسی، حاضر به ورود به این عرصه نمی‌شوند و متدینین هم به همین دلیل وارد نمی‌شود و این است که دست مردم را برای انتخاب افضل می‌بندد. لیست دادن در کلان شهرها هم دست مردم را برای یک انتخاب خوب و مناسب می بندد.
وی خاطرنشان کرد: البته در نظام سیاسی غیر سالم و نظام حزبی معیوب، در این مورد صرفا نباید نمایندگان مجلس دهم را زیر سوال ببریم، بلکه افرادی را هم باید زیر سوال برد که این نامزدها را در لیست معرفی کرده و به مردم برای انتخاب مناسب معرفی می کنند و این اتفاق، به دلیل جریان سیاسی معیوب روی می دهد. نظام‌سیاسی معیوب، خطاهای انتخاب افراد معرفی شده از سوی خود را هم به گردن نمی‌گیرند.
خبرنگار پارلمانی سابق ایرنا هم در این رابطه گفت: برای آنکه مجلس شورای اسلامی به راس امور بازگردد، نیازمند بازنگری در بسیاری از قوانین در انتخابات هستیم. باید فضای انتخابات به گونه ای طراحی شود که تنها افراد متصل به اربابان قدرت و ثروت به این مجلس راه پیدا نکنند، شیوه تبلیغات کاندیدای انتخابات باید تغییر پیدا کند. روند بررسی صلاحیت ها باید دقیق تر و حرفه ای تر شود. افراد بدون برنامه وارد مجلس نشوند.
به گفته خسروانیان، در انتخابات مجلس یازدهم نیز شاهد بودیم بسیاری از کاندیداها تنها شعار دادند و برنامه اجرایی و عملیاتی نداشتند؛ نماینده ای که طرح و برنامه از قبل ندارد، نمی تواند نماینده ای کارآمد باشد. در مجلس، سیاهی لشکر یا بار اضافه نمی خواهیم. مجلس نیازمند حضور متخصصان در حوزه های مختلف است. متخصصانی که جز مردم به چیز دیگری نیندیشند.
وی تصریح کرد: متاسفانه برخی نمایندگان جایگاه قانون گذاری و نظارت را با جایگاه اجرایی قوه مجریه اشتباه گرفته اند و بجای تلاش برای نوشتن طرح و تصویب آن در مجلس و ایفای نقش نظارتی، به دنبال گرفتن امتیاز فلان پروژه یا انتصاب فلان فرد در فلان پست مدیریتی هستند که این به جایگاه مجلس ضربه می زند.
چرا مجلس دهم مجلس پرحاشیه بود؟
قادری با یادآوری اینکه اتفاقاتی در دوران مجلس دهم افتاد، مثلاً در جریان بنزین، یک موازی‌کاری در مجلس شکل گرفت و علتش هم خود مجلس بود؛ چون به موقع تصمیم گیری نکرد، گفت: یکی دیگر از دلایل این امر، جلسات استیضاح هاست، یا در مسائل و موضوعات دیگر مثل شعارها و اولویت بندی هایی که اولویت زندگی روزمره مردم نبود، و بعضی مسائل دیگر که حاشیه را به اصل کشاند و بلعکس.
به گفته وی، اینکه مجلس طرحی را با آراء زیاد ارائه داده، اما پای امضای آن نایستد، و همچنین اتفاقات خوبی که در جبهه مقاومت افتاد، اما مجلس با آن همراه و هماهنگ نبود و باعث شد کار جریان مقاومت به کندی پیش رود، و در بحث فضای کسب و کار هم در چهار سال گذشته نه تنها بهبود حاصل نشد، که حتی بدتر هم شد، و مجلس دهم در جهت مردمی کردن اقتصاد کاری انجام نداد، از دیگر دلایل حاشیه ساز شدن این دوره از مجلس است.
وی افزود: البته این مجلس خودش هم مردمی نبود چراکه حتی اگر نمی‌تواند کاری انجام دهد، لااقل می توانست شنونده خوبی باشد، که این کار را هم انجام نداد و در جهت داخلی سازی ومبارزه با فساد هم کاری انجام نداد، و دخالت هایی که دولت در مسائل و موضوعاتی داشت و اقتصاد را به هم ریخت، باعث شد مجلس در حاشیه قرار بگیرد. در بحث‌های نظارتی، همه این اتفاقات افتاد و مجلس دهم هم بر خودش و هم بر دیگران خوب نظارت نکرد و مجموعه این عوامل باعث شد که در حاشیه باشد.
طاهری هم گفت: یک مورد دیگری که در تکمیل صحبت های دکتر قادری می‌توان اضافه کرد، این بود که مجلس دهم به عنوان اصلاح طلب رای آورد و همراهی و همسویی بیش از حد مجلس با دولت و تبدیل به نماینده دولت شدن، در مباحث مختلف دست مجلسی ها را بست، در صورتیکه از ارتباط نزدیک و مدیون بودن نمایندگان، چه در انتخاب حوزه انتخابیه، و چه در امتیازاتی که از دولت گرفت، دست مجلس را بست تا صدای ملت نباشد و چشمانشان را بر اقدامات بد اقتصادی دولت ببندد و در مقابل آن سکوت کند و کاری انجام ندهد. این مسئله به ضعف و نحوه انتخابات برمی‌گردد. این همه ضعف و انفعال را هیچگاه در مجلس نداشتیم.
به عقیده وی، اکثریت نمایندگان در دوران انتخابات شعارهایی داده اند که هیچ ارتباطی با وظایف نمایندگی مجلس شورای اسلامی ندارد و برای محقق کردن این شعارها مجبور می شوند از وظایف نظارتی خود چشم پوشی کنند.
خسروانیان هم در تکمیل مباحث مطرح شده گفت: یک بُعد دیگر در انتخابات مجلس شورای اسلامی، بُعد مالی است. طبیعتا اگر کسی توان مالی لازم را نداشته باشد، حتی اگر توانمندی های لازم برای ورود به قوه مقننه را داشته باشد، نمی تواند به مجلس ورود پیدا کند. لذا گاهی فرد برای ورود به مجلس، متوسل به برخی اربابان قدرت و ثروت می شود و همین امر استقلال را از یک نماینده در بحث قانونگذاری و نظارت می گیرد.
چرا هیچ نظارتی بر کارنامه نمایندگان مجلس وجود ندارد؟
قادری ساز و کارهای پیش‌بینی شده در نظارت بر مجلس را یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی ایران دانست که هیچ کس نمی تواند نماینده را از مجلس بیرون کند یا مجلس را منحل نماید، اما تصریح کرد: از طرف دیگر، نهادهای نظارتی که می‌توانند بر کار مجلس نظارت کنند، نهادهای مدنی و سیاسی هستند. این بررسی شما از مجلس دهم در آغاز مجلس یازدهم، باعث می شود که مجلس یازدهم وارد ایرادات مجلس قبل نشود.
به گفته وی، در ساختار انتخاباتی، باید افراد توانمند از هر گرایش سیاسی ورود کنند، نه اینکه نماینده ای ۴ سال با حمایت افرادی رأی بیاورد و دیگر از او حمایت نشود و کسی پاسخگوی عمل نامناسب این نماینده نباشد. اگر این نظام اصلاح شود، اتفاقات خوبی خواهد افتاد، و به سمت دولت در سایه رفتن برای انتخابات بعدی، می تواند راه مناسبی باشد.
این منتخب مردم در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: شخصی که وارد عرصه انتخابات می شود، باید کاملاً مسلط بر جریانات و موضوعات باشد. نهادهای مدنی و سیاسی و تشکل های مردم نهاد که در جامعه وظیفه برخط قراردادن نمایندگان را دارند، نقش اساسی در این زمینه دارند.
طاهری با تصریح بر اینکه ضعف قانونی در نظارت بر نمایندگان داریم، اظهار داشت: در بحث شفافیت و سیستم، نیاز به یک بستر قانونی برای این امر وجود دارد. این ضعف قانونگذاری در مجلس است و اینجا از نمایندگان مجلس یازدهم قول می‌گیریم که این ضعف را حل کنند. ضمن اینکه ضعف جریان های سیاسی هم داریم.
قادری افزود: برای اینکه شفافیت عملکرد نمایندگان را داشته باشیم، در چند روز گذشته طرحی با حدود ۱۲ ماده در گروه های مشورتی ارائه دادم. این طرح هم انتظارات مردم را از نماینده مشخص می‌کند و هم حوزه فعالیتی را نشان می دهد.
وی با بیان اینکه این طرح می‌تواند در اولویت‌بندی مجلس یازدهم قرار بگیرد، اظهار داشت: اگر چه اوضاع بد اقتصادی، شرایط سختی را برای مجلس یازدهم بوجود آورده و شاید مجلس نتواند به راحتی با دولت کنار بیاید، اما در بعضی موارد دیگر مثل این اولویت که بار مالی هم ندارد، می توانداعتماد از دست رفته مردم را برگرداند.
قادری در ادامه به عقبه انتخابی نماینده هم اشاره کرد و گفت: این موضوع، بسیار مهم است. اینکه یک جریان سیاسی از نامزدی حمایت می‌کند و پس از انتخاب شدن، دیگر مسئولیتی به عهده نمی گیرد، اشتباه است. حتی استقلال نمایندگان هم آسیب بیشتری می بینند. افراد باید به جریان خاصی تعلق داشته باشند، البته این به آن معنا نیست که کاملاً و دربست در اختیار آن حزب و جریان باشد، بلکه باید جریان ها شناسنامه‌دار و مسئولیت پذیر باشند تا ایرادات این مسئله برطرف شود.
این نماینده مردم شیراز در دور جدید مجلس تأکید کرد: حمایت‌های جریان‌های حامی، می تواند به نماینده کمک کند. من شخصا همیشه از ظرفیت جریان های حامی استفاده کردم و معتقدم شرکت در این جلسات، باعث تقویت من و جریان حامی من می شود. نیروهای جوانی که وارد مجلس شده اند هم باید از عقبه فکری خود استفاده کنند و با آرامش و دقت و ظرافت، کار را پیش ببرند تا جایگاه خود را پیدا و حفظ کنند.
خسروانیان هم در تکمیل مباحث فوق گفت: برخی نمایندگان در بحث اجرای وظایف نظارتی خود، به خط فکری دولت مستقر نگاه می کنند و اگر این دولت به لحاظ سیاسی به آنان نزدیک بود، حتی اگر اشتباه یا خطایی هم انجام دهد، آن را نادیده می گیرند.
وی افزود: از طرفی یک سیستم یکپارچه و منظمی برای ارتباط مستمر نمایندگان با مردم وجود ندارد و بسیاری از مردم در طول دوره نمایندگی یک نفر در مجلس به او دسترسی ندارند.
به گفته این خبرنگار سیاسی، مجلس دهم شورای اسلامی، مجلس متفاوتی تری نسبت به سایر دوره های گذشته بود و نتوانست وظایف قانونی خود را درست اجرایی کند و بیشتر به سمت سیاسی کاری رفت تا حل مسایل و مشکلات مردم.
وی تصریح کرد: در بعد نظارت، تضعیف کمیسیون اصل ۹۰، عدم قرائت گزارش های مهم، جلوگیری از شفافیت، تضعیف هیات نظارت و عدم ارایه گزارش تفریغ بودجه پارلمانی، از جمله دستاوردهای مجلس دهم بود.
خسروانیان گفت: در طول چهار سال گذشته مردم با بیشترین مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم کردند و انتظار داشتند مجلس به کمک آنان بیاید، اما مجلس دهم نه تنها به سمت مردم نیامد، بلکه بیشتر سکوت کرد یا به نفع دولت قانونگذاری کرد نه به نفع ملت. بسیاری از نمایندگان، نماینده پارلمانی دولت در مجلس بودند.
مجمع نمایندگان استان ها چقدر می تواند در مجلس موثر باشد؟
قادری با اشاره به اینکه افراد انتخابی مجلس یازدهم از یک جناح هستند، اظهار داشت: انتظار می‌رود که یک مجلس منسجم و متحدتر را شاهد باشیم. هم خود منتخبین و هم مجموعه های بیرون باید مراقب باشند. مثلا گاهی استانداری داشتیم که رمز موفقیتش را اختلاف انداختن میان نمایندگان می‌دانست و یا بلعکس. جریان های مردمی در استان اگر ببینند که من قادری، تک روی می کنم و مسائل جناحی یا حوزه انتخابیه خود را به مسایل کلان ترجیح می‌دهم، قطعا معترض می‌شوند.
طاهری با بیان اینکه وقتی به مجمع نمایندگان استان اشاره می‌کنیم، اهداف را می‌بینیم گفت: در مجلس دهم کمیسیون ها متنوع بود، اما خروجی ندیدیم. اگر نمایندگان فعلی می خواهند موفق باشند، باید برای عضویت در کمیسیون های مختلف تقسیم‌بندی کنند. این مهم وقتی اتفاق می‌افتد که علاوه بر تقسیم بندی، هم فکری هم داشته باشند. انتظار از مجلس یازدهم این است که هوشمندانه در کمیسیون ها عضو داشته باشد و وحدت را شکل دهد و با محوریت جریان حامی حرکت کند.
خسروانیان گفت: نمایندگان فارس در مجلس شورای اسلامی در دوره های مختلف موفق به حضور در کمیسیون های کلیدی و مهم مجلس شدند، اما از ظرفیت حضور خود در این کمیسیون ها آنگونه که باید، برای حل مسایل و مشکلات مردم استفاده نکردند.
نقش مجلس دهم در تحولات اقتصادی چهار سال گذشته چیست؟
قادری در این رابطه با بیان اینکه انتظار براین بود که مجلس گذشته به تولید داخل بیشتر توجه کند و این گونه نباشد که در دانش و فناوری تحریم باشیم و ارز مملکت را برای کالاهای بنجل استفاده کنند، تصریح کرد: ضعف مجلس دهم این بود که نگاه‌ها را معطوف به تولید داخلی نکرد. در بالادستی پتروشیمی و معادن، سرمایه‌گذاری‌های خوبی انجام شد، اما در پایین‌دستی هم باید همین طور می بود، درصورتیکه در شرایط تحریم، هم صادرات بالادستی و هم واردات پایین‌دستی دچار مشکل بود. در کشاورزی هم به همین منوال و در بخش صنایع تبدیلی هم با همین شرایط پیش رفتیم. در بحث بانکی، نرخ سود سپرده ها چطور است؟ این تضادها را مجلس باید حل می‌کرد و نکرد. در مباحث مالیاتی هم انتظار از مجلس چیز دیگری بود. در قانون کار هم به همین شکل، کارهایی که در جهت مردمی سازی اقتصاد می‌شد انجام داد هم به همین ترتیب؛ به جای این که این همه ارز را را صرف واردات کالاهای بنجل کنیم، می توانستیم وارد عرصه تولید داخلی کنیم.
وی افزود: ترکیب سپرده های بانکی و بازار بورس مشکلاتی دارد که در مجلس دهم مورد توجه قرار نگرفت. اقتصاد ما آسیب پذیری زیادی دارد که مجلس در بخش های زیادی می توانست کار کند و نکرد. خیلی از بیکاری های جامعه می توانست در صنعت پوشاک یا گردشگری از بین برود و توسعه زیرساخت‌ها از مسائلی بود که در مجلس دهم مورد غفلت قرار گرفت.
طاهری هم در ادامه بحث اظهار داشت: ریل گذاری در نظام جمهوری اسلامی که می توانست توان اقتصادی را از فروش نفت بردارد، که اتفاقی در این حوزه نیفتاد. واردات هم به همین شکل، و در کنار آن، مسائل ارزی که پیش آمد، مجلس واکنش مناسبی نشان نداد.
سردبیر شیرازه در این مورد گفت: در کم شدن وابستگی به نفت بحث می شود که با مالیات فشار بر مردم بیشتر می شود که با این رفتار همخوانی ندارد.
قادری گفت: ما باید به سمت مالیات برویم، اما این به این معنا نیست که فشار مالیاتی بر مردم بیاید. باید رونق اقتصادی به وجود بیاید و به جای اینکه در خانواده، فشار روی یک نفر باشد، باید تقسیم شود. اگر چه در بعضی مباحث باید مالیات حذف شود.
وی با تصریح بر اینکه آنجا که مزیت نسبی داریم، باید مالیات متفاوت شود و بار مالیاتی دولت کم شود افزود: مثلا وقتی کسی در مصرف سوخت، زمان سفر، و وقت استفاده از یک بزرگراه مناسب کنترل شده پیش برود، پس مالیات هم می‌دهد.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر در کشور اشتغال بیشتر شود، قدرت پرداخت مالیات هم بیشتر می‌شود و امکان تولید انبوه با کاهش هزینه، منجر به کاهش وابستگی به درآمد نفتی می شود و برای تولیدکننده فرآورده‌های نفتی مالیات کمتری تعیین می شود.
وی با بیان اینکه حمایت از بخش های پایین دستی در صنعت و کشاورزی و غیره باعث درآمد مالیاتی می‌شود گفت: در نظام توزیع هم فاصله بین قیمت تولیدکننده و مصرف کننده زیاد است و نیازمند یک برنامه‌ریزی مناسبی هستیم. وزارت جهاد کشاورزی در برنامه ریزی می لنگد و در حوزه‌های مختلف دیگر هم به همین ترتیب؛ متاسفانه مشوق‌های فضای کسب و کار مناسب نیست که اگر درست بود، در خیلی حوزه‌ها می‌توانست در جای جای کشور اشتغال ایجاد کند؛ یا در بحث خودرو وقتی در پیشرفته ترین ادوات نظامی در دنیا حرف برای گفتن داریم، چرا نمی‌توانیم از صفر تا صد یک خودرو را تولید کنیم؟ و چرا نباید فشار روی جاده ها کم شده و به سمت راه آهن برود؟
طاهری در ادامه صحبت های قادری گفت: فشار مالیاتی روی اقشار ضعیف است که درآمد چندانی ندارند، و شغل هایی که دلالی محسوب می‌شود، مالیات ندارند. مالیات بر خانه‌های خالی باید داشته باشیم که داریم، اما چقدر از این مالیات ها کسب شده است؟
قادری افزود: خودرو تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده است. اگر کسی بخواهد سرمایه‌گذاری کند، باید در بورس باشد به جای زمین، مسکن، و خودرو.
وی با اشاره به اینکه کلمبیا یک کشور عقب افتاده است گفت: قیمت آب و برق و گاز در مناطق مختلف شهرهای این کشور متفاوت است. در مناطق بالای شهر بیشتر و در مناطق پایین شهر کمتر است. اینها مسایلی است که اختلال ایجاد نمی‌کند و فشاری هم بر روی مردم نمی آورد. مالیات باید از سپرده‌ها و درآمدهای درشت در سیستم کسب شود.
نقاط مثبت مجلس دهم!
قادری در بیان کارکردهای مثبت مجلس دهم گفت: بعضی کارهایی که این اواخر انجام شد، کارهای مثبتی بود. مثل قانون و طرح اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده، اما انتظار بیشتری از مجلس می‌رفت. وقتی قانونی وجود دارد، مجلس باید بر اجرای آن نظارت کند. نمره مجلس دهم قابل قبول نیست.
طاهری هم در این مورد گفت: مجلس دهم با دولت عملاً همراه و همسو بود، اما نتوانست از این همسویی خوب استفاده کند. به نظر من مجلس دهم نیازمند تلاش است.
علاوه بر حقوق معمولی که نمایندگان می‌گیرند، مقداری هم جهت هزینه‌های کمک به مراجعین به نمایندگان پرداخت می‌شود. آیا به کسی که در مجلس دفتر نداشته باشد، همین مبلغ پرداخت می شود؟
قادری با بیان اینکه حقوق من در دانشگاه شیراز از حقوق نماینده مجلس بیشتر است تصریح کرد: هزینه‌های جانبی یک نماینده که بخواهد کار کند، خیلی بیشتر از حقوق و مزایایی است که به نماینده پرداخت می شود. اگر واقعی به قضیه نگاه کنیم، اگرچه به نظر مبلغ هنگفتی می آید، اما برای فعالیت ها، عددی نیست. یکی از معضلاتی هم که نماینده ها دارند، دفاتر نمایندگان در استان هاست. من در این زمینه هم طرحی دارم در این طرح، شفافیت هزینه‌کرد این مبالغ مورد بررسی قرار می‌گیرد. این شفافیت خیلی به اعتماد مردم به نمایندگان کمک می‌کند. روشن شدن این مسئله برای مردم خیلی مهم است. نماینده باید ساز و کار و ابزاری برای اطلاع‌رسانی به مردم داشته باشد. نماینده برای ارتباط با مردم نیازمند فضاهای مختلف است و پرداختی ها، به نهاد نماینده است نه به شخص نماینده.
طاهری هم در این رابطه گفت: بعضا به جامعه آدرس های غلطی داده می شود. مثلا عدد این حقوق و مزایا بالاست، اما هزینه کردها حتی بیشتر هم می‌شود. حیف و میل ها بیشتر در زد و بندهایی است که در خارج از مجلس انجام می‌شود. این مسائل توسط افرادی دامن زده می‌شود که قصد تخریب و ضربه زدن به مجلس را دارند.
و جمع بندی بحث...
قادری با بیان اینکه رسانه ها با طیف های مختلف جامعه در ارتباط هستند، انتظار داریم که پل ارتباطی ما با مردم و متخصصین باشند و اینگونه نشست‌ها و میزگردها می‌تواند تا حدودی این توقعات را برآورده کند، تصریح کرد: باید به سمت و سویی برویم که از این فرصت ۴ ساله برای موفقیت همه مردم استفاده کنیم.
وی افزود: از طرح های و برنامه‌های نامزدهای دیگر هم می توانیم استفاده کنیم و با همفکری خودشان به مرحله اجرا برسانیم.
وی با اشاره به تغییر و تحولات صورت گرفته در یک سال باقی مانده از دولت در استان هم گفت: از مجموعه مدیریتی استان انتظار داریم کمتر به سراغ تغییر و تحول بروند و یک فضای دوستانه همراه با اتحاد و همدلی را در استان به وجود بیاورند. در این فاصله نباید افرادی را در عزل و نصب‌ها بیاورند که ضعیف‌تر از مدیران قبلی باشند و جز در صورت ضرورت، تغییر و تحولی انجام نشود.
به گفته قادری، وضعیت خوبی را در استان نمی بینیم و شرایط بسیار سخت است، اما اگر بخواهیم، می توانیم تحولاتی را به وجود بیاوریم؛ پروژه های بزرگ را با کمک هم راه بیندازیم و فرصت های تعطیل شده را فعال کنیم. این لازمه عقل و تدبیر و منطق است.
منتخب مردم در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی افزود: در بعضی موارد شاهدیم که مدیران به رخوت و تنبلی عادت کرده‌اند که در ابتدای امر، سعی در زدودن این رخوت و تنبلی خواهیم داشت.
طاهری هم در پایان گفت اگر قرار است چهار سال دیگر چنین جلسه ای تشکیل شود، امیدوارم نمره مجلس یازدهم، نمره قابل قبولی باشد؛ چرا که با بلیطی وارد مجلس شده‌اند که نمی‌توان آن را خراب کرد.
وی تأکید کرد: رسانه‌های ما در جریان انقلابی، باید بیشترین نظارت را بر عملکرد نمایندگان داشته باشند و بخشی از خلاءهای نظارتی را پربکنند. این نظارت، عیار نماینده های فعال را بیشتر مشخص می‌کند.
انتهای پیام/
نظرات بینندگان
نظرات بینندگان
ضمن تشکر از شما بزرگواران بواسطه تشکیل این میزگرد اگر از یکی از نمایندگان محترم استان هم دعوت کرده بودید ٰبنظرم خروجی این نشست بهتر بود .